عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پاسخ به این ادعای برنده جایزه نوبل فیزیک که «اسلام متاثر از زمانه خود و عرب جاهلی بوده است» گفت: مثالهای متعدد میتواند این امر را نقض کند از جمله شرایط زنان در جامعه عرب بدوی.
عقیق:محمد محمدرضایی استاد فلسفه و کلام و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پاسخ به یک شبهه فضای مجازی مبنی بر اینکه قرآن کریم برای فرهنگ خاصی نازل شده و اگر در دیگر فرهنگها و دیگر ممالکت نزول میکرد، به گونه دیگری بود، گفت: این روزها این بحث مطرح شده که آیا قرآن برای فرهنگ خاصی نازل شده و از فرهنگ زمانه خود تأثیر گرفته یا بر آن تأثیر گذاشته است، این مسئله را باید در حوزه دین پژوهشی بررسی کنیم. وی با اشاره به اینکه قرآن کریم کتاب هدایت در همه قرون و برای همه بشریت است، در ادامه افزود: عبارات قرآنی همچون «هدی للناس»، «تبیان لکل شیء»، «رحمة للعالمین» نشاندهنده این است که قرآن از فرهنگ، آداب و رسوم عصر جاهلیت تأثیر نگرفته است لازمه کتاب هدایت بودن این است که بر فرهنگها اثر بگذارد. محمدرضایی با بیان اینکه پیامبر اسلام (ص) از سرزمینی مبعوث شد که در آن اعراب جاهلی فرهنگ نادرستی داشتند و از اینجا تمدن بزرگ اسلام رقم خورد، توضیح داد: اینطور نبوده که کتاب خداوند بر وفق مراد همه مردم باشد، برای همین هم هست که اعراب جاهلی با آن مخالفت میکردند و تصورشان این بود که قرآن در حال از بین بردن فرهنگ آنهاست، بنابراین مستمعان را از اینکه به فرمایشات پیامبر (ص) گوش دهند، باز میداشتند. این استاد دانشگاه بیان داشت: اگر قرآن متأثر از فرهنگهای دیگر بود هیچ زمان مشرکان با آن مخالفت نمیکردند. در قرآن کریم نقل شده که هیچ رسولی نازل نشد مگر به زبان قومش! پیامبر یک قوم باید با آنها همزبان باشد ولی این بدین معنا نیست که قرآن برای یک منطقه و فرهنگ خاص نازل شده چرا که آیهای در قرآن نیامده مگر اینکه ظاهر و باطنی داشته باشد، نباید براساس ظاهر آن آیات دچار قضاوت شویم که برای یک محدوده خاص است. وی با اشاره به اینکه مباحثی که خداوند در قرآن کریم از آسمان، حیوانات، دریا و ... نام برده و قسم یاده کرده، گفت: این آسمان و زمین برای همه یکسان است همه جا کوه، دشت و شتر دارد حال منظور از این شتر تنها خود ظاهری شتر نیست باید به کنه و عمق مفهوم توجه شود اینها همه تمثیلهایی هستند. در شبههای مطرح شده است که اگر خرگوش میخواست از دنیای دیگر بگوید از مزارع هویج و کلم میگفت که در آن خبری از روباه، شغال و گرگ و شکارچی نبود به همین دلیل در توصیف بهشت در قرآن حسرتهای عرب جاهلی مثل نهرهای روان مطرح شده است و چنانچه اسکیمویی ساکن قطب شمال ادعای پیامبری میکرد حتما لذت سرزمینهای گرم را مطرح میکرد. محمدرضایی در پاسخ به این ادعا گفت: با این ادعا نمیتوانیم بگویم که قرآن کریم متأثر از فرهنگ زمانه بوده چرا که مثالهای متعدد میتواند این امر را نقض کند از جمله شرایط زنان در جامعه عرب بدوی و همینطور جنگهایی که مشرکان با پیامبر اسلام داشتند. وی همچنین توضیح داد: عرب جاهلی بتپرستی میکرده و زن را یک کالای بی ارزش میدانسته است، در حالی که پیامبر (ص) به زنان ارج و قرب داد، بنابراین مخالفت اعراب با پیامبر دلالت بر این دارد که قرآن فرهنگ و اساس جامعهشان را از بین برد. حال ترسیمهای اسلام از بهشت اولاً به آب مایه حیات است که این در همه جا مبرهن است حال اروپایی که پرآب باشد اگر روزی دچار خشکسالی شود باز هم آب برایش همین اندازه با ارزش است بنابراین همین آب برای آن اسکیمو، اروپایی و سایر موجودات روی زمین با ارزش است و اینها مشترکاتی است که بین همه انسانها با ارزش است. وی با بیان اینکه بهشت تجسم اعمال است و هرچیزی که مطابق میل ما باشد در آن به واقعیت میپیوندد، توضیح داد: از خصوصیات بهشتیان است که هر چه اراده کنند آنجا فراهم میشود ،حال شما یک چیز اراده میکنید و فردی چیز دیگری میخواهد شرایط بهشت موعود اینگونه است. این استاد دانشگاه در پایان یادآور شد: مهبط دین، فطرت انسانهاست. فطرت و ساختار انسانی خیلی با هم شبیه است ،رمز ماندگاری دین نیز همین مشترکان است در حالی که حقوق بشری که خود غرب ساخته همه چارچوبهای انسانی را در بر نمیگیرد. بسیاری از مثالهای قرآنی درباره شرایط بهشت و جهنم هم یک تجسم و تمثیل برای فهم باطن مسائل است. منبع:فارس 211008