عقیق: کلمات گوهربار اهل‌بیت (ع) بالاترین پشتوانه فرهنگ بالنده انقلاب اسلامى است که توصیه‌های فراوانی به فراگیری و به کارگیری آن ها در زندگی روزمره شده است.
در این جا چند کلام کوتاه و پرمحتوا از امام حسن عسکری (ع) ارائه می‌شود:
1. أُوصیکُمْ بِتَقْوَى اللّه، وَالْوَرَعِ فى دینَکُمْ، وَ الاْءجْتِهادِ لِلّهِ، وَ صِدْقِ الْحَدیثِ، وَ أداءِ الْأمانَةِ اِلى مَنِ ائْتَمَنَکُمْ مِنْ بِرٍّ وَ فاجِرٍ، وَطُولِ السُّجُودِ، وَحُسْنِ الْجَوارِ، فَبِهذا جاءَ مُحَمَّدٌ صلى الله علیه و آله؛
شما را سفارش مى‌کنم به تقواى الهى، پارسایى در دین خودتان و کوشش و تلاش براى خدا و راستگویى و اداى امانت به کسى که شما را امین شمرده است؛ چه خوب باشد یا بد، و طولانى کردن سجده و خوش همسایگى که حضرت محمد (صلى الله علیه و آله) همین برنامه‌ها را آورده است.
«بحارالانوار: ج 78 ص 372 ح 12»
گناهی که نابخشودنی است
2. مِنَ الذُّنُوبِ الَّتى لاتُغْفَرُ: لَیْتَنى لا اُؤاخَذُ اِلاّ بِهذا؛
از گناهان نابخشودنى این است که گفته شود اى کاش مرا به غیر از این گناه مؤاخذه نکنند. (یعنى گناه را کوچک و سبک شمارد)
«تحف العقول: 487»
3. لایَشْغَلَکَ رِزْقٌ مَضْمُونٌ عَنْ عَمَلٍ مَفْرُوضٍ؛
مبادا روزى تضمین شده (که در هر حال به تو مى‌رسد) تو را از کار و فعالیت واجب بازدارد.
«تحف العقول: 489»
عبادت به روزه و نماز زیاد نیست
5. لَیْسَتِ الْعِبادَةُ کَثْرَةَ الصِّیامِ وَ الصَّلاةِ، وَ إنَّما اَلْعِبادَةُ کَثْرَةُ التَّفَکُّرِ فِى أمْرِ اللّهِ؛
عبادت به روزه و نماز زیاد نیست، بلکه عبادت، زیاد فکر و اندیشه کردن درباره کار و امر خداست.
«بحارالانوار: ج 78 ص 373 ح 13»
6. لاتُکْرِمِ الرَّجُلَ بِما یَشُقُّ عَلَیْهِ؛
هیچ کس را به گونه‌اى احترام نکن که او را به رنج و مشقّت بیفکند.
«بحارالانوار: ج 78 ص 374 ح 34»
7. حُبُّ الأبْرارِ لِلأبْرارِ ثَوابٌ لِلأبْرارِ، وَ حُبُّ الفُجّارِ لِلأبْرارِ فَضِیلَةٌ لِلأبْرارِ، وَ بُغْضُ الفُجّارِ لِلأبْرارِ زَیْنٌ لِلأبْرارِ، وَ بُغْضُ اْلأبْرارِ لِلْفُجّارِ خِزْىٌ عَلَى الفُجّارِ؛
محبت خوبان با همدیگر براى خوبان پاداش دارد و محبت تبهکاران نسبت به خوبان براى خوبان فضیلت است و دشمنى تبهکاران با خوبان زینت براى خوبان است و دشمنى نیکان با تبهکاران مایه خوارى تبهکاران است.
«بحارالانوار: ج 78 ص372 ح 8»
کم آسایش‌ترین مردم چه کسی است؟
8. أَقَلُّ النّاسِ راحَةً الحَقُودُ؛
کم آسایش‌ترین مردم، انسان کینه‌توز است.
«تحف العقول: 488»
9. مِنَ الْفَواقِرِ التّىِ تَقْصِمُ الظَّهْرَ، جارٌ إنْ رَأى حَسَنَةً أَطْفَأَها وَ اِنْ رَأى سَیِّئةً أَفشاها؛
یکى از مصیبت‌هاى کمرشکن، همسایه‌اى است که چون خوبى را ببیند روى آن سرپوش گذارد و اگر بدى ببیند آن را افشا کند.
«تحف العقول: 487»
کسی که خدا و فرشتگان بر او درود می‌فرستند
10. مَنْ رَضِىَ بِدُونِ الشَّرَفِ مِنَ المَجْلِسِ لَمْ یَزَلِ اللّه ُ وَمَلائِکَتُهُ یُصَلُّونَ عَلَیْهِ حَتّى یَقُومَ؛
کسى که در مجلس به پایین‌تر از جایگاه خود راضى شود، همواره خدا و فرشتگان الهى بر او درود مى‌فرستند تا وقتى که برخیزد.
«تحف العقول: 486»
حد و اندازه سخاوت، اقتصاد و شجاعت چه می‌باشد؟
11. اِنَّ لِلسَّخاءِ مِقْداراً فَإنْ زادَ عَلَیْهِ فَهُوَ سَرَفٌ، وَ لِلْحَزْمِ مِقْداراً فَإنْ زادَ عَلَیْهِ فَهُوَ جُبْنٌ وَ لِلاْءقْتِصادِ مِقْداراً فَإنْ زادَ عَلَیْهِ فَهُوِ بُخْلٌ وَ لِلشَّجاعَةِ مْقِداراً فَإنْ زادَ عَلَیْهِ فَهُوَ تَهَوُّرٌ؛
«سخاوت» و بخشش، حدّ و اندازه‌اى دارد، اگر از آن بگذرد، «اسراف» است؛ «حزم» و دوراندیشى، اندازه و حدى دارد، اگر بیش از آن باشد، «ترس» است؛ «اقتصاد» و میانه روى هم حدى دارد، اگر از آن بگذرد، «بُخل» است و «شجاعت» و دلیرى هم مقدار و اندازه‌اى دارد، اگر از آن حدّ بگذرد، «بى باکى» است.
«بحارالانوار، ج 75، ص 377»
12. فى تفسیر قوله تعالى «وَ قُولُوا لِلنّاسِ حُسْنا» قالَ: قُولُوا لِلنّاسِ کُلِّهُمْ حُسْنا مُؤمِنِهُمْ وَ مُخالِفِهُمْ، أمّا المؤمِنونَ فَیَبْسُطُ لَهُمْ وَجْهَهُ وَ أمّا الْمُخالِفونَ فَیُکَلِّمُهُمْ بِالْمُداراةِ لاِجْتِذابِهِمْ اِلىَ الاْیمانِ. فَاِنِ استَتَرَ مِنْ ذلِکَ بِکفِّ شُرورِهمْ عَنْ نَفْسِهِ وَ عَنْ اِخْوانِهِ المُؤمِنینَ؛
امام حسن عسکری (ع) در تفسیر آیه «با مردم به زبان خوش سخن بگویید» فرمود: یعنى با همه مردم، چه مؤمن و چه مخالف به زبان خوش سخن بگویید. مؤمن، به هم مذهبان، روى خوش نشان مى‌دهد و با مخالفان، با مدارا سخن مى‌گوید تا به ایمان، جذب شوند که حتى اگر نشدند، با این رفتار، از بدى‌هاى آنان در حق خود و برادران مؤمنش، پیشگیرى کرده است.
«مستدرک الوسائل، ج 12، ص 261»
13. ان القلوب اقبالا و ادبارا فاذا اقبلت فاحملوها على النوافل و اذا ادبرت فاقصروها على الفرائض؛
به درستى که قلب گاهى آماده و گاهى خسته است، زمانى که قلب شما آمادگى داشت و با نشاط و سرحال بود، آن را به انجام نوافل وادارید و زمانى که خسته بود، به واجبات اکتفا کنید.
«مستدرک الوسائل، ج 1، ص 177»
کلید تمام بدی‌ها چیست؟
14. لا تمار فیذهب بهاؤک، و لاتمازح فیجترأ علیک؛
جدال مکن تا احترامت برود و شوخی مکن تا بر تو گستاخ شوند.
«تحف العقول، ص 516»
15. جُعِلتِ الخَبائِثُ فی بَیت وَ جُعِل مِفتاحُهُ الکَذِبَ؛
تمام پلیدی‌ها در خانه‌ای قرار داده شده و کلید آن دروغگویی است.
«بحار الانوار، ج78، ص377»
منبع: خبرگزاری دانشجو
کد خبرنگار 211007