هر کس چهل بامداد آن را بخواند از یاوران قائم خواهد بود. مهم تر آن که اگر پیش از ظهور مهدی بمیرد خداوند هنگام ظهور او را از قبر بیرون خواهد آورد تا در رکاب مهدی قرار گیرد و عصر طلایی ظهور منجی را شاهد باشد.
عقیق: در روایات اسلامی، انتظار فرج، برترین اعمال امت پیامبر اسلام ذکر شده و انتظار ظهور مهدی(عج) از آموزه های اساسی در میان شیعیان است.
دعا برای ظهور
یکی از دعاهایی که دارای مضامینی بلند و آموزه هایی بنیادین در نگرش شیعه به مقام مهدی و منجی آخر الزمان است، «دعای عهد» است. این دعا از امام صادق، امام ششم شیعیان، روایت شده و درباره آن آمده است که هر کس چهل بامداد آن را بخواند از یاوران قائم خواهد بود. مهم تر آن که اگر پیش از ظهور مهدی بمیرد خداوند هنگام ظهور او را از قبر بیرون خواهد آورد تا در رکاب مهدی قرار گیرد و عصر طلایی ظهور منجی را شاهد باشد.(1)
در آغاز این دعا، خداوند، به بزرگی و عظمتش مورد خطاب قرار گرفته و آمده است:
ای کسی که در تورات و انجیل و زبور را از آسمان بر موسی، عیسی و داوود فرو فرستادی. ای خدایی که قرآن عظیم را بر محمد نازل فرمودی.
این فراز بیانگر آن است که اعتقاد به ظهور منجی و درخواست ظهور او از خداوند در این ادیان پیش از اسلام نیز جایگاه ویژه ای دارد. به این ترتیب، در آغاز این دعا نام سه دین ابراهیمی همراه با کتاب های مقدسشان و پیامبران آنها و نیز داوود نبی، که شخصیتی الگو و نمادین برای ظهور منجی است، ذکر شده است.
آن گاه آمده است:
خداوندا، من بامداد امروز که در آن به سر می برم و هر بامدادی، تا زنده ام، عهد و پیمان خود را با امام خویش تجدید می کنم و بیعت او را بر گردن می گیرم و هیچ گاه آن را از نظر دور نمی دارم و از یاد نمی برم.
این فراز، بیانگر شدت و تداوم انتظار در بامدادان و شامگاهان و بیعت با فرمانروایی غالب است که در صدد است همواره با دوستداران و پیروان خویش در اتحاد و اتصال باشد.
اگر مرگ را که برای بندگانت یک امر حتمی قرار داده ای، میان من و آن حضرت جدایی انداخت، مرا از آن قبرم بیرون آر تا در حالی که کفنم را پوشیده و شمشیرم را از غلاف در آورده و نیزه ام را به دست گرفته ام در میان آنها که در شهر حاضرند یا آنان که کوچ می کنند قرار گیرم و دعوت کننده ی آن حضرت را اجابت کنم.
چنین دعایی برخاسته از این نگرش است که منجی، با تدارک سپاه و اعزام سفیرانی به مناطق گوناگون، به قیامی مسلحانه و فراگیر دست خواهد زد و همچنین اشاره به زنده شدن برخی از مردگان برای خدمت به اوست که بیانگر آن است که قیام او فرا طبیعی خواهد بود.
آن طلعت رشید و صورت زیبا را به من بنما تا با نگاه به او دیدگانم روشن گردد. او صورتی زیبا و قامتی رشید دارد؛ همان طور که در روایات اسلامی و یهودی از آن یاد شده است. نیز همان گونه که در روایات مسیحی آمده که دیدار مسیحا در هنگام ظهور باعث شادی و مسرت دیگران می شود.
