_ یکی از صفات فعلی خداوند حکیم بودن است. در بیان معنای حکیم چهار نظریه ارائه شده است. حکیم گاهی به این معنا است که موجودی که کار زشت و نا شایست انجام نمی دهد. خداوند به این معنا حکیم است. معنای دوم این است که حکمت به معنای شناخت و معرفت حقایق امور است.
_ گاهی شناخت ما به ظواهر امور است و گاهی شناخت به حقیقت است. ذات اقدس چون دارای علم مطلق است دارای شناخت حقایق اشیا هم است پس به این معنا خداوند حکیم است که اینجا حکیم به معنای علیم است.
_ معنای سومی که بیان می کنند این است که حکمت موجب می شود که کاری انجام می دهید دارای دو خصوصیت است که اولاً محکم است و دوماً برتر است که خداوند به این معنا حکیم است. خداوند هم دارای کمال و علم مطلق است.
_ در معنای چهارم حکیم که خیلی برای ما مهم است این است که حکیم کسی است که کار عبث و بیهوده انجام نمی دهد. هر کاری که انجام می دهد بر اساس برنامه و هدف است. در سوره مبارکه دخان آیه 38 می فرماید که ما بدون هدف خلق نکردیم آنچه در کهکشان ها است.در سوره مبارکه مؤمنون آیه 115 می فرماید که گمان می کنید که ما شما را بیهوده خلق کردیم. و بازگشت شما به سوی ما است.
_ وجود حضرت رضا علیه السلام فرمودند که اگر پرسشگری سؤال کرد که آیا امکان دارد خداوندی که حکیم است ما را به فعلی تکلیف کند و کاری از ما بخواهد بدون دلیل و این که غرضی در آن وجود نداشته باشد. خداوند حکیم ماه رمضان و نماز و حج و حجاب و امر به معروف و نهی از منکر را تکلیف کرده است.
_ اگر کسی مبادرت به تکلیف نمی کند یعنی خداوند را در مقام حکیم بودن قبول ندارد و خدا را حکیم نمی داند. خداوند حکیم است. و کار عبث انجام نمی دهد. این که من و شما نمی دانیم دلایل متفاوت وجود دارد. از وجود نازنین حضرت صادق علیه السلام آمده است که خداوند خلقتش عبث نیست و مخلوقات را بی جهت خلق نکرده است. بلکه خلق کرده تا قدرتش را ظاهر سازد. و خلقت را وادار به اطاعتش کند تا به واسطه اطاعت خشنودی خدا حاصل شود. خدا را ما را خلق نکرده که سودی ببرد. ما برای خدا کاری انجام نمی توانیم بدهیم.
سه هدف را خداوند از خلقت بیان می کند که این سه هدف در طول هم هستند که به هدف ابتدایی و وسطی و انتهایی معروف است. در سوره نازعات آیه 56 بیان می کنند که ما خلق نکردیم ثقلین و جنیان و انسیان را جز برای عبودیت و بندگی کردن که این هدف ابتدایی خلقت است. در سوره مبارکه ملک آیه 2 آمده است که آن خدای آنچنانی که مرگ و زندگی را خلق کرد تا این که شما را بیازماید و کدام از شما دارای عمل بهتری هستید. که این هدف میانی است.
_ هدف غایی خلقت در سوره مبارکه هود آیه 119 آمده است که مگر کسانی که پروردگار آنها را مورد رحمت قرار می دهد. برای این که مورد رحمت و قرب الهی بشویم ما را خلق کرده است. ما خلق شدیم برای بندگی تا بهترین عمل را انجام داده باشیم و به قرب خدا برسیم. یعنی ما مسافر هستیم و مقصدی داریم. سیر ما در سوره مبارکه انشقاق آیه 6 آمده است که ای انسان تو با تلاشت به سوی پروردگارت حرکت می کنی و او را ملاقات می کنی. کیفیت ملاقات اهمیت دارد.
_یکی از عواملی که مارا کمک می کند در این راه به مقصد برسیم راه شناسی است. در مسیر سیر به سوی حق باید عوامل سیر و موانع سیر را باید شناخت و اگر این شناخت را نداشته باشیم دچار روزمرگی می شویم. یکی از موانع سیر دشمنان انسان یعنی این سه چیز هستند: نفس و شیطان و دنیا.
_ رحمت پروردگار دریایی است که برای هیچ محقق و دردمندی و قایقی کشیدن آب این دریا امکان ندارد. ما هر چه قدر زحمت بکشیم و در آیات و روایات و دعاها تحقیق کنیم گوشه ای از این دریا را به دست می آوریم. که همین مقدار کم حجت کامل پروردگار است.
_ رحمت در قرآن کریم در حدود 276 بار ذکر شده است. وقتی در آیات قرآن دقت می شود این نتیجه را به دست می دهد که رحمت خدا یک شعاع تجلی در کل طبیعت است. قرآن گوشه هایی از این تجلی را بیان می کند که این خیلی شیرین است. تجلی رحمت برای همه انسان ها است.
_ البته انسان ها از زمان آدم تا زمان ما دو گروه شده اند. گروهی این رحمت ارائه شده را پذیرفتند و گروهی هم قبول نکردند و یا باور نکردند. موانع سختی برای خودشان مثل رویکرد مطلق به وجود آوردند و با اختیار و انتخاب خودشان را از پذیرفتن این رحمت محروم کردند.
_ کلمه نظر با روءیت در زبان عرب فرق می کند. روءیت به معنای نگاه معمولی و تماشای اجسام و عناصر است. اما نظر به معنای نگاه کردن با کمک عقل و فکر می باشد. همه مردم عالم روزمره مورچه را می بینند اما دقتی درباره مورچه ندارند. در نهج البلاغه امیرالمؤمنین(ع) به مورچه نظر انداختند و با این نگاهی که عقل را به همراه داشتند درمورد مورچه خطبه ای را دارند که این خطبه از طریق مورچه آدرس خدا را دارد.
_ در آیه شریفه امر می کند که با کمک عقل و فکر نگاه کنید. اندیشه کردنی که رسول خدا(ص) می فرماید یک ساعت اندیشه کردن درباره خودتان و عاقبت و آخرت خودتان از یک سال عبادت کردن بالاتر است. با یاری عقل به نتیجه ها و جلوه های رحمت خدا نگاه کنید.
_ رحمتی که وقتی از ناحیه مقدس خداوند ارائه می شود نتایج و آثاری دارد که از آثار این رحمت می توان به زنده کردن زمین بعد از مرده بودن خاک اشاره کرد. با حیات نگرفتن زمین خیمه حیات تمام موجودات زنده برچیده می شد. انسان در مقابل مرده بودن زمین زمینگیر می شود که این ها همه آدرس رحمت خداوند است.
_ کارگردان آفرینش دارای رحمت بی نهایت است و هزینه هم می کند و کاری به دین داری و دین نداشتن ما ندارد. خداوند خیلی رحیم است. و الا به واسطه گناهان این رحمت نباید شامل حال ما می شد.