در دعاهاي ماه رمضان از خدا ميخواهيم خداوند توفيق درك ماه رمضان سال آينده را به ما بدهد و به نوعي درخواست طول عمر ميكنيم. در حالي كه در تمام مدت ماه سعي كرديم هر چه بيشتر از دنيا و ظواهر آن دل بكنيم و به خدا نزديك شويم اين امر و خواسته منافاتي با روح ماه رمضان ندارد؟
عقیق: در دعاهاي ماه رمضان از خدا ميخواهيم خداوند توفيق درك ماه رمضان سال آينده را به ما بدهد و به نوعي درخواست طول عمر ميكنيم. در حالي كه در تمام مدت ماه سعي كرديم هر چه بيشتر از دنيا و ظواهر آن دل بكنيم و به خدا نزديك شويم اين امر و خواسته منافاتي با روح ماه رمضان ندارد؟ خداوند دو بار بندگانش را به ميهماني دعوت ميكند؛ يك بار در «حج» كه خانه خداست و گفته ميشود ضيافت در مكان است و يك بار در ماه مبارك رمضان كه فرا مرزي است و گويند ضيافت در زمان است. بنابراين ماه مبارك رمضان ماه مهماني عمومي خداوند است كه پس از اين ماه زايران خود را براي سفر به حج تمتع ميكنند، سفري كه همه مسلمانان آرزوي آن را دارند، بنابراين اين تقارن و مهماني عمومي دو دليلي است كه مردم هر روز و هر شب در ماه رمضان طلب حج ميكنند. در ادامه به بررسي ادعيه ماه مبارك رمضان ميپردازيم. بررسي ادعيه ماه مبارك رمضان نشان از آن دارد كه در اين ادعيه اهتمام زيادي به مسئله حج شده و به نوعي كه در بيشتر ادعيه مشترك يا خاصه ايام رمضان المبارك به مسئله حج اشاره شده است از اين رو بررسي اين ادعيه در تبيين جايگاه حج در ماه مبارك رمضان از نظر ميگذرد. سيد بن طاووس به نقل از امام صادق و امام كاظم عليهما السلام در اعمال مشترك ماه مبارك رمضان دعايي را مطرح كرده كه فراز اوليه آن «اللهم ارزقني حج بيتك الحرام» نه تنها به اين بسنده نكرده است بلكه اين طلب را براي تمامي سالها از درگاه خداوند متعال دارد، در همين ادعيه مشترك، دعايي را مرحوم كليني روايت كرده است كه ابوبصير نقل نموده كه امام صادق عليه السلام در ماه رمضان اين دعا را ميخواندند: «اللهم اني بك ومنك اطلب حاجتي… و ان تجعل لي في عامي هذا الي بيتك الحرام سبيلا حجة مبرورة…» كه خود نشان از اهميت مسئله حج دارد. همچنين سيد بن طاووس آورده كه هر كس دعاي «اَللّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ الَّذى اَنْزَلْتَ فيهِ الْقُرْآنَ وَافْتَرَضْتَ على عِبادِكَ فيهِ الصِّيامَ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ ارْزُقْنى حَجَّ بَيْتِكَ الْحَرامِ فى عامى هذا وَ فى كُلِّ عامٍ وَ اغْفِرْ لى تِلْكَ الذُّنُوبَ الْعِظامَ فَاِنَّهُ لا يَغْفِرُها غَيْرُكَ يا رَحْمنُ يا عَلاّمُ.» را در هر شب اين ماه بخواند آمرزيده ميشود، بخشي از اين دعا نيز با تكيه بر مسئله حج داشته و تأكيدي ديگر بر اهميت اين موضوع است. دعاي «اللهم برحمتك في الصالحين فادخلنا و في عليين فارفعنا و بكاس من معين من عين سلسبيل فاسقنا و من الحور العين برحمتك فزوجنا و من الولدان المخلدين كانهم لؤلؤ مكنون فاخدمنا و من ثمار الجنة و لحوم الطير فاطعمنا و من ثياب السندس و الحرير و الاستبرق فالبسنا و ليلة القدر و حج بيتك الحرام و قتلا في سبيلك فوفق لنا و صالح الدعاء و المسئلة فاستجب لنا و اذا جمعت الأولين و الأخرين يوم القيامة فارحمنا و برائة من النار فاكتب لنا و في جهنم فلا تغلنا و في عذابك و هوانك فلا تبتلنا و من الزقوم و الضريع فلا تطعمنا و مع الشياطين فلا تجعلنا و في النار علي وجوهنا فلا تكببنا و من ثياب النار و سرابيل القطران فلا تلبسنا و من كل سوء يا لا اله الا انت بحق لا اله الا انت فنجنا» از جمله دعاهاي هر شب ماه مبارك رمضان است كه به مسئله حج نيز تأكيد دارد. در اعمال ماه مبارك رمضان نمازههاي نافله اي وارده شده است كه در طول ماه تعداد آن به هزار ركعت ميرسد و از جايگاه ويژه اي برخوردار است و روايت شده است كه بعد از هر دو ركعت از نافلههاي رمضان المبارك اين دعا خوانده شود: «اللهم اجعل فيما تقضي و تقدر من الامر المحتوم و فيما تفرق من الامر الحكيم في ليلة القدر ان تجعلني من حجاج بيتك الحرام المبرور حجهم المشكور سعيهم المغفور ذنوبهم و اسئلك ان تطيل عمري في طاعتك و توسع لي في رزقي يا ارحم الراحمين» كه طلب حج از جمله فرازهاي اصلي اين دعا است. دعاي ابوحمزه ثمالي از جمله ادعيه معروف است كه در ماه مبارك رمضان به آن توجه ويژه اي ميشود اين دعا نيز در بخشي به مسئله حج و طلب اين امر مهم از خداوند متعال توجه داده است كه باز هم اهميت و جايگاه مسئله حج را در ادعيه ماه مبارك دو چندان ميكند. علاوه بر موارد فوق موارد مشابه ديگري نيز در ديگر ادعيه همين ماه بيان شده است كه باز به مسئله حج توجه داشته و نشان از جايگاه والاي آن دارد و در پايان از خداوند متعال ميخواهيم وارزقنا حج بيتك الحرام. منبع:حج 211008