اما متاسفانه در سال‌های اخیر یک تهدید جدی دیگری در برابر جامعه دینی قرار گرفته است که آمیخته‌ای از هر دو جریان افراط‌گرا و تفریط‌گرا است. موضوع فرقه‌های نوظهور و کاذب مسئله‌ای است که از سوی علما و مراجع به عنوان یک خطر جدی در برابر دین مبین اسلام قلمداد می‌شود و بارها نیز در این زمینه هشدارهایی مطرح شده است.

البته در خصوص عرفان‌های کاذب جنبه‌های مختلفی را می‌توان مورد بحث و بررسی قرار داد اما یک نکته مشترک در این زمینه وجود دارد و آن ایده معنویت منهای شریعت است. معنویتی که آمیخته با ریاضت‌های نفسانی است و هیچ جنبه الهی و اخلاقی ندارد.

ریشه‌های این جریان‌های نوظهور را اکثر در جوامع سکولار غربی می‌توان جست‌وجو کرد. جایی که دین به عنوان مانع پیشرفت از زندگی انسان کنار گذاشته شده است و نتیجه آن پدید آمدن انسان‌های بی‌هویتی است که به هر ریسمانی با ظاهر معنوی چنگ می‌زنند تا از این نابسامانی بیرون آیند.

متاسفانه در جامعه ایرانی نیز چندسالی است که گرایش به این مدل از فرقه‌ها در کلانشهرها و به ویژه اقشار مرفه دیده شده است. افرادی که جذب برخی از مسایل غیراخلاقی حاشیه این نحله‌ها می‌شوند و در نهایت نیز به پرتگاه‌های اخلاقی می‌رسند.

حجت‌الاسلام محمدرضا مجدصفت کارشناس مسایل دینی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قم با اشاره به اینکه گرایش به عرفان‌های نوظهور در زیرپوست کلانشهرها در حال رسوخ است، گفت: خاستگاه و ریشه اصلی این عرفان‌ها به آئین‌های بوداییسم و مائوئیسم بازمی‌گردد که به دلیل ضدیت با اسلام با حمایت غربی‌ها نیز روبه‌رو شده است.

وی با اشاره به اینکه در حالی که دولت‌های غربی داعیه سکولاریسم دارند اما از ترویج این نوع ادیان تصنعی جلوگیری نمی‌کنند و حتی راه بسط آن را نیز فراهم می‌آورند، یادآور شد:‌ این نوع به اصطلاح ادیان تنها در ظاهر جنبه دینی و معنوی دارند اما در باطن همان سکولاریسم مورد نظر غرب را ترویج می‌کنند ضمن اینکه به طور سطحی به نیازهای عمیق و فطری انسان در خصوص معنویت پاسخ می‌دهند.

استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه میل و غریزه پرستش خداوند یک امر فطری است که از ابتدای خلقت وجود داشته است، افزود: ‌شاید در برخی موارد انسان‌ها در مصداق‌یابی این معبود دچار اشتباه و انحراف شده‌اند اما در حقیقت این میل به پرستش همزاد انسان است.

مجدصفت با اشاره به اینکه این مدل از عرفان‌های نوظهور در جوامع غربی رشد سریعی داشته است، افزود: بسیاری معتقدند دلیل این رشد سریع دوری این جوامع از معنویت اصیل و الهی است اما اکنون این پرسش پدید آمده است که چرا در جامعه اسلامی چنین انحرافاتی باید شکل بگیرد.

این کارشناس عرفان‌های نوظهور با تاکید بر اینکه من معتقدم در این خصوص دو عامل جدی وجود دارد، گفت: از یک سو دشمن برنامه‌ریزی هدفمندی برای ترویج این آئین‌ها دارد و از سوی دیگر گرایش به مد و تقلید کورکورانه از غربی‌ها و شبکه‌های ماهواره‌ای موجب شده است تا برخی از جوانان به این نحله‌ها گرایش پیدا کنند.

