محقق و پژوهشگر حوزه گفت: مبانی فهم قرآن با روش شیعی بهترین نوع معنا شناسی قرآن است؛ این نوع نگاه باعث افتخار هر شیعه است زیرا بهترین نگاه را به این حوزه دارد.
عقیق: حجت الاسلام والمسلمین سعیدی روشن در نشست علمی«منطق گفتمانی قرآن بر اساس نگاه شیعه» که در مرکز تخصصی شیعه شناسی حوزه علمیه قم برگزارشدگفت: وحی تجربه‌ای شخصی نیست که با گذشت زمان این تجربه بیشتر شود؛ بلکه یکی از سنن پایدار الهی در هدایت خاص بشر ،وحی و نبوت بوده و همه اینها به علم پیشین الهی مقدر شده است. وی افزود: محققان آلمانی بر اساس منابع اهل سنت، "تاریخ قرآن نولکده" را نوشته‌اند که این کتاب را در حد همین تورات و انجیل آورده و آن را کتابی تکه تکه شده بیان می‌کند؛ تورات 600 صفحه‌ای کنونی، 900سال پس از حضرت موسی(ع) نوشته شده است. حجت الاسلام والمسلمین سعیدی روشن اظهارکرد: ما حوزویان باید با بحث‌های تحلیل گفتمان و نقد آشنا شویم تا بتوانیم مبانی دینی و قرآنی را بهتر درک کرده و جستجوی فلسفی و عقلی و روشمندانه در قرآن داشته باشیم. وی گفت: در فهم مبانی تحلیل گفتمانی قرآن باید ضمن بیان شناسنامه و مبانی به سراغ باید و نبایدها و تعاریف مبنایی قرآن برویم؛ جامعه الهی و قدسی باید در این بین مورد بازشناسی واقع شود؛ این نگاه با نگاه رنسانسی که دوران به اساطیری، فلسفه و علم تقسیم می‌کند؛ ولی قرآن آغاز حیات بشر در کره زمین را به حبوط نبی مرتبط دانسته و پایانش را نیز با حضور حجت خدا معنی کرده است. حجت الاسلام والمسلمین سعیدی روشن بیان کرد: امروز باید با تکیه بر قرآن، جامعه شناسی، روانشناسی، علوم سیاسی و تعلیم و تربیت و.... استخراج کنیم؛ اینکه رهبر انقلاب بیان کرده اند که علوم انسانی را باید از قرآن گرفت، ناظر به همین واقعیت است؛ دین و قرآن ناقص نیست و نیازی به تکمیل و ترمیم ما ندارد؛ پس ضعف ما در خصوص ناتوانی در استخراج از قرآن است.
* روش شیعی بهترین نوع معناشناسی قرآن محقق و پژوهشگر حوزه گفت: مبانی فهم قرآن با روش شیعی بهترین نوع معنا شناسی قرآن است؛ این نوع نگاه باعث افتخار هر شیعه است، زیرا بهترین نگاه را به این حوزه دارد؛ پیامبر اکرم(ص) در عصر و دوران خاموشی غرب به دنیا آمدند؛ علم و دین همانی بود که در کلیسا ها بود؛ در قرن 13 وقتی یکی از پادشاهان فرانسوی یک مدرسه غیر کلیسایی ایجاد کرد کسی از آن استقبال نکرد و سه قرن طول کشید تا این مدارس رونق بگیرد. حجت الاسلام والمسلمین سعیدی روشن بیان کرد: مراودات با مسلمانان و جنگ های صلیبی باعث شد که غربی ها نگاه تازه ای به اسلام و مسلمانان داشته باشد؛ غربی ها در این جنگ ها با تمدن مسلمانان آشنا شده و به دنبال رشدی بودند که مسلمانان به آن رسیده بودند. وی گفت: قرن 16 در غرب، قرن انفجار نام گرفت و برای اولین بار تورات و انجیل در این دوره منتشر و ترجمه شد و پس از آن نقد این کتاب نیز آغاز گردید؛ در این دوره معارضات علم و دین آغاز شد و هر گروهی یک جهت را گرفت و این تعارض ادامه یافت. حجت الاسلام والمسلمین سعیدی روشن بیان کرد: تناقضات متن کتاب‌ها مقدس یهودیه و مسیحیت و تعارضات آن با مفاهیم علمی باعث شد که عالمان غربی نگاهی ستیزه جویانه نسبت به این کتاب بگیرند؛ آنها زبان دین را نگاهی