ایشان تصریح کردند: همان گونه که دولت ها و موسسات درهر سال برای خود برنامه ریزی دارند، عالم آفرینش نیز در طول یک سال برنامه ریزی دارد که این امر در شب قدر صورت می گیرد.

*برنامه ریزی تکوینی نظام آفرینش در شب قدر

معظم له با تاکید بر اینکه در شب قدر، برنامه ریزی تکوینی و آفرینشی صورت می گیرد، گفتند: این برنامه ریزی در مورد انسان خارج از اختیار وی نیست اما در مورد دریاها، باران و موجودات خارج از اختیار آن ها می باشد.

این مرجع تقلید با اشاره به آیه 3 سوره انسان «إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا»، ابراز داشتند: براساس این آیه، سرنوشت انسان تابع اختیار و اراده وی است و قرآن به آزادی انسان در گزینش افعال تصریح می کند.

*تقدیر خارج از اختیار انسان نیست

حضرت آیت الله سبحانی افزودند: بر این اساس به افراد بستگی دارد که در  شب قدر چه نوع استعدادی برای آینده داشته باشند؛ اگر استعداد انجام کارهای خیر داشته باشیم خداوند برای ما خیر و اگر مستعد انجام امور شر باشیم خداوند برای ما شر مقدر می فرماید.

ایشان با تاکید بر اینکه نباید خیال کنیم تقدیر خارج از اختیار و اراده انسان است، گفتند: در نقطه مقابل اختیار و اراده، مسئله «جبر» قرار دارد؛ اگر نظام هستی براساس «جبر» بود، انبیاء و اولیاء خدا برای هدایت انسان ها مبعوث نمی شدند.

معظم له بیت شعر «کوکب بخت مرا هیچ منجم نشناخت، یا رب از مادر گیتی به چه طالع زادم» را عارفانه اما فاقد پایه برهانی توصیف کردند و گفتند: این شعر از سوی هرمقام و انسان عالمی سروده شده باشد، با آیات قرآن تطبیق ندارد؛ چرا که ما بختی به نام کوکب نداریم که بخت ما را نوشته باشند و ما در همان خط حرکت کنیم.

این مرجع تقلید با تاکید مجدد بر لزوم بهره گیری از معنویت شب قدر، افزودند: در شب قدر از خداوند بخواهیم، ما را در زمره صالحان قرار دهند.

حضرت آیت الله سبحانی در بخش پایانی سخنان خود به عیادت اصبغ بن نباته از حضرت علی(ع) در آخرین لحظات حیات شریف ایشان اشاره داشتند و افزودند: امیرالمومنین(ع) خطاب به اصبغ گفتند من نیز در آخرین لحظات زندگانی رسول خدا خدمت ایشان رسیدم و عرض کردم برای من حدیثی بفرمایید تا حفظ کنم که ایشان فرمودند «براى نماز جماعت در مسجد حاضر شوید،آنگاه بر فراز منبر بروید و يك پله از مقام من پايين‏تر بنشيند و به مردم بگویید آگاه باشيد! هر كه بر والدين خود جفا كند، هر بنده ‏اى كه از مولايش بگريزد و هر كه در مزد و اُجرتِ كارگرى ستم كند، لعنت خدا بر او باد».

ایشان خاطرنشان کردند: حضرت علی(ع) بعد از ابلاغ پیام رسول الله(ص) به مردم، برای پاسخ به پرسش برخی از مردم در خصوص دلیل سخنان حضرت محمد(ص)، خدمت ایشان می رسند که پیامبر اکرم(ص) انگشت امیرالمومنین(ع) را می گیرند و می فرمایند « اى اباالحسن! من و تو پدران اين اُمّت هستيم، هر كه به ما جفا كند، لعنت خدا بر او باد؛ من و تو مولاى اين اُمّت هستيم هر كه از ما بگريزد، لعنت خدا بر او باد؛ من و تو ، دو کارگزار اين اُمّت هستيم هر كه در پاداش ما ستم نمايد، لعنت خدا بر او باد.

منبع:حوزه