این پیرغلام اهلبیت(ع) که تا روزهای آخر عمر خود همچنان به شاگرد پروری و تربیت مداحان جوان و حضور در جلسات هفتگی خانه مداحان و بیان نکات آموزشی مشغول بود و همواره در این مجالس باوقار جلوی در مینشست و خود را صاحب عزا میدانست و در مصیبت اهلبیت عصمت و طهارت اشک میریخت. این چهره نامآشنای عرصه ستایشگری روز گذشته پس از تحمل یک دوره بیماری در سن 87سالگی در بیمارستان شهید هاشمینژاد به دیدار یار شتافت و به ارباب بیکفنش حضرت سیدالشهدا(ع) ملحق شد.
بهبهانه درگذشت این پیرغلام اهلبیت(ع) بخشی از زندگانی و سوابق ایشان را مرور میکنیم:
مختصری از زندگینامه:
ــ نام و نام خانوادگی: علی آهی
ــ وجه تسمیه شهرت : پدر ایشان (مرحوم حاج قربانعلی آهی)، متولّد دهستان «آه» بوده است. «آه»به مجموع شش پارچه آبادی گفته میشده که امروز مشهور به شهر آبعلی است و در 60 کیلومتری شمالشرقی تهران، جاده تهران ــ آمل قرار دارد.
ــ متولد: 14 آبان 1307 هـ.ش.، تهران، بازارچه پامنار (یکی از محلههای قدیم و اصیل تهران).
وی دارای سه فرزند پسر بهنامهای حسین ــ حسن ــ محمّد و سه فرزند دختر میباشد. استاد حاج علی آهی برای رساندن پیام مکتب اهلبیت(ع) سفرهایی به عربستان سعودی ــ عراق ــ سوریه ــ مصر ــ بحرین ــ کویت ــ ترکیه ــ اردن هاشمی و لبنان داشته است.
تحصیلات: تحصیلات متداول مکاتب قدیم و تحصیلات حوزوی (تا آستانه درس خارج) را نیز اخذ کرد.
اساتید:
ــ در ادبیات عرب، منطق، فقه، اصول، تفسیر، رجال و حدیث از محضر حضرات آیات: حاج سید علیاصغر میردامادی، حاج شیخ احمد مجتهدی، حاج سید محمّد ضیاءآبادی و... .
ــ در منظومه ملّاهادی سبزواری: از محضر آیتالله حاج سیدرضی شیرازی.
ــ در نهج البلاغه: از محضر آیتالله حاج سید محمود طالقانی (اولین امام جمعه تهران).
ــ در کلام از آیتالله حاج میرزا حسن لواسانی.
ــ در معارف ادعیه از محضر و درس آیتالله میرزا محمّدعلی شاهآبادی (استادِ بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی(ره)).
ــ در اخلاق و علوم اعتقادی در شعر و شاعری از محضر آیتالله حاج شیخ جواد خراسانی (تهران)، آیتالله العظمی سید محمّدهادی میلانی (مشهد)، آیتالله حاج میرزا جواد تهرانی (مشهد)، آیتالله العظمی سید ابوالقاسم خویی (نجف اشرف)، آیتالله العظمی سید محمّدرضا گلپایگانی (قم)، آیتالله حاج شیخ علی نمازی شاهرودی (مشهد)، آیتالله العظمی سید محمّد وحیدی (قم)، آیتالله العظمی شیخ حسین وحید خراسانی (قم)، شهید آیتالله سید عبدالحسین دستغیب (شیراز) و... بهره برد. (قابل ذکراست که بین اساتید یادشده، مرحوم آیتالله حاج شیخ جواد خراسانی، عمدهترین سهم را در تعلیم و تربیت استاد آهی داشتهاند).
تدریس:
ــ علوم حوزوی (تا لُمعَتَین): در مدرسه آیةالله مجتهدی (ازسال 1344 تا 1347)، مَدرسهای عمومی و خصوصی دیگر در رسائل و مکاسب و کفایتین.
