کارشناس ارشد کلام و مذاهب اسلامی؛
این فریب خوردگان پس از آنکه نتیجه دلخواه را نگرفتند، در اغلب موارد به دلیل آنکه اصل دین را نشناخته اند، دچار دلزدگی از دین و حتی خدا شده و گاه به وضعیتی می رسند که منکر تمام توصیه های دین می شوند.
عقیق: حجت الاسلام سیدعباس طباطبایی فر، کارشناس ارشد کلام و مذاهب اسلامی در گفتگویی در پاسخ به این سوال که سبک زندگی و نوع اختلالات افرادی که برابر وعده عرفان های کاذب دچار سرخوردگی می شوند، چگونه است؟ گفت: گاه افرادی که به سمت عرفان های کاذب کشیده می شوند، خواهان آن هستند که زندگی متفاوتی با دیگران داشته باشند.
وی ادامه داد: همان طور که برخی افراد برای جلب نظر دیگران در پی پوشیدن لباس خاصی هستند یا با تیپ و چهره ای متفاوت در جامعه ظاهر می شوند یا به دنبال ثروتی هنگفت هستند تا زندگی متفاوتی داشته باشند، این افراد نیز با پیگیری مباحث عرفانی از نوع کاذب آن، خواستار متفاوت بودن و مشاهده پدیده های شگفت انگیزی هستند که زندگی آنها را تغییر دهد.
وی تصریح کرد: گاه افراد در باورها و عقاید خود دچار مشکل شده و به دنبال آن هستند از طرق دیگری به معنویت سوق داده شده و چشمشان و به روی پدیده های متافیزیکی باز شود و بر همین اساس، در دام عرفان های کاذب می افتند.
حجت الاسلام طباطبایی فر با بیان اینکه در این راستا افراد به دو دسته تقسیم می شوند، بیان کرد: دسته نخست قشر مذهبی هستند که در پی فراگیری اذکار مختلف و اعمال خاص هستند تا امور عجیب و خرق عادت از آنها سر زده و به طور مثال کراماتی از آنها صادر شود یا حتی بتوانند به درجه ای برسند که نیت و فکر دیگران را بخوانند.
وی تاکید کرد: در این راستا این افراد در مسیری قرار می گیرند که به گمان خودشان عرفان کاذب نیست اما این خواسته در مسیر نفس است یعنی آن عرفانی که دین اسلام و شرع می پذیرد، نیست.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه عرفان مورد قبول اسلام، عمل خالص همراه با شرایط خاص است، گفت: اسلام بر عرفانی مُهر تایید می زند که در پی انجام عملی خالصانه برای خدا باشد نه اینکه در فرد ریاضت هایی را به این نیت که به شهرت برسد یا بتواند امور خارق عادتی را انجام دهد، بکشد و تحمل کند.
وی عنوان کرد: در حقیقت آن عرفان نابی که اسلام می پذیرد، عرفانی است که فرد در مسیر بندگی خدا قرار گرفته و اعمالی که دین برای او اعم از حلال و حرام معین کرده، به درستی به جای آورد و در این راستا اگر امور خارق عادتی بر او مکشوف شد، آن را در دل مکتوم دارد و هدف او مشاهده این امور نباشد.
حجت الاسلام طباطبایی فر ابراز کرد: در حقیقت این عارف، در مسیری که قرار می گیرد، ممکن است اتفاقات ماورای جهان مادی نیز مشاهده کند اما نباید آن را هدف خود از طی کردن مسیر سلوک قرار دهد بلکه تنها باید نیت خود را برای خدا خالص کرده و به نزدیکی و قرب الهی بیندیشد و از سوی دیگر اگر اتفاقی در این مسیر رخ نداد و او امری ماورائی مشاهده نکرد، در انجام اعمال سست و بی انگیزه نشود.
این کارشناس کلام تاکید کرد: اما دسته دوم افرادی هستند که شاید به خدا هم اعتقادی نداشته باشند و هدف آنها از کسب عرفان، خودسازی نیست، بلکه به دنبال مشاهده امور غریبه و زندگی متفاوت هستند و در واقع هدف آنها خودسازی و تزکیه نفس نیست.
وی در ادامه با اشاره به اینکه هر دو دسته افراد یاد شده، زمانی که شنیده ها و توقعات آنها در مسیر این عرفان های کاذب به حقیقت نمی پیوندد، دچار سرخوردگی های شدیدی می شوند، بیان کرد: اما آن دسته از اقشار مذهبی که در پی مشاهده امور عجیب و خارق عادت بودند در مسیر عرفان های کاذب یا حتی عرفان اصیل اسلامی که با این هدف واهی دنبال می شد، قرار گرفتند، پس از آنکه نتیجه دلخواه را نگرفتند، در اغلب موارد به دلیل آنکه اصل دین را نشناخته اند، دچار دلزدگی از دین و حتی خدا شده و گاه به وضعیتی می رسند که تمام احکام و توصیه های دین را دروغی می پندارند و منکر آنها می شوند.
حجت الاسلام طباطبایی فر با تاکید بر اینکه مشاهده برخی امور ماورائی، اعطا و هدیه ای از جانب خداست و انسان باید ظرفیت پذیرش و مکتوم نگاه داشتن آنها را داشته باشد، گفت: اگر فردی برای رضای خدا در مسیر سیر و سلوک عرفانی قرار گرفت، دیگر توجهی به نتیجه اعمال مثبت و مشاهده امور شگفت نمی کند و نسبت به این مسائل بی اعتنا خواهد شد و در حقیقت هدف را این قبیل امورات قرار نمی دهد بنابراین اگر شگفتی هایی نیز ندید، سرخورده و دین زده نمی شود.
این کارشناس کلام یادآور شد: نباید فراموش کرد که عرفان از ماده عرف به معنای شناخت است؛ عارف باید در مسیر سیر و سلوک خود هم به لحاظ عملی و هم از نظر علمی، معرفت خود را عمق بخشد و بالا ببرد و در این مسیر به وظیفه خود عمل کند و اگر به نتیجه رسید یا نرسید و دعای او مستجاب شد یا نشد، از دین و خدا دلزده نشود و بداند در صورت بروز این حالت، او به دنبال شناخت خدا و عرفان ناب اسلامی نبوده بلکه در پی شناخت و رویت امور غریبه و ماروایی بوده است که می تواند این رویکرد برای زندگی او خطرآفرین باشد و قطعا آرامش را از او سلب کند.
منبع:شبستان