پروردگارا، شهرهای خود را به وسیله ی او آباد کن و بندگانت را زنده گردان. او باعث آبادانی شهرهاست. در روایات یهودی و مسیحی، منجی افزون بر روایات اسلامی،او تمام ویرانی ها را آباد می کند و مردم را برای عمران و آبادی جهان به کار و کوشش و فعالیت وا می دارد. او معادن و گنج های زمین را کشف می کند و کشاورزی و داد و ستد را نظام می بخشد؛ آن چنان که نعمت و ارزاق و زر و سیم زیاد می شود و مردم در رفاه و فراوانی نعمت قرار می گیرند. همه ی افراد سالم، زنده دل و دارای مال و مکنت خواهند بود به گونه ای که جهان آن را به یاد نداشته باشد.(2)
خداوندا، ولّی خود و فرزند دختر پیغمبرت را که همنام اوست ظاهر گردان تا به هر باطلی که می رسد آن را به هم می رسد آن را به هم زده، از میان ببرد و حق را بر جای خود استوار و آشکارا سازد.
در این فراز، نام و نسب او ذکر شده است. بر این اساس، او انسان _و نه فرا انسان _ و از نوادگان پیامبر اسلام و همنام اوست. او هنگام ظهور، ندای حق سر می دهد و باطل نابود می کند که ادعایی عام و عقیده ای جهان شمول است.
پروردگارا، او را پناه بندگان ستمدیده ات و یاور مردمی که جز تو یاوری ندارند قرار ده. او را بفرست تا احکام تعطیل شده ی کتابت( قرآن) را تجدید و آثار دینت و سنت های پیغمبرت را محکم کند و او را از خطر وجود دشمنان در پرتو لطف خود نگاه دار.
او پناه بندگان ستمدیده است. این نوع نگاه عام، نشان دهنده ی هدفی والا برای همه ی بندگان و نقشه ی جهان شمول الهی برای همه ی انسان ها است. منجی تنها پناه فرقه ای خاص نیست، بلکه هدف از ظهور او یاری رساندن به همه ی انسان های رنجدیده است. این که او احکام تعطیل شده ی قرآن را تجدید می کند، مانند آموزه ی یهودی و مسیحی درباره ی ما شیح و مسیحاست که بیانگر آن بود که منجی، شریعت را تازه می گرداند. این فراز همچنین نشان می دهد او یک انسان است. به همین دلیل وجودش در معرض خطر است. و اگر لطف الهی شامل او نشود دشمنانش وی را نابود می سازند. و این برخلاف عقیده مسیحیان است که او را « خداوند دوباره ظهور یافته» می دانند.
خدایا، این غم و اندوه را با حضور او بر طرف نما و در ظهور او شتاب کن دشمنان ما ظهور آن حضرت را بعید می دانند، ولی ما آن را نزدیک می دانیم.
غم و اندوه در یهودیت ناشی از آوارگی و از دست دادن حکومت اسرائیل و دوری از خداست و در مسیحیت به سبب گناه نخستین و دور شدن از جلال و شکوه الهی است. منشأ اندوه در اسلام و در بین شیعیان، دوری از ولّی خدا و واسطه و حلقه ی اتصال بین انسان و ملکوت است. این غم و اندوه با آمدن منجی برطرف خواهد شد.
در هر سه دین به وجود افرادی اشاره شده که ظهور منجی را به تمسخر می گیرند همان گونه که در کتاب مقدس در باره ی ظهور ما شیح و مسیحا این مسأله یادآوری شده است، در بین روایات اسلامی نیز از افرادی یاد شده که ظهور منجی را نزدیک ندانسته و انکار می کنند. با این وجود، شوق دیدار او و ایمان به تحقق وعده ی الهی در بین مؤمنان، آتش اشتیاق به ظهور او را روشن نگه داشته است. همان گونه که انبیای بنی اسرائیل، بنا به عقیده ی یهودیان، در عهد قدیم و شخص عیسی مسیح، بنا به نظر مسلمانان و شیعیان، در روایات وعده داده اند، قیام او بسیار نزدیک و در عین حال ناگهانی است و در عین ناباوری دشمنان او صورت خواهد گرفت.