ــ علوم اعتقادی در شعر و شاعری: در انجمنهای ادبی، محافل آیینی، محافل خصوصی و تخصصی و... (از سال 1342 تاکنون).
ــ فن ّمقدس مداحی، مقتل خوانی و علوم مرتبط دیگر: در جوامع مداحان تهران و شهرستانهای مختلف، و نیز جلسات تخصصی متعدد که ماحصل بخشی از این تلاش، پرورش و معرفی بیش از یکصد مداح زبده به هیأتهای مذهبی کشور است که بسیاری از ایشان از مشاهیر گذشته و حال میباشند.
اجازات در امور حسبیه و نقل حدیث:
از آیات عظام و مراجع کرام تقلید: حضرت امام خمینی(ره)، سید ابوالقاسم خویی، سید عبدالهادی شیرازی، سید محسن حکیم، سید محمود شاهرودی، سید محمّدرضا گلپایگانی، سید عبدالله شیرازی، سید محمّدهادی میلانی، سید شهابالدّین مرعشی نجفی، سیّد علی حسینی خامنهای.
فعالیتهای سیاسی:
ــ حضور فعال درحوزه مردمی در جنبش ملی شدن صنعت نفت بهزعامت آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی (در آغاز جوانی) .
ــ عضو هیئت مدیره «جمعیت اتحاد مسلمین» بهسرپرستی آیتالله سید هدایتالله تقوی شیرازی (علیه فرقه ضالّه بهاییت).
ــ عضویت در «جمعیت فداییان اسلام» بهرهبری شهید حجةالاسلام سیدمجتبی نوّاب صفوی.
ــ همراهی با شهید آیتالله سعیدی، در فعالیتهای سیاسی ایشان.
ــ فعالیت همهجانبه و مؤثر درخصوص لغو لایحه «انجمنهای ایالتی و ولایتی».
ــ چاپ و توزیع گسترده اعلامیههای ضدرژیم (در مناسبتها و موضوعات مختلف).
ــ سرایش، قرائت و توزیع اشعار سیاسی، ضّد رژیم ستمشاهی
ــ مکاتبات فراوان با مراجع عظام (در امور سیاسی)، و نیز نامهرسانیهای متعدد در این خصوص که بین علمای بزرگ تهران و مشهد و بهواسطه ایشان، به همانجا میرسید.
ــ دستگیریهای متعدد (ازجمله در واقعه 15 خرداد 1342 و 17 شهریور 1357) توسط ساواک، و تحمل شکنجههای فراوان (دو فرزند ایشان ــ حسن و حسین آهی ــ نیز بهجرم تبعیت از تحرکات سیاسی پدر، متحمل حبس و شکنجه شدهاند).
ــ از مسئولین انتظامات مستقبلین، در سالروز ورود تاریخی امام خمینی به ایران (12 بهمن 1357).
ــ پذیرش عضویت و مسئولیت در کمیته انقلاب اسلامی (تا سطح فرماندهی استان) بهدعوت مرحوم آیتالله مهدوی کنی.
ــ حضور فعال در هشت سال دفاع مقدس و نیز پشتیبانی تدارکاتی و فرهنگی آن.
فعالیتهای فرهنگی:
ــ ورود به کِسوت پرافتخار مداحی، از 10سالگی (1317هـ.ش.)
ــ آغاز سرایش شعر، در 29سالگی (1336هـ.ش.)
ــ مدیریت کاروانهای حج عمره و عتبات عالیات، از سال 1340
ــ توفیق تشرّف به سرزمین وحی بیش از هفتاد مرتبه و نیز به عتبات عالیات و سوریه و مصر، بهدفعات فراوان که طی این سفرها ــ علاوه برمسئولیت کاروانسالاری ــ به ترویج احکام و معارف حقّه جعفری میپرداخته است.
