امام علي(ع) در حديثي فرمودند: ... گويندگان مطالب علمي بسيارند ولي كسانيكه حقايق علمي را به درستي درك كرده باشند و عملا به كار بندند كم و معدودند.
عقیق: در دين مبين و هدايتگر اسلام بيش از هر آيين ديگري به انديشيدن و تعقل در امور تاكيد شده است چنان كه خداوند در سوره آل عمران فرموده است: آنان كه خدا را ايستاده و نشسته و خوابيده ياد مي كنند و در آفرينش آسمان ها و زمين مي انديشند كه پروردگارا اين ( جهان) را بيهوده نيافريده اي، پاكي براي توست، پس ما را از عذاب آتش نگاه دار.
حضرت امام حسن عسگري (ع) در حديثي با بيان اينكه تفكر و تعقل عبادتست فرمودند: معيار بندگي و عبادت، بسياري روزه و نماز يعني صوم و صلاة نيست بلكه عبادت، بسياري تفكر در آفريده ي خداوند و تعقل در آيات حكيمانه ي پروردگار جهان است.
حضرت امام علي (ع) نيز در وصينامه خود به فرزندش حضرت مجتبي(ع) به جايگاه رفيع تفكر در مصنوعات الهي اشاره دارند و فرموده اند: هيچ عبادتي همانند تفكر و مطالعه در مصنوعات الهي نيست.
همان حضرت درباره آثار و بركاتي كه تفكر براي انسان به امرمغاني مي آورد چنين فرموده اند: فكر و تدبر، آينه ي پاكي است كه حقيقت را به آدمي نشان مي دهد، عبرت گرفتن از ديگران، ترساننده اي(هشدار دهنده) است كه به انسان پند و اندرز مي گويد و براي ادب و تربيت همين بس كه بپرهيزي از آنچه كه ميل نداري ديگران مرتكب شوند.
اميرالمومنان در ادامه از ميوه تفكر كه همان عمل به آن است چنين ياد مي كنند: خاندان گرامي نبيّ اكرم حقايق علمي اسلام را با نيروي فكر و تدبر فهميدند و براي عمل كردن و به كار بستن فرا گرفتند، نه آنكه فقط به شنيدن علوم اسلامي قناعت كنند و سپس مسموعات و محفوظات خويش را براي ديگران نقل نمايند، گويندگان مطالب علمي بسيارند ولي كسانيكه حقايق علمي را به درستي درك كرده باشند و عملا به كار بندند كم و معدودند.
خداوندا به ما توفيق تفكر و تعقل در امور را عنايت فرما و به واسطه آن دانشمان را استواري بخش به بركت اين حديث مولا علي(ع): كسي كه در آموخته هاي خود بسيار بينديشد دانش خود را استوار ساخته و به فهم مطالبي كه نمي فهمد نائل مي گردد.
پی نوشت: غررالحكم نهج البلاغه سفينه بحارالانوار منبع:حج