حجت الاسلام والمسلمین « عالی» ؛
یکی از دغدغههای امروز افراد جامعه، رسیدن به سبکی برای زندگی آرام و معنوی است ...
عقیق: که چنین سبکی را تنها میتوان در تعالیم ارزشمند قرآن کریم و رهنمودهای الهی ائمه هدی(ع) جستوجو کرد.با نگاهی گذرا و البته دقیق به زندگی
ائمه (ع) میبینیم که شیوه زندگی این بزرگواران سرشار از درسهای ارزشمند برای رسیدن به سبک زندگی دینی و سعادتمندانه است.چنانکه مولای مهربانیها حضرت علی بن موسی الرضا(ع) نیز برای توسعه زندگی توأم با اخلاق مداری و دین محوری، راهکارهای ارزشمندی ارایه کردهاند.برای واکاوی راهکارهای تبیین سبک زندگی دینی در سیره رضوی، با حجت الاسلام والمسلمین مسعود عالی، مبلغ دینی، استاد اخلاق و کارشناس معارف اسلامی گفتوگو کردهایم که هم اینک پیش روی شماست. همه ما بارها درباره سبک زندگی مطالبی شنیدهایم، اما به روشنی تبیین نشده که مراد و مقصود از این سبک برای زندگی چیست، در این باره چه نکاتی را قابل طرح میدانید؟- سبک زندگی برآیند رفتارها، کنش ها، تعاملات روزمره و واکنشهای ما نسبت به رخدادهایی است که در اطراف خودمان میبینیم. در این تعریف همه برخوردهای ما با اطرافیان نشان دهنده شیوهای است که در زندگی خود پیاده میکنیم، به عنوان مثال فردی که در منزل خود وسایلش را هر گوشهای رها میکند، این شیوه را در محل کارش هم دارد و هیچ نظمی در محیط کارش دیده نمیشود. در مثال دیگر فردی در زندگی خانوادگی خود آرام صحبت میکند و حرمت اهل خانواده اش را حفظ میکند در محیط کاری هم حرمت همکاران خود را نگه میدارد. این مثالها نمونهای کوچک از سبک زندگی است. براساس این تعریف، هر فردی میتواند برای زندگی خود سبکی طراحی کند، درست است؟- همین طور است. میتواند سبک
زندگی اش را مطابق میل خودش طراحی کند، ولی در فرهنگ ما ایرانیها که با فرهنگ دینی درآمیخته، سبک زندگی برآمده از شیوه و مشی زندگی دینی و مبتنی بر روشهای زندگی معصومین(ع) است، بخصوص که در جوار حرم قدسی امام رضا(ع) زندگی میکنیم و زندگی ما تحت تأثیر حضور ایشان در ایران قرار دارد. پس میتوانیم نوعی سبک زندگی از سیره و سخن امام رضا(ع) را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم؟- بدون شک، زیرا ما پیرو معصومین(ع) هستیم و امام رضا(ع) هم نماینده این بزرگواران هستند که بارگاه نورانی و کلام ارزشمندشان در ایران برای ما به ودیعه مانده است. بیگمان میتوانیم از سیره زندگی رضوی یک سبک ارزشمند برای زندگی سعادتمندانه داشته باشیم. کدام بخش زندگی امام رضا(ع) به عنوان سبک زندگی و به صورت کاربردی در جامعه ما قابل پیاده شدن است؟