مدیر مرکز اسلامی هامبورگ گفت: امام سجاد(ع) که به زین‌العابدین و سید الساجدین لقب یافته است، در این بخش به حقوق افعال عبادی اشاره می‌کند و اولین حق را از نماز آغاز می‌نماید. زیرا نماز بزرگترین و جامع‌ترین عبادت در میان عبادات است.
عقیق:آیت‌الله محمدرضا رمضانی مدیر مرکز اسلامی هامبورگ با اشاره به مجایگاه حقوق اخلاقی در اسلام گفت: از دیدگاه قرآن کریم عبودیت غرض آفرینش انسان دانسته شده و آن به این معنا است که آدمی با بندگی حق تعالی صفات کمالی او مانند: علم و حکمت را در خود جلوه دهد که لازمه‌اش آن است که با معرفت و عبادت در این مسیر قدم گذارد، و هر عملی که را که انجام می‌دهد در مسیر بندگی قرار دهد. وی افزود: به همین خاطر خدای تعالی در قرآن کریم انسان‌ها مورد خطاب قرار داده و میفرماید: «یا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ الَّذی خَلَقَکُمْ وَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُون»؛ اى مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما و کسانى را که پیش از شما بودند آفرید تا پرهیزکار شوید، همچنین میفرماید: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُون»؛ من جن و انس را نیافریدم، جز براى اینکه عبادتم کنند (و از این راه تکامل یابند و به من نزدیک شوند). آیت‌الله رمضانی با بیان اینکه تلفیق میان ساحت مادی و معنوی انسان که هر کدام در نشئه‌ای قرار دارد، می‌تواند انسان را سبب احسن المخلوق بودن قرار دهد، گفت: خداوند انسان را به لحاظ مرتبه وجودی ویژه ساخته و شایستگی و لیاقت خلیفة اللهی و ولایة اللهی را به او غایت کرد که البته رسیدن به چنین جایگاهی باید از طریق بندگی و اخلاص باشد. نماز بزرگترین و جامع‌ترین عبادت در میان عبادات است و از نظر آیات و روایات در رأس امور عبادی قرار گرفته است، از این رو همه پیامبران الهی برای قرب الهی نسبت به نماز اهتمام جدی داشته‌اند وی ادامه داد: با توجه به اینکه شناخت جایگاه هر فعل عبادی برای به جا آوردن حقش از ضرورتهاست، به همین خاطر امام سجاد(ع) که به زین‌العابدین و سید الساجدین لقب یافته است، در این بخش به حقوق افعال عبادی اشاره می‌کند و اولین حق را از نماز آغاز می‌نماید. زیرا نماز بزرگترین و جامع‌ترین عبادت در میان عبادات است و از نظر آیات و روایات در رأس امور عبادی قرار گرفته است. و از این رو همه پیامبران الهی برای قرب الهی نسبت به نماز اهتمام جدی داشته‌اند. به عنوان نمونه حضرت موسی بن عمران یکی از پیامبران اولوالعزم الهی وقتی سخن خدا را می‌شنود، مأمور به این فریضه بزرگ می‌شود: «وَ أَنَا اخْتَرْتُکَ فَاسْتَمِعْ لِما یُوحى إِنَّنی أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْنی وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکْری»؛ من تو را برای مقام رسالت برگزیده‌ام. اکنون به آنچه به تو وحی می‌شود گوش فرا ده، من الله هستم، معبودی جز من نیست پس تنها مرا عبادت کن؛ عبادتی خالص از هرگونه شرک و نماز را به پا دار تا همیشه به یاد من باشی. مدیر مرکز اسلامی هامبورگ ابراز داشت: پس نماز برای یاد خدا است، زیرا فقط یاد این نام است که انسان را آرام می‌کند: «أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب»، انسان برای اینکه از نماز واقعی بهره ببرد، باید شش نکته را مراعات کند که برخی از بزرگان مانند مرحوم فیض کاشانی در کتاب «الحقائق» در این خصوص می‌فرمایند: حضور قلب، تفهم، تعظیم، هیبت، رجاء، حیاء، بنابراین از جمله اموری که باعث می‌شود انسان به حضور قلب برسد، همت عالی است. پس باید توجه کند که دنیا نسبت به آخرت ناچیز است و نباید خود را دلداهی دنیای زودگذر کند، زیرا آخرت حیات جاودان است. و در همین راستا خداوند متعال تعالی در قرآن کریم میفرماید: «إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوانُ لَوْ کانُوا یَعْلَمُون»؛ زندگى واقعى سراى آخرت است، اگر مىدانستند! و در جای دیگر میفرماید: «وَ الْآخِرَةُ خَیْرٌ وَ أَبْقى»؛ در حالى که آخرت بهتر و پایدارتر است. وی افزود: پس از حضور قلب موضوع تعظیم یعنی اینکه فکر و ذهن را، به درک کردن معانی بلندی توجه دهد که از زبان صادر می‌شود. که این توجه باعث می‌شود آدمی از امور دنیایی غافل شده و با توجهی که حاصل شده تلاش می‌کند خود را متمرکز سازد و ادب در محضر حق تعالی را رعایت کند. تعظیم آن حالتی است که از معرفت سرچشمه می‌گیرد. چرا که شناخت نسبت به جلال و عظمت خداوند و کوچکی و پستی نقش خویش، باعث خشوع و خضوع انسان می‌شود و در چنین حالتی برای نفس «تعظیم» حاصل می‌شود که این موضوع با شناخت از قدرت غیرمتناهی حق تعالی به دست می‌آید و همچنین از شناخت، لطف و کرم بی‌پایان الهی حاصل می‌شود که به آن رئوف مطلق، رجاء و امید می‌یابد. اهمیت این واجب الهی به اندازه‌ای است که شهید اوّل هزار مسأله در خصوص واجبات نماز و سه هزار مسأله در خصوص مستحبات نماز در دو کتاب جمع‌آوری می‌کند آیت‌الله رمضانی بیان داشت: آنچه که از مجموع این حالات به دست می‌آید حیاء است. انسانی که به این مرحله برسد در حالی نماز را اقامه و به پایان می‌رساند، که متوجّه عیب‌ها و نقص‌های خود می‌شود و از محضر ربوبی حیاء می‌کند و همچنین احساس عجز از اینکه نتوانسته و نخواهد توانست حق ربوبی را اداء کند. اهمیت این واجب الهی به اندازه‌ای است که شهید اوّل هزار مسأله در خصوص واجبات نماز و سه هزار مسأله در خصوص مستحبات نماز در دو کتاب جمع‌آوری می‌کند و نام آن کتاب‌ها را «الفیة» و «النفلیة» می‌گذارد. مدیر مرکز اسلامی هامبورگ خاطرنشان کرد: امام سجاد(ع) در اولین حق فعلی عبادی به نماز اشاره کرده و میفرماید: اما حق نماز این است که بدانی نماز، روی آوردن به درگاه خداست و تو در حال نماز مقابل خداوند ایستاده‌ای، حال اگر بر این مطلب آگاه باشی خود را شایسته می‌بینی که همچون بنده‌ای خوار، مشتاق، بیمناک، امیدوار، نیازمند و نالان در برابرش بایستی و در حال آرامش و سرافکندگی و فروتنی همه جانبه، او را بزرگ داری و از جان و دل با او راز و نیاز کنی و از او بخواهی تا تو را زیر بار خطاهایی که تو را در برگرفته‌اند، و گناهانی که نابودت می‌کنند، آزاد نماید و هیچ نیرویی نیست مگر از ناحیه خداوند. وی ادامه داد: انسان اگر با این نگاه که حضرت اشاره فرموده‌اند حق نماز را بشناسد و تلاش کند که آنرا اداء کند، کم کم به آثار آن خواهد رسید. آثار دنیوی و آخروی و فردی و اجتماعی و بدنی و روحی! و این بسیار مهم است که یک عبادت با رعایت مسائلی که بیان شد، این همه آثار داشته باشد. آثار فردی نماز، نظیر: احساس حضور در محضر خداوند، آرامش و سکون، جدائی از خودخواهی و غرور و کبر، داشتن تواضع نسبت به حق. مدیر مرکز اسلامی هامبورگ اظهار داشت: در حقیقت نماز، معراج و کمال مؤمن است که از طرفی خودبینی و خودخواهی را از انسان دور می‌کند، و از طرف دیگر خداخواهی و حق طلبی را در او زنده نگه می‌دارد. و از آثار اجتماعی نماز، مسئولیت‌پذیری در مقابل دیگران است، به همین خاطر در اسلام به نماز جماعت و جمعه، تأکید فراوان شده است تا هر روز و هر هفته مؤمنین یکدیگر را چندین بار ملاقات کنند و با شناخت نسبت به مشکلات همدیگر، در رفع آن کوشا باشند. وی ادامه داد: آنچه که مهم است این است که باید تلاش کرد مؤمنان این واجب الهی را به درستی انجام دهند و خشوع و خضوع را در خود احیاء و زنده سازند و از برکات آثار او برخوردار شوند و برای دستیابی به چنین مقامی سعی و تلاش کنند و همچنین فلسفه احکام و نیز آداب و اسرار نماز را یاد بگیرند و در محلی مناسب و به دور از ظواهر فریبنده و یا محل رفت و آمد، و رعایت مستحبات، حق نماز را تا آنجایی که ممکن است به جا آورد. منبع:فارس 211008