عقیق: آخوند ملا حسینقلی همدانی، فقیهی عارف و عالمی عامل بود که بزرگان درباره مقامات علمی و معنوی اش، مطالب عجیبی نگاشته اند؛ مثلا شاگرد مبرزش میرزا جواد آقا ملکی تبریزی می نویسد: «در مراتب یاد شده [یعنی، طول سجود و عبادت و ... ] کسی را نظیر او ندیدم.»
شیخ آقا بزرگ تهرانی درباره اش گوید:
«او در علم اخلاق وزنه عظیمی است که به وصف نیاید. مدت ها گذشت و زمانه به سان او در علم اخلاق و تهذیب نفوس ندید و این فن بدو ختم شد و پس از وی نظیرش به وجود نیامد.»
علامه سید حسن صدر (ره) در تکمله امل الآمل گوید:
«او دائم المراقبه بود؛ به طوری که چه بسا در اثنای درس از ترس این که مبادا از خداوند سبحان غافل شود، ساکت می شد. وی شیوه ای همانند ابن طاووس داشت و بر اثر مجاهدت ها و ریاضت هایش، انوار ملکوت بر او تابیدن گرفت.
علامه طباطبایی گوید: گروهی، دسته جمعی توطئه کردند و روش الهی و توحیدی مرحوم آخوند را به باد انتقاد گرفتند و در عریضه ای به مرحوم شیبانی – در هنگامی که مرحوم شیبانی ریاست داشت و رئیس وقت شمرده می شده- نوشتند که ملا حسینقلی همدانی، روش صوفیانه در پیش گرفته است.
مرحوم شیبانی نامه را مطالعه کرد و زیر آن نوشت: «کاش خداوند مرا مثل آخوند، صوفی قرار بدهد.» با این جمله آن عالم بزرگ، کار تمام شد و دسیسه های آنان همه بر باد رفت.
پی نوشت:
عرفان و عبادت، ص ۱۰۲.
منبع: افکار نیوز
211007