- پرسش خوبی است؛ زیرا زندگی علی بن موسی الرضا(ع) ابعاد گوناگون دارد که تمامی آنها میتوانند به ما سبک بدهند، اما برای رسیدن به این روش زندگی، شناخت تمام ابعاد فکری، شخصیتی و اعتقادی این امام همام ضروری است. ضمن اینکه نباید فراموش کنیم سبک زندگی امام هشتم(ع) به معنای سبک زندگی همه ائمه هدی(ع) است، چون همه این بزرگواران از یک سرمنشأ نور گرفته اند و دیدگاهشان درباره دین یکی است. اما منظور و مقصود از سبک زندگی رضوی برآیند برخوردها، تصمیمگیریها و تعاملات امام رضا(ع) است که در مواجهه با افراد و موقعیتهای مختلف داشتهاند، ضمن اینکه سیره زندگی ایشان هرگز از مسایل اعتقادی جدا نبوده و امام هشتم(ع) مبتنی بر تعالیم بلند اسلام که برگرفته از مکتب وحی بود زندگی خود را ترسیم میکردند. رفتار و تعاملات این امام همام با خانواده، افراد جامعه، زیردستان و حتی مسؤولان حکومتی به عنوان الگویی ویژه باید مورد واکاوی و در زندگی ما به صورت کاربردی مورد استفاده قرار بگیرد. یکی از روشهای زندگی امام رضا(ع) ساده زیستی حضرت بود، چطور میتوانیم با وجود تجملات گسترده در عصر کنونی، این سبک را در زندگی خود پیاده کنیم؟ - به نکته خوبی اشاره کردید؛ زیرا زندگی امام رضا(ع) چه در دورانی که در مدینه حضور داشتند و چه آن زمانی که به ایران هجرت کردند در نهایت سادگی و به دور از هر گونه تجملات و زرق و برقهای معمول و روزمره بود. حتماً میدانید ساده زیستی یک رفتار اخلاقی است که بر پایه عقیده و نگرش ایمانی درباره ارزش زندگی و ملزومات و رفاه آن استوار است. بر همین اساس امام هشتم(ع) به عنوان حجت خدا بر زمین، هرگز به دنبال کسب قدرت و جمع کردن اموال بیشمار نبودند، بلکه پیوسته و در هر شرایطی از مال خویش برای رسیدگی به مشکلات مردم استفاده میکردند. همواره همسطح مردم جامعه زندگی میکردند تا مبادا فاصلهای میان آن حضرت و مردم ایجاد شود، چنانکه در تاریخ زندگی ایشان نقل شده حضرت در تابستان روی حصیر و در زمستان روی زیلوی کهنه که با لباس میپوشاندند، مینشستند.امام رضا(ع) با آنکه موقعیت بالایی داشتند و میتوانستند بهترین زندگی را داشته باشند، اما از زینتهای دنیوی و ملزومات آن دوری گزیدند، ولی ظاهر خود را مرتب میکردند تا در برابر مردم، ظاهری معمولی داشته باشند تا مردم درباره ایشان تفکر ریا را در سر نپرورانند. به باور بنده این ساده زیستی در شرایط کنونی هم چندان دور از ذهن نیست، چنانکه ما در زندگی امام راحل، مقام معظم رهبری و بسیاری از علما دیده ایم و میبینیم. بنابراین پایه اول ساده زیستی باید از سوی مسؤولان کشور طراحی شود تا مردم آنها را به عنوان الگو مورد توجه قرار دهند. البته ساده زیستی به منزله استفاده نکردن از امکانات نیست، بلکه به معنای دور بودن از تجملات غیر ضروری است. یکی از نکات ارزشمند در سبک زندگی امام رضا(ع) تأکید بر تقوای الهی است، چطور میتوانیم شاکله زندگی خودمان را مبتنی بر تقوا طراحی کنیم؟- مراقب مالی که به زندگی خود میآوریم و لقمهای که میخوریم باشیم. سبک زندگی رضوی توجه به حلال و حرام است و اینکه درک کنیم اگر لقمه حرام بخوریم تقوای ما از بین میرود و اگر تقوا نداشته باشیم دیگر راهی برای زندگی سعادتمندانه به روی ما باز نمیشود. یادمان باشد همه گناهان و خطاهای انسان در اثر بی تقوایی پدید میآید و اگر در زندگی خود به مال خودمان قانع باشیم و از مال حرام چشم بپوشیم خداوند ما را در مسیر تقوا و پیروی از ائمه هدی(ع) حفظ میکند.
منبع:قدس
211008