نجف، مبداء حركت است براي رسيدن به كربلا. زائرانِ اربعين پياده و يا سواره از هر سو به اين شهر مي‌آيند تا قصه را آغاز كنند. ازدحام جمعيت در نجف به حدي است كه ظاهر شهر را از حالت طبيعي خارج كرده است.
عقیق:رسيدن به نجف مصائبي دارد كه كم از سفر سخت كربلا نيست. هم به سختي وسيله نقليه براي رسيدن به آن پيدا مي‌شود و هم مسير پياده از مرز تا شهر، طولاني و خسته‌كننده است. از مرز مهران تا نجف ۱۲۰ كيلومتر راه است كه اين روزها به خاطر ايست‌هاي بازرسي پي در پي و حضور زائران پياده، راه دو سه ساعته تا نجف را در بهترين حالت، چهار ساعته مي‌توان طي كرد. بيشتر خودروها براي خلاصي از ازدحام جمعيت و ايست‌هاي بازرسي، راه‌هاي فرعي را براي رسيدن به نجف انتخاب مي‌كنند، راه هايي كه هيچ آبادي در حاشيه شان نيست و شب هنگام در سياهي مطلق فرو مي‌روند. چند كيلومتر مانده به نجف بايد پياده رفت. ازدحام جمعيت اجازه نمي‌دهد وسايل نقليه به شهر نزديك شوند. زائران با بيرق‌ها و كوله پشتي و چرخ‌هاي دستي و گاه فارغ از هر باري به سمت هسته مركزي نجف، حرم اميرالمومنين (ع) حركت مي‌كنند. نجف در اين سال‌ها بسيار تغيير كرده، هتل‌ها در حال قد كشيدن هستند، حتا انگليسي‌ها هم به ساخت هتل مشغول شده‌اند. تعدادي پله برقي براي انتقال زائران به ارتفاعات شهر ساخته شده و حرم اميرالمومنين (ع) در حال توسعه است، اما با اين حال هنوز خيابان‌هاي شهر خاكي و پوشيده از زباله است و غبار، غنيمتي است كه هنگام تنفس در نجف، نصيبت مي‌شود. جمعيت زائران در شهر چند روز مانده تا اربعين آنقدر زياد است كه پوشش آن‌ها از توان اقامتگاه‌هاي شهر خارج شده است. زائران در هر گوشه، روي پتو و كارتن خوابيده‌اند، از محوطه سرپوشيده پله‌هاي برقي گرفته تا كنار گذر خيابان‌ها و هتل‌ها و صحن حرم حضرت علي (ع). زائران اربعين در نجف زائران اربعين كه از نجف تا كربلا پياده مي‌روند، رسم دارند سبك سفر كنند؛ براي همين بارشان اندك است و در بيشتر مواقع كنار گذرها را براي اسكان چند روزه انتخاب مي‌كنند. مشكل غذا را هم در ايستگاه‌هاي نذري برطرف مي‌كنند. در هر گوشه شهر اهالي عراق اين ايستگاه‌ها را برپا كرده‌اند كه از چاي گرفته تا حليم صبحگاهي و سه وعده غذايي در آن‌ها پيدا مي‌شود و جمعيت زيادي هم در صف ايستاده‌اند و منظره‌اي را در كنار ديگ‌هاي بزرگ غذا پديد آورده‌اند كه در كمتر مناسبت و مكاني مي‌توان ديد حتا در محرم‌هاي ايران، هنگام توزيع غذاهاي نذري. حضور زائران اربعين كه به نجف آمده‌اند تا رخصت ورود به كربلا را بگيرند آنقدر زياد است كه همه را شوكه كرده است؛ چه آنهايي را كه از ايران ستاد تشكيل داده و كلي هماهنگ كرده بودند كه زائران را در اربعين ساماندهي كنند و چه خود عراقي‌ها كه حالا به خاطر موج جمعيت زائران، حاضر شده‌اند طول مدت ايست‌هاي بازرسي را كم كنند و در برخي مواقع حتا از خير بازرسي وسايل نقيله و اشخاص بگذرند. كربلا نيز اين روزها تكرار صحنه‌هايي از شهر نجف است، البته با جمعيتي دو برابر آنچه به نجف رفته‌اند. بيشتر موكب‌ها كه براي پذيرايي زائران آماده شده، به هيچ وجه جاي خالي ندارد. بسياري از زائران علاوه‌بر اينكه روزگارشان را تا اربعين در سرداب حرم امام‌حسين (ع) سر مي‌كنند، در بين‌الحرمين و خيابان‌هاي اطراف حرم اسكان كرده‌اند. طبق اعلام رسمي رييس پليس مهاجرت و گذرنامه ناجا تا روز سه‌شنبه - ۱۸ آذرماه - حدود ۹۵۰ هزار نفر از مرزهاي زميني، هوايي و دريايي ايران به قصد شركت در مراسم اربعين به خاك عراق وارد شده‌اند. همچنين رييس سازمان حج و زيارت صبح امروز - چهارشنبه - اعلام كرد: يك ميليون و ۲۰۰ هزار زائر ايراني وارد عراق شده‌اند. در عين حال فرمانده هنگ مرزي مهران از جلوگيري از خروج بيش از چهار هزار نفر بدون گذرنامه و ويزا خبر داده كه بيشتر آن‌ها از اتباع افغانستان و پاكستان بوده‌اند. دولت عراق پيش‌بيني كرده بود در اربعين امسال، حدود ۱۷ ميليون زائر به سمت كربلا حركت كنند.