بیش از 60 درصد جمعیت این شهر قرقیز و ازبک‌تبار بوده که مسلمان هستند.
علیرغم این که کاراکول عمدتا به سبب وجود یک پایگاه تفریحی و اسکی‌بازی که در هفت کیلومتری این منطقه کوهستانی واقع شده است در میان جهانگردان و ورزشکار شهرت داشته اما این مسجد زیبای تاریخی نیز از اماکنی است که مورد بازدید گسترده میهمانان قرار می‌گیرد.
«الماس عثمان» یک محقق آثار تاریخی قرقیزستان که اخیرا از این شهر و از مسجد فوق‌الذکر بازدید کرده است می‌گوید: این مسجد در سال 1910 میلادی به همت مسلمانان قوم «دونگان» احداث شده و به سبک معماری چینی می‌باشد که توسط گروهی از معماران و نجاران چینی ساخته شده است.
به گفته وی، ساختمان این مسجد یک طرح منحصربه‌فرد بوده و بدون استفاده حتی از یک میخ آهنی احداث شده است.
در منابع تاریخی و بولتن‌های گردشگری قرقیزستان این مسجد را عمدتا به عنوان مسجد دونگان نام برده و تصریح می‌شود که به سبک معماری موسوم به «چینگ» که در چین در سالهای 1644-1911 رواج داشته، احداث شده است.
تاریخ‌نگاران این اثر نادر را محصول فکر و عمل معمار چینی با نام «چوسی» که از «پکن» برای اجرای این طرح دعوت شده بود، می‌دانند.
بنا به گفته منابع تاریخی، این معمار و مهندس چینی با خود همچنین 20 هنرمند نجار را آورده بود که در همکاری با صنعتکاران برگزیده شده از اقوام محلی این طرح را در مدت 3 سال به اجرا درآوردند.
مبانی و کار سنگ این بنای تاریخی توسط صنعتگران محلی انجام شده اما تمام عملیات چوبکاری از سوی متخصصان چینی اجرا شده است.
با توجه به کتبیه‌های موجود در بدنه بنا، قطعات چوبی مسجد در مدت حدود 3 سال آماده شده و پس از آن طی مدت 3 ماه دیگر تکمیل شده است.
این منابع تاریخی ساخت این مسجد را در تاریخ 10 ماه می سال 1910 ثبت کرده‌اند.
این مسجد دارای 27 متر طول، 15 متر عرض و 3 متر سقف شیروانی بوده و در آن 30 ستون به رنگ زرد طلایی موجود است.
پنجره‌هایی در دیواره‌های جنوبی و شمالی این مسجد وجود داشته و در دیوار غربی مسجد محراب و سجده‌گاه قرار گرفته است.
علیرغم پیچیدگی ظاهری معماری، ساختمان مسجد به این دلیل که سازندگان آن از یک سیستم ثبت و شیار استفاده کرده‌اند بدون حتی یک میخ ساخته شده است.
در قسمت جلوی این ساختمان انواع تصاویر مختلف همچون اژدها کنده‌کاری شده و بخش‌های دیگر آن با تصاویر گیاهان (انگور، انار، گلابی، هلو و غیره) تزئین شده است.
نقاشی این ساختمان باستانی همراه با رنگ سقف با معماری قوم دونگان کاملا هماهنگ می‌باشد.
سقف مسجد به رنگ بنفش بوده و بام آن سبز است. ستون‌های حک‌شده قرمز و دیوارها نیز به 2 رنگ نقاشی شده‌اند (الگوی گل به رنگ سبز و حیوانات افسانه‌ای به رنگ زرد است). با توجه به اسطوره‌ها هر رنگ دارای یک معنای خاص می‌باشد (قرمز برای محافظت ساختمان از بلایا، رنگ زرد ثروت و عظمت و رنگ سبز بیانگر به ارمغان آوردن رفاه و خوشبختی است).
با اطمینان می‌توان گفت که این مسجد با همه زیبایی جلوه دیگری به شهر قدیمی کاراکول افزوده است.
کاراکول در سال 1869 میلادی ایجاد شده و چندین بار نام این شهر تغییر یافته است.
با این وجود، مجلس قرقیزستان در سال 1992 سندی را تصویب کرد که نام این شهر بار دیگر به کاراکول تبدیل شد.
منبع: فارس
211001