عقیق:این روزها بازار داغ دانلود برنامههای مختلف همچون جوک، جملات سرکاری، بازیهای مختلف را شاهد هستیم تا جایی که تعداد دانلودهای آن از 10 هزار هم بالا میرود. آنچیزی که در این میان باعث تأسف است، تعداد اندک برنامههای مذهبی و مناسبتی است. برنامههایی که میتواند تا اندازهای سبب تعمیق اندیشههای دینی و مذهبی کاربران میشود. اما زمانی که به سایتهای ارائه این اپلیکیشنها مراجعه میکنی با تعداد کم این برنامهها، وجود نرمافزارهایی ساده و در حد متن رو به رو میشویم و انگاه این پرسش مطرح میشود که آیا برنامهنویسان ما قدرت تولید برنامههای مذهبی را ندارند یا شاید هم حامی برای تولید برنامهها وجود ندارد. برنامههای مذهبی رایگان جایگاهی ندارد صابر بوستانی، مدیرعامل شرکت سورس باران که سالهاست در امر برنامهنویسی فعالیت دارد، در پاسخ به این پرسش مبنی بر تعداد اندک برنامههای مذهبی به ویژه برنامههای اعتکاف و دعای ماه رجب در فضای مجازی اظهار کرد: یکی از دلایل این است که برنامهنویسی رایگان برنامهای را تولید میکند و فرد دیگری آن را به نام خود ثبت میکند و در نهایت همه زحمات برنامهنویس از میان میرود. وی افزود: از طرفی هم بسیاری از برنامهنویسان برای پول کار میکنند، یعنی هرجا که احساس کنند، منفعتی در کار است وارد میشوند و به دلیل آنکه برنامههای مذهبی همچون اعتکاف چندان جنبه مالی نمیتواند برایشان باشد کمتر به سراغ چنین برنامههایی میروند. ورود یک حامی قوی برای حمایت از برنامهنویسان مذهبی این برنامهنویس تصریح کرد: تنها راهحل آن است که یک حامی قوی وارد میدان شود و از برنامهنویس مذهبی حمایت کند تا برنامهاش مورد سوءاستفاده قرار نگیرد. متأسفانه برخی از برنامهنویسان ما در ظاهر برنامهنویس هستند و چندان در کارخود حرفهای نیستند. وی بیان کرد: معمولا از 100 درصد افرادی که در کار برنامهنویسی هستند، 70 درصد برنامهنویس مقدماتی هستند اما متأسفانه ادعای بیشتری دارند. مدیرعامل شرکت سورس باران تصریح کرد: در ایران شاید بتوان برنامهای را ثبت کرد اما قانونی برای پیگیری سوءاستفادهگران وجود ندارد و در کشور چندان بهایی به این موضوع داده نمیشود. بازاری که تبدیل به رابطه شده! وی بیان کرد: بازار برنامههای دانلودی مناسبتی و مذهبی تبدیل به رابطهها شده است و تا زمانی که این رابطهها وجود نداشته باشد، هیچ یک از برنامههای تولید شده دیده نمیشود. این برنامهنویس تصریح کرد: شرکت ما به زودی برنامه اعتکاف و صلواتشمار را تولید خواهد کرد، اما چندان اعتقادی به استقبال کاربران نداریم درحالی که اگر بازی یا برنامه سرگرمی تولید کنیم، قطعا تعداد دانلودها بالا خواهد رفت. اعتقادات کمرنگ، کلیکهای برنامههای مذهبی را کاهش میدهد وی بیان کرد: امروزه متأسفانه اعتقادات کاربران به نسبت گذشته کمرنگ شده است به همین دلیل شاید استقبال از برنامههایی همچون اعتکاف کمتر از برنامههای سرگرمی است و همین استقبال اندک انگیزه برنامهنویسان را برای تولید چنین برنامههایی کم میکند. بوستانی اظهار کرد: باید شرایط را تا جایی که در توان داریم به سمت استقبال کاربران از برنامههای مناسبتی ارتقا دهیم. محتوای برنامهها را تا حد ممکن افزایش دهیم. فعالان این عرصه گروههای کوچک مردمی و دغدغهمند هستند مجتبی شفقی، کارشناس ارشد هوش مصنوعی با آسیبشناسی فضای موجود به تشریح وضعیت اپلیکیشنهای مذهبی پرداخت و گفت: عمده مطالب موجود در برنامههای مذهبی، توسط تیم های کوچک مردمی که خود دغدغه دین دارند گردآوری شده است. این برنامهنویس در بیان دلایل فاخر نبودن اکثر اپلیکیشنهای مذهبی موجود تصریح کرد: گروههای پای کار به علت کوچک بودن از تضارب آرا برخوردار نبوده و به دلیل آنکه اکثر آنها تخصصی کار نکردهاند، محصول قوی ارائه نمیدهند و متعاقب آن درآمدی نداشته و نمیتوانند کار خود را گسترش داده و به تولید برنامههای فاخر دست بزنند. نویسنده اپلیکیشنهای آی فیلم و پرس تی وی گفت: گروههای مذکور به علت آنکه توانایی هزینهکرد بالایی برای تولید محتوا و گرافیک در برنامههای خود ندارند بالاجبار از گزینه «کپی» استفاده میکنند و گاها به متقن بودن رفرنسهای خود توجهی ندارد و متون موجود در اینترنت را بر متون چاپی ترجیح می دهند و ممکن است یک اشتباه بدون عمد در برنامه ها و متون مذهبی تکرار شود. شفقی تصریح کرد که این اتفاق در حوزه اپلیکیشنهای مذهبی تنها مختص به ایران نیست بلکه در اکثر کشورهای عربی نیز این معضل وجود دارد که کشورهای حوزه خلیج فارس این مشکل را گسترده تر از ایران پیش روی خود دارند. این متخصص حوزه برنامهنویسی در بخش پایانی سخنان خود به بیان راهکارهای عملیاتی برای عبور از این معضل پرداخت و اظهار کرد: با حمایتهای دولتی به صورت مستقیم هیچ مشکلی در این حوزه رفع نمیشود چون مشام افرادی که به دنبال پول هستند بسیار قوی بوده و در این حوزه به خاطر منفعت مالی ورود میکنند و اصل هدف که تولید نرمافزار فاخر و مردمی است زیر سؤال میرود. عضو بنیاد ملی نخبگان گفت: ایجاد حمایتهای غیر مستقیم مانند برگزاری مسابقات دانشجویی و یا در اختیار قرار دادن ابزار و مکان برای فعالان و علاقهمندان این حوزه از جمله راهکارهای موجود برای ارتقای برنامههای مذهبی در فضای مجازی است. کلیکهای برنامههای مذهبی بسیار اندک است در ادامه محمد وحدتی، فعال فضای مجازی با اشاره به آماری از جستجوهای وبگردیاش مبنی بر تعداد دانلودهای برنامههای مناسبتی از چند سایت گفت: کافه بازار یکی از معروفترین سایتهای دریافت برنامه است که به مناسبت ایام اعتکاف تنها سه برنامه رایگان بارگذاری کرده است که برنامه نرمافزار دعای هر روز ماه رجب را 10 هزار کاربر، برنامه اعتکاف را دوهزار کاربر و برنامه اعمال ماه رجب را 500 کاربر دانلود کرده است. وی افزود: سایت کندو از دیگر سایتهای معروف دریافت برنامههاست که تنها یک برنامه ویژه ماه رجب بارگذاری کرده است که کاربران برای دریافت این برنامه باید مبلغ 500 تومان واریز کنند. این فعال فضای مجازی تصریح کرد: تعداد برنامههای مذهبی به ویژه اعتکاف بسیار اندک است درحالی که شاهد روزافزون برنامههای سرگرمی هستیم که چندان علمی به کاربران اضافه نمیکنند. وی بیان کرد: در سال همدلی و همزبانی امیدواریم بتوانیم شاهد این حمایتها از سوی دولت به برنامهنویسان باشیم تا آنها بتوانند برنامههای قوی مذهبی را وارد بازار داشته باشند. مذهبیون وارد تولیدات مذهبی در فضای مجازی شوند در ادامه علیاکبر جلالی، عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران با اشاره به دلایل کاهش تعداد برنامههای مذهبی و مناسبتی در فضای مجازی اظهار کرد: از زمان حضور اینترنت و کاربردهای مختلف فناوری اطلاعات بیشتر رسانههای دولتی از معضلات و مشکلات فضای مجازی صحبت کردهاند و افراد مذهبی که اعتقاد به عملکرد دولت دارند، همواره با فضای مجازی فاصله گرفتهاند؛ در نتیجه حتی از برنامههای خوب نیز کمتر استفاده میشود. وی ادامه داد: به عبارت دیگر اگر در یک مجموعه افراد مذهبی آمارگیری شود متوجه میشویم تعداد افرادی که از فناوری های جدید ارتباطی استفاده می کنند نسبت به جمعیتهای عادی و معملوی بسیار کمتر است و این دلیل اصلی است که نوعی نگرانی دائمی را رسانههای دولتی مرتبا دامن میزنند و افراد مذهبی نیز به علت نگرانی بسوی آن نمیروند، این درحالی است که برنامههای وقتپرکن و بعضا بیاستفاده بیشتر مورد توجه قرار میگیرد و نشان میدهد که تعداد افراد معمولی بسیار بیش از افراد مذهبی هستند. جذابیت، امر مهم در تولید برنامههای مذهبی مجازی جلالی اظهار کرد: جاذبیت در تولید محتوا همواره یکی از مسائل مهم جذب مخاطب بوده است و بخصوص تنوع در تولید محتوا میتواند زمینه جذب مخاطب را فراهم کند درحالی که مسائلی مانند اعتکاف و سایر متون مذهبی شاهد یکنواختی هستیم و تنوع بخشی آنها تقریبا ممکن نیست، زیرا امکان تغییر محتوا وجود ندارد و استفادهکنندگان نیز بیشتر به ثواب آن و نه تنوع و سایر ویژگی آن فکر میکنند. وی بیان کرد: راهکار این است که ما در صداوسیما و سایر رسانهها مقداری کمتر از مضرات فناوریهای نوین بگوییم و ببینیم که در بیست سال گذشته که مرتب بر علیه این پدیده صبحت شده و هیچ جنبه تشویقی نداشته چه نتیجهای گرفتهایم؟ عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران تصریح کرد: پیشنهاد میشود آسیبشناسی در عدم استفاده از متون خوب و استفاده از متون بیخاصیت شود. پرسشنامهای تهیه و تحقیقات لازم انجام شود. ما نیاز به پژوهش علمی داریم تا به راهکارهای جدی دست یابیم. وجدان خاموشمان را بیدار کنیم کار میکنیم، امرارمعاش میکنیم، روزی میبینیم که عمرمان رفته است و تنها چیزی که برایمان باقی مانده، توشهای برای آخرت است. تولید یک برنامه مذهبی قوی قطعا حتی اگر جنبه مالی هم برایمان نداشته باشد، میتواند توشهای برای آخرتمان باشد. پس بیاییم وجدان خاموشمان را بیدار کنیم و از تخصص و مهارتهایمان برای تعمیق اندیشههای دینی و ترویج آموزههای مذهبی بپردازیم. شاید همین یک برنامه و نرمافزار بتواند ضامنی برای آخرتمان باشد.منبع:ایکنا