استاد حوزه و دانشگاه با تاکید بر اینکه در انتهای خیابان عرفان‌های کاذب، سراب معنویت وجود دارد که به فساد آلوده است، ادامه داد: ضرورت دارد تا مبلغین نسبت به بروز این انحرافات در جامعه آگاه‌سازی کنند.

«م.ی» نیز که از فریب خوردگان یکی از حلقه‌های انحرافی بوده و اکنون در یکی از موسسات عقیدتی در حال گذراندن دوره‌های آموزشی است، گفت: این گروه‌های به اصطلاح عرفانی در ظاهر کاملا دینی عمل می‌کنند اما در باطن آنها نوعی استبداد رای و تبعیت از نظر مافوق وجود دارد.

وی با بیان اینکه دلیل اصلی گرایش به این فرقه صرفا کنجکاوی و برخی روابط نامتعارف بوده است، ادامه داد: یک دوستی ساده خیابانی موجب شد تا من به عمق یکی از گرداب‌های عرفان‌های تصنعی کشیده شوم.

این جوان 28 ساله با تاکید بر اینکه در دوره‌ای که با این فرقه همراه بوده است صحنه‌هایی از بی‌اخلاقی‌ها و رفتارهای غیر عقلایی را شاهد و ناظر بوده است، ادامه داد: رئیس این فرقه تبحر خاصی در بیان و کلام داشت و با استفاده از اشعار حافظ و مولانا و همچنین آیات قرآن سعی در تاثیرگذاری بر پیروان خود داشت اما در عمل از اعضای گروه به عنوان برده استفاده می‌کرد.

م.ی با اشاره به اینکه تنها یاری خداوند و لطف ائمه اطهار (ع) موجب شد تا راه جدایی از این حلقه انحرافی پدید آید، گفت: به نظرم همراهی چندماهه با این گروه یکی از بزرگترین اشتباهاتی است که در طول زندگی دچار آن شده‌ام و هنوز هم باید تاوان آن را پس دهم.

حجت‌الاسلام محمد علی رضوی استاد حوزه نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قم با اشاره به اینکه مراجع عظام تقلید به کرات خطر نفوذ عرفان‌های تصنعی را خاطرنشان کرد‌ه‌اند، گفت:‌ خوشبختانه برنامه‌های خوبی نیز از سوی حوزه‌های علمیه برای تنویر افکار عمومی در این زمینه صورت گرفته است.

وی با اشاره به اینکه بخش عمده‌ای از گرایش به این فرقه‌ها از جهل است، ادامه داد: البته ما نیازمند برخوردهای امنیتی با این فرقه‌ها که ربط خاصی با دستگاه‌های امنیتی دشمن دارند، هستیم.

رضوی با تاکید بر اینکه رسانه‌های غربی نیز حمایت‌های جدی را از حلقه‌هایی عرفانی کاذب به عمل می‌آورند، گفت: امروز غول‌های فیلم‌سازی در‌هالیوود گران‌ترین فیلم‌های سینمایی خود را به موضوعاتی اختصاصی می‌دهند که در خلال آن از شیطان‌پرستی و عرفان‌های کاذب دفاع شود.

این استاد حوزه با اشاره به اینکه اغلب فرقه‌های انحرافی آغشته به فساد، بی‌بندوباری‌های اخلاقی و حتی اعتیاد هستند، ادامه داد:‌ اغلب رؤسای این فرقه‌ها دارای اعتیاد به مواد مخدر صنعتی، الکل و... هستند که مستندات آن نیز در بازرسی از مکان کلاس‌های این فرقه‌ها به دست آمده است.

امروز عرفان‌های کاذب به عنوان یک خطر جدی در پیش روی جامعه دینی خودنمایی می‌کنند. از یک سو تلاش غرب برای از بین بردن ارزش‌های دینی و از سوی دیگر جهل و ناآگاهی برخی جوانان موجب شده است تا گرایش به این نحله‌ها به خصوص در قشر متمول جامعه دیده شود. از همین رو به نظر ضروری می‌رسد تا حوزه‌های علمیه و مبلغان بیش از پیش نسبت به محتوای این عرفان‌ها آگاهی‌بخشی کنند.

=============

گزارش از زهرا اسدی

منبع:فارس