ــ تشکیل هیئتهای مختلف مذهبی
ــ تشکیل و رهبری جوامع مداحان و پرورش شاگردان برجسته
ــ پرچمداری توجه به بعد اعتقادی شعر (کنار توجه به بعد ادبی آن) که در این راه دشوار، متحمّل سختیها و مصائب فراوان بوده است (از سال 1342 تاکنون)
ــ نقد اعتقادی آثار بزرگان ادب فارسی مانند: مولوی، سعدی، حافظ و... با تکیه برمنابع قرآنی و روایی (بهصورت منظوم و منثور)
ــ تأسیس چند مسجد و حسینیه (در تهران و آبعلی)، یکی از این مساجد، مسجد آهی (واقع در سرآسیاب دولاب ــ خیابان کرمان) است که توسط پدر مشارٌالیه، تأسیس شده بود (سال 1326هـ.ش.)، اما ایشان ضمن اقدام به نوسازی آن (سال 1373هـ.ش.) با ضمیمه کردن حدود 250 متر از منزل شخصی خود به مسجد، به کسب رضایت از اعضای خانواده پدری مبادرت ورزیده و سپس نام آن را به «مسجد امیرالمؤمنین(ع)» تغییر داد. و تا آخرین روزها مسجد امیرالمؤمنین(ع) یکی از پایگاههای اصلی فعالیتهای فرهنگی وی به شمار میآمد.
ــ تأسیس چند کتابخانه (در تهران و آبعلی). کتابخانه شخصی ایشان، خود دارالکتب عظیمی است که بیش از بیستهزار جلد کتاب را در خود جای داده است.
تأسیس بنیاد دعبل خزاعی
ــ تأسیس صندوق قرضالحسنه الغدیر (در آبعلی).
ــ نامهنگاریهای متعدد با رهبرمعظم انقلاب و پیگیریهای بیوقفه (از سال 1381هـ.ش.) درخصوص برقراری بیمه تأمین اجتماعی برای مداحان و شاعران اهلبیت(ع) که سرانجام با مساعدت و دستور معظمٌله منجر به تأسیس «بنیاد دعبل خُزاعی» شد. (1385هـ.ش.).
ــ عضو هیئت امنا و هیئت مدیره بنیاد دعبل خزاعی.
ــ تأسیس خانه مداحان اهلالبیت( ع) که پس از پیگیریهای فراوان ایشان در خیابان فخرالدّوله، عمارت فخرالدّوله، بهمنظورپوشش امور فرهنگی و ارتقای سطح علمی مداحان اهلالبیت(ع )به انجام رسید.
ــ در اختیار گرفتن 1200 قطعه قبر جهت مداحان عضو خانه مداحان در جنوب شرقی قطعه 301 بهشت زهرا بهنام «روض الحسین(ع)» و... .
برخی از تألیفات استاد آهی:
ــ مجموعه شعر «دیوان آهی»، 2 مجلد در قطع جیبی، سال1348هـ.ش.
ــ مجموعه شعر«آیینه نور»
ــ مجموعه شعر«انوار معرفت»
ــ توصیف صنایع شعر کهن فارسی و پیرایش آن با کلک بدیع
ــ فلسفه قیام امام حسین(ع) از دیدگاه عقل
ــ شعر و شاعری از نظرگاه قرآن، عترت و سنّت
ــ درسهایی از علم کلام (نگرش تحلیلی درباره تصوّف و تأثیرات آن در ادبیات آیینی).
ــ تنویر الافکار (مباحث اعتقادی در شعر).
ــ قافیه در شعر فارسی (نقد و بررسی قافیه، از آغاز تا امروز). این کتاب ــ با ویرایش استاد حسین آهی ــ بهصورت آموزشی تدوین یافته که در نوع خود بینظیر است.
ــ جزوات آموزشی متعدد با موضوعات: جبر و تفویض، تشبیه و تعطیل، تجسّم، تجسّد و... و نیز آشنایی با عقاید متصوّفه مانند: صلح کل، وحدت وجود، حلول و اتحاد، ولایت نوعیه و... که به شعر و ادب پارسی ــ و متأسفانه به اشعار آیینی ــ راه یافته است.
منبع:تسنیم