کارکرد گریانه می‌دانستند و نه توصیفی. محقق و پژوهشگر حوزه گفت: غربی ها به دنبال این نظریه بودند که در ابتدا دین را تعدیل اجتماعی کنند و این مرحله، مرحله ای بود که آنها نگاهی محتاطانه به دین داشتند؛ تجربه گرا ها به طور کلی دین را بیهوده می انگاشتند؛ این نگاه در میان برخی مسلمانان نیز ایجاد شد و آنها نیز نگاهی خاص به دین پیدا کردند. وی خاطرنشان کرد: در عالم اسلام افرادی چون احمد خان نگاهی پوزیتیویستی به تفسیر قرآن داشتند که در حقیقت نگاه آنها وادادگی در مقابل تفکرات غربی بوده است. حجت الاسلام والمسلمین سعیدی روشن بیان کرد: زبان قرآن یک موضوعی است که در آن پرسش های مختلفی مطرح است؛ مثلاً گاهی پرسش در حوزه مفردات قرآن مطرح می‌باشد؛ زبان واژگان قرآن در برخی مکان‌ها به همان معنی لغوی استوار است و برخی اوقات عرفی بوده و برخی اوقات هم بار معنای خاصی را بیان می‌کند که از این جمله می توان به هدایت و رزق اشاره کرد.
* فلسفه شیعه در اسلام منحصر به فرد است این محقق قرآنی خاطرنشان کرد: در کلمه وجود در قرآن، روح معنایی از سوی دانشمندان شیعی مطرح شده و باید گفت که آنچه که شیعه در این عرصه پیشرفته است هیچ مذهبی به آن نرسیده، زیرا اصول فقه و فلسفه شیعه در اسلام منحصر به فرد بوده و کسی به این حد از علم نرسیده است.
* جملات اخباری قرآن پیام آور است وی گفت: وقتی در حوزه جملات وارد می شویم باید به عرصه های مختلف آن دقت کنیم؛ بنا به مسلمات مبانی قرآن، تمامی جملات قرآن نقشی دوگانه دارند؛ غربی ها بیان کردند که همه دین، توصیه و انشائات است؛ ولی بخش اعظم دین توصیفات است؛ نکته این است که تمام جملات اخباری قرآن در دل خود پیام انگیزشی دارد، یعنی نوعی توصیه نیز در آن نهفته است؛ قرآن، ابر، باد، آسمان و زمین را توصیف می‌کند و بیان می‌کند که کذلک نشور؛ یعنی ای مردم و علما بیدار باشید قیامت از راه می‌رسد؛ تمام جملات اخباری قرآن پیام آور است؛ لذا باید پیام‌های حیات آور قرآن را بگیریم.
* تمامی آیات قرآن فقه الحیات دارد محقق و پژوهشگر حوزه بیان کرد: تک تک آیات قرآن فقه الحیات دارد؛ در حقیقت همه این باید‌ها به هست‌ها بر می گردد؛ الحمدلله به این خاطر است که رب العالمین و مالک یوم الدین را در خود دارد؛ باید‌های اخلاقی یک شرطیه مکنی دارد؛ در فلسفه اخلاق ما نیز همین مسایل مصداق دارد. حجت الاسلام والمسلمین سعیدی روشن اظهارکرد: جملات قرآن کریم نیز باید از حیث نوع جملات خاص و عرفی باید مورد بازشناسی قرار گیرد؛ مرحوم علامه، زبان قرآن را زبان خاص بیان نموده؛ آورده‌اند که هر کسی در تفسیر اکتفا کند، به همان قواعد عمومی همه متون، تفسیر به رأی کرده است. وی گفت: مرحوم صدر بیان می‌کند که تفسیر الفظ آسان، ولی تفسیر المعنا دشوار است ؛علامه در توضیح کلمه تفیسر بیان می‌کند که تفسیر، شناخت مدلول، معنا و مقصود است؛ ولی مقصود بزرگانی چون مرحوم آیت الله العظمی خویی و تعبیرات علامه این است که قرآن به‌گونه‌ای است که کف و حدنصاب هدایت را برای همه فراهم می‌کند؛ ولی سؤال اینجاست که آیا معانی و معارف والای قرآن در همین سطح ظاهری قرآن نهفته است یا اینکه می‌توانیم به کمالات عالیه برسیم ؛ زبان قرآن ، در حقیقت، عرفی و فرا عرفی است.