اصلاح قلب و تمرکز روی قلب آسان‌تر از تمرکز بر روی نفس است و تسلط بر نفس مشکل‌تر است تا کنترل قلب. اگر قلب انسان اصلاح شود و جوانب آن محدود، تهذیب نفس نیز به دست می‌آید.
عقیق: طبق دستور اسلام برای اصلاح هر کاری ابتدا باید قلب و ساختارهای آن تصحیح شود و برای سالم سازی قلب باید اصناف آن را بشناسیم. خداوند در آیه 46 سوره حج با اشاره به ویژگی‌های قلب اعمی (کور) می‌فرماید: (در نتیجه نرفتن در پی سیر و شناخت حقایق...)، چشم‌های ظاهر کور نمی‌شوند، لکن دل‌ها - در درون سینه‌ها- کور می‌شوند. یکی دیگر از اصناف قلب، قلب ممتحن (آزموده) است در رابطه با ویژگی این قلب خداوند در آیه 3 سوره حجرات می‌فرماید: آنان که چون نزد پیامبر خدا باشند (به احترام جلال الهی پیامبر (ص)) صدای خویش پایین می‌آورند همان کسانی‌اند که خداوند دل‌هاشان را به تقوا آزموده است. (که دل‌هایی دارند تقواپیشه و وظیفه‌گرا)، اینان از آمرزش خدای بهره برده‌اند و از اجری بزرگ. ویژگی قلب مرتاب (شکاک) خداوند در آیه 45 سوره توبه می‌فرماید: (کسانی که از تو -ای پیامبر- می‌خواهند تا اجازه دهی به جبهه جهاد در راه خدا حاضر نشوند...) دل‌های ایشان به شک گرفتار شده است. این است که دچار تردید شده‌اند. یکی دیگر از اصناف قلب، قلب مهتدی (هدایت‌پذیر) است. خداوند در آیه 11 سوره تغابن می‌فرماید: هر کس خدا را باور کند، خداوند قلب او را هدایت می‌کند (و حق و باطل را به او می‌نمایاند)، خداوند به همه چیز آگاه است. پی نوشت ها: سوره حج آیه 46 سوره حجرات آیه 3 سوره توبه آیه 45 سوره تغابن آیه 11 الحیات، محمدرضا حکیمی منبع:ایسنا 211008