حضرت معصومه(س) دختر پيشواي هفتم شيعيان درمكتب علم الهي تعليم و تربيت يافت و به درجه اي ازاجتهاد در پاسخگويي به سوالات مردم زمان خويش رسيد.
عقیق: آن حضرت در اول ذي القعده سال 173 هجري قمري درخانه امام هفتم شيعيان حضرت موسي بن جعفر(ع) و مادرش حضرت نجمه در مدينه چشم به جهان گشود، آن حضرت تا سن شش سالگي در مدينه در محضر پدر بزرگوارش امام هفتم بوده كه يكي از كرامات و فضايل حضرت معصومه(س) در همين سن خردسالي روي داد. اين بانو سرچشمه فضائل و كمالات معنـوي و روحاني است چراكه بنت رسول الله، بنت ولي الله، اخت ولي الله و عمه ولـي الله است و از فيض امامان معصـومي همچـون مـوسـي بـن جعفر و علي بـن موسي الرضا(ع) بهره مند شده است بزرگاني كه در تعالي روح و تكامل درجات علمـي و عملـي زبانزد عام و خاص بودند. ايشان القاب مختلفي از جمله عالمه، عابده، طاهره دارد و به علت پاكي و طهارت نفس به او طاهره مي گفتند. در باره لقب عالمه و عارفه ايشان در فرازي از زيارتنامه غير معروف او چنين مي خوانيم: سلام بر تو اي فاطمه دختر موسي بن جعفر و حجت و امين از جانب موسي بن جعفر) و در بخش ديگر باز مي خوانيم: سلام بر تو اي بانوي پسنديده نيك سرشت، اي بانوي رشد يافته، پاك طينت، پاك روش، شايسته و پسنديده. در اين خصوص حاج محمدتقي تستري مولف قامـوس الرجال مي نويسد: درميان فرزنـدان امام كاظم(ع) با آن همه كثرتشان بعد از امام رضا(ع) كسـي همسنگ حضرت معصـومه(س) نمـي باشد. همچنين در اين باره شيخ عبـاس قمـي به هنگام بحث از دختـران حضـرت مـوسـي بـن جعفر(ع) مي نويسد: بـرحسب آنچه به مارسيده افضل آنها سيـده جليله معظمه، فاطمه بنت امام مـوسـي(ع)، معروف به حضـرت معصـومه(س) است. تاريخ گواهي مي دهد: روزي عده اي از شيعيان وارد مدينه شـدند و پرسشهايـي داشتند كه مي خـواستند از محضر امام كاظم(ع) بپرسند.امام(ع) در سفر بـودنـد، پـرسشهاي خـود را نـوشته به خانه امام ارايه كردند چـون عزم سفر كردنـد بـراي پاسخ پرسشهاي خـود به منزل امام(ع) شرفياب شدند، امام كاظم(ع) هنوز از سفر بازنگشته بود و آنها امكان توقف نداشتند از ايـن رو حضرت معصومه(س) پاسخ آن پرسش ها را نـوشتند و به آنها پاسخ دادند. كاروان جواب سوالات را گرفته و از مدينه خارج شدند در بيرون مدينه با امام كاظم(ع) مصادف شـدنـد و داستـان خـود را بـراي آن حضـرت شـرح دادند. هنگامـي كه امام(ع) پرسشهاي آنان و پاسخ هاي حضرت معصـومه(س) را ملاحظه كردند سه بار فرمودند: پدرش به قربانـش باد. حضرت معصـومه(س) در اين زمان خردسال بـود كه اين داستان نشانگر بعد علمي بانو است كه در جوار خاندان عصمت و طهارت تعليم يافته است. همچنين در خصوص لقب شافعه اين بانو،حضرت رضا(ع) در فرازي از زيارتنامه معروفش به ما آموخته كه در كنار مرقدش خطاب به او بگوييم: (اي فاطمه! در بهشت از من شفاعت كن چرا كه تو در پيشگاه خداوند داراي مقامي بس ارجمند و والا هستي). همانا دو تـن از بانـوان خاندان رسـول مكرم شفاعت گسترده اي دارند كه بسيار وسيع و جهان شمـول است و مـي تـوانـد همه اهالـي محشـر را فـراگيـرد: خـاتـون محشـر صـديقه اطهر حضـرت فاطمه زهـرا(س) و شفيعه روزجزا حضـرت فـاطمه معصـومه(س) است كه اين بانو بعد از فاطمه زهـرا(س)از جهت گستـردگـي شفاعت، هيچ كـس به شفيعه محشر حضرت معصـومه دخت مـوسـي بـن جعفر(س) نمي رسد. در اين باره حضـرت جعفـر صادق(ع) مـي فـرمايـد: بـا شفـاعت او همه شيعيـان مـا وارد بهشت مـي شـوند. و باز در روايات ديگري از اين امام معصوم آمده است كه سالها قبل از ولادت حضرت معصومه(س)فرمود: به زودي بانويي از فرزندانم به سوي آن(قم) كوچ كند كه نامش فاطمه دختر موسي بن جعفر است و با شفاعت او همه شيعيانم وارد بهشت مي شوند. مرقد بانوي آب و آينه پناهگاه عاشقان و محبان اهل بيت(ع) است،درباره عظمت مرقد اين بانو از امامان معصوم(س) آمده است: كسي كه مرقد حضرت معصومه(س) را زيارت كند به همان مقصودي نايل خواهد شد كه از زيارت قبر حضرت زهرا(س) عليها نايل مي شود. در اين خصوص امـام رضـا(ع) فـرمود: هركس حضرت معصومه را در قـم زيارت كند, همانند كسي است كه مرا زيارت كرده باشد. اين بانو نه تنها از لحاظ فضايل اخلاقي و علمي در سطوح عالي قرار داشت و تربيت يافته مكتب اهل بيت(ع) بود بلكه ايشان ولايت مدار و در حمايت از ولي فقيه به همراه خانواده اش چون مكتب زينب(س) به پيام رساني همت گمارد از اين رو درسال 200 (هـ.ق) زماني كه يگانه برادر حضرت به اجبار مامون مجبور به هجرت به خراسان شدند، حضرت حدود يك سال به دور از برادر خود در مدينه زندگي كرد ايشان يك سال بعد براي ديدار برادر عازم خراسان شد و با گروه بسياري از امام زادگان و بستگان به سوي خراسان حركت كرد. كاروان حضرت معصومه (ع)به سرپرستي هارون بن موسي بن جعفر (ع) هدايت مي شد تا اينكه به ساوه رسيد و در آنجا با دشمنان خاندان نبوت روبرو شد و با برخي حوادث و اتفاقات مقصد سفر اين بانو به سمت قم تغيير كرد. زماني كه مردم قم از آمدن اين بانو به قم خبردار شدند به استقبال بانو رفته و از او دلجويي كردند در اين چند روزي كه حضرت معصومه(س) در قم به سر مي بردند، در سراي موسي بن خزرج عبادتگاهي داشت كه هم اكنون آن مكان مقدس به نام بيت النور يادآور عبادت هاي اين بانو مكرمه و عابده است. سرانجام اين بانوي مطهر بعد از 17 روز ميزباني مردم قم در اين استان به ديدار حق شتافتند و حرم مطهر ايشان پناهگاه عاشقاني است كه از سراسر جهان براي صيقل روح و جان خويش به اين خاك مقدس قدم مي گذارند. استاد برجسته حوزه علميه قم با اشاره به اينكه حضرت معصومه(س) فقيه زمان خويش بودند اظهار داشت: فضايل علمي اين بانو از لحاظ تسلط بر مباحث علمي و فقهي زمان خويش در احاديثي كه در خصوص ايشان به يادگار مانده است بيانگر عالمه بودن اين بانو است. حجت الاسلام والمسلمين محسن غرويان افزود: ايشان از لحاظ علمي و آشنايي با مسائل فقهي در حد بالايي بودند و به صورتي كه در نبود پدرشان به سوالات و شبهات مردم پاسخ مي دادند و امام هفتم شيعيان از ايشان رضايت كامل داشتند. وي با بيان اينكه ولايت مداري در سيره اين بانو مشهود است گفت: با اينكه اين بانو يك زن بودند ولي در زمان خويش از مساله ولايت و مديريت در جامعه غافل نبودند از اين رو در حمايت از برادر خويش امام هشتم شيعيان قدم برداشته و به مساله ولايت مداري را به عنوان يك امر ديني تكليف مي دانستند. غرويان افزود: اين بانوي بزرگوار در محافل و مجالس مختلف از ولايت دفاع مي كردند تا حدي كه چون حضرت زينب(س) در دفاع از مساله ولايت مداري سفر كردند و اين ها نشانگر دغدغه هاي سياسي و اجتماعي حضرت معصومه(س) است. وي ادامه داد: امروز نيز حمايت ايشان از علما و مجتهدان نمايان است به طوري كه در شهر مقدس قم در جوار ملكوتي اين بانو علما و فقها اجتماع مي كنند و حوزه هاي علميه را به احترام مقام علمي اين بانو بنا نهاده اند. عضو هيات رييسه مجمع نمايندگان طلاب حوزه علميه قم با اشاره به اينكه حضرت معصومه(س) پيام رسان مكتب اهل بيت(س) است گفت: اين بانو اسوه مقاومت و صبر است كه چون حضرت زينب كبري(س) كه پيام رسان مكتب امام حسين(ع) است عازم سفر براي دفاع از ولايت برادر خويش امام هشتم شيعيان مي شود. حجت الاسلام والمسلمين سيد جلال رضوي افزود: اين بانوي عالمه از هديه هاي آسماني بر خاندان عصمت و طهارت است كه از اسرار معنوي ايشان رشد و بالندگي علمي از اين استان به سراسر كشور ارايه مي شود و قلوب تشنگان شيعيان را سيراب مي كند. وي با اشاره به اينكه دختران ما بايد از اين بانو الگو برداري كنند گفت: بايد رمز ارتباط و معنويت را با توصل به اين حضرت تمسك بجويند و از وجود ايشان ميراث معنوي را الگو برداري كنند. وي افزود: بايد سيره زندگاني و فضايل اخلاقي و علمي اين بانو براي مردم تبيين شود و اين دهه كرامت فرصتي گرانقدر است تا با بصيرت و معرفت بتوانند از اين درياي بي كران معنويت بهره مند شوند و در مسير حق و ولايت مداري قدم بردارند رضوي با بيان اينكه حرم اين بانو يادآور زمزمه دعاي فقها و مجتهدان است گفت: آيت الله بهجت هر روز به اين حرم مشرف مي شدند و جامعه كبيره را قرائت مي كردند. وي افزود: همچنين آمده است كه هركس زيارت حرم حضرت زهرا(س) را مي خواهد انجام دهد به نيابت از آن مي تواند به حرم حضرت معصومه(س) مشرف شود و از اين سفره كرامت بهره مند شود. وي ادامه داد: وجود مدرسه علميه فيضيه از ديگر افتخارات اين سرزمين اسلامي است كه در جوار حرم اين بانو بنا شده است. از اول ذيقعده همزمان با سالروز ميلاد حضرت معصومه(س) تا يازدهم ذيقعده ولادت امام رضا(ع) دهه كرامت نامگذاري شده است. منبع:حج 211008