یک هنرمند تعزیه اظهار کرد: تعزیه از جهت جذب مردم به اهل بیت(علیهم السلام) و واداشتن آنها به تفکر درباره زندگی و سیره اهل بیت(علیهم السلام) خود نوعی امر به معروف است.
عقیق: تعزیه یکی از اشکال شبیهخوانی است که به آن سوگواره نیز میگویند. غمنامه یا سوگنامه بیان تصویری و نمایشی از شرح بلایا و مصائبی که بر امام حسین(علیه السلام) و یاران باوفایش گذشته است و نمایش رادمردی، دلاوری، حماسهسازی در راه دین و از همه مهمتر ظلمستیزی آن امام همام و یارانش را نمایش میدهد و در نقطه مقابل پستی و زبونی ستمکاران خونخوار و بیرحمی و شقاوت و عاقبت ظالم که جز پیروزی حق بر باطل نیست را برای عموم به نمایش میگذارد.
با توجه به اینکه در سالیان گذشته مردم کمتر از نعمت سواد خواندن و نوشتن برخوردار بودند و بهخصوص در شهرها و دهات کوچک و دور از مرکز علاوه بر سطح سواد، نبود دسترسی کافی به علما و دانشمندان و همچنین منابع و مآخذ لازم، امکان مطالعه در خصوص وقایع عاشورا کمتر و یا اصلا وجود نداشت و بدلیل عطش مردم برای شنیدن و دیدن وقایع عصر عاشورا بخصوص در ایام سوگواری یکی از شیوههای مناسب برای رفع این عطش سیرابی ناپذیر برپایی آیین شبیهخوانی و تعزیه بود که گامی در جهت اشاعه فرهنگ کربلا و شهادت و زنده نگه داشتن آن است که لرزه بر اندام ظالمان و استکبار میاندازد امروزه تعزیه با استفاده از وسایل خوب از متون خوب و سالنها ممتاز بصورت زیبا و مدرن و کلاسیک اجرا میشود.
در دوران دیلمیان چون حاکمان شیعه و ایرانی بودند رونق تعزیه عاشورا زیادتر شد و در زمان صفویان هم همینطور و برگزاری تعزیه عاشورا، واقعهخوانی، مداحی و ذکر مصیبت فراوانی یافت دیگر شیعهآزاری کمتر شده بود ستمگران در محو و نابودی ارزشهای اخلافی و ایمانی واقعه کربلا ناکام مانده بودند مردم بیش از پیش تعزیه و شبیهخوانی را محترم میشمردند بدین ترتیب ریشههای تعزیه و شبیهخوانی قوت یافت و سینه به سینه نقل گردید تا به امروز رسید.
تعزیه نمایش زندگی اهل بیت(ع) است
حسین جمشیدی، هنرمند تعزیه که بازنشسته ارتش و جانباز است در گفتگو با خبرنگار شبستان از گیلان اعلام کرد: از خانوادهای روحانی در صومعه سرا به دنیا آمده ام و 65 سال سن دارم.
وی با بیان اینکه از 12 سالگی به تعزیه علاقهمند شدم و از 15 سالگی در حوزه تعزیه فعالیت میکنم، گفت: در خانه پدریام تعزیه برگزار میشد و با دیدن تعزیه و عزادارانی که برای عزاداری امام حسین(علیه السلام) میآمدند به تعزیه علاقهمند شدم و فنون آن را یاد گرفتم.
این هنرمند تعزیه در خصوص نقشهایی که در تعزیه خوانده اظهار کرد: موافقخوان هستم و نقشهای حضرت علیاکبر(علیه السلام) و حضرت ابوالفضل(علیه السلام) را خواندهام.
وی در ادامه با اشاره به استقبال مردم از تعزیه گفت: تعزیه نمایش زندگی اهل بیت(علیهم السلام) است و چون ائمه(سلام الله علیها) سراسر زندگیشان رنگ خدایی داشته است مردم جلب میشوند.
این جانباز افزود: امام حسین(علیه السلام) حق را از باطل جدا کرد و چون هدف و راهش حق است، مردم را جذب میکند.
وی اذعان کرد: بسیار پیش آمده که مردم با تلفن و پیامک درخواست اجرای تعزیه میکنند و یا از مکان برگزاری آن سوال میکنند و همه اینها نشانه علاقهمندی مردم به تعزیه است.
تعزیه نوعی امر به معروف است
جمشیدی اضافه کرد: وقتی تعزیه اجرا میکنم و یک فرد بدحجابی برای تماشا میآید و دلش میشکند و به گریه میافتد برایم کافی است.
وی خاطرنشان کرد: تعزیه از جهت جذب مردم به اهل بیت(علیهم السلام) و واداشتن آنها به تفکر درباره زندگی و سیره اهل بیت(علیهم السلام) خود نوعی امر به معروف است.
این هنرمند تعزیه با بیان اینکه باید بیشتر روی هنر تعزیه کار کنیم، تاکید کرد: مسئولان باید از تعزیه پشتیبانی کنند.
وی یادآور شد: همینکه جایی باشد بتوان در آن لباس عوض کرد و مقدمات کار را فراهم کرد برای هنرمندان تعزیه کافی است.
جمشیدی درباره احترام به پیشکسوت در هنر تعزیه، گفت: پیشکسوت در تعزیه، عمرش را برای نوکری امام حسین(علیه السلام) گذاشته و تجریه و تخصص دارد.
وی تصریح کرد: احترام به پیشکسوت برای بهره برداری از تجربیاتش اولین قدم برای تعزیهخوان شدن و بزرگترین نوع ادب است.
این پیشکسوت تعزیه همچنین گفت: کسی که عمری در دستگاه اهل بیت(علیه السلام) نوکری کرده ارج و قرب بالایی در درگاه الهی دارد و احترام به او احترام به اهل بیت(علیهم السلام) است. رمز ماندگاری در دستگاه اهل بیت(ع) صداقت است
وی رمز ماندگاری در دستگاه اهل بیت(علیه السلام) را صداقت و ارادت دانست و اظهار کرد: هنرمند تعزیه باید تنها به دنبال خدا باشد، در این صورت کارش برکت پیدا کرده و مانگار میشود.
جمشیدی خاطرنشان کرد: امام حسین(علیه السلام) همه چیزش را در راه خدا داد و خداوند در برابر این خلوص رفتار، خادمان درگاه امام حسین(علیه السلام) را به شرط پاکبازی و صداقت، حسینی میکند.
وی با بیان اینکه عاشق امام حسین(علیه السلام) و تعزیه هستم، اظهار کرد: در برابر سالها نوکری درگاه اهل بیت(علیه السلام) میخواهم که در راه امام حسین کشته شوم.
این هنرمند تعزیه به سالهای حضور خود در دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: معتقدم بنا به مصلحت در جنگ تحمیلی شهید نشدهام و اکنون علاوه بر سلامتی جانبازان میخواهم که در ازای سالها نوکری برای امام حسین(علیه السلام) درهمین راه کشته شوم. تعزیه یا خوانش گیلکی ثبت کشوری می شود
دکتر فاضلی، مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از گیلان، به نقش هنر آیینی تعزیه در گسترش فرهنگ حسینی، اظهار کرد: تعزیه در اصل ریشه در مناقبخوانان آل بویه دارد.
وی خاطرنشان کرد: آل بویه نخستین حکومت شیعی بودند که در شمال ایران حکومت داشتند و اول بار تعزیه را در دربار و بیرون دربار اجرا کردند.
مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان با ریشه دار بودن هنر تعزیه در گیلان، اظهار کرد: اداره کل ارشاد اسلامی استان برای آشنایی هرچه بیشتر مردم با هنر تعزیه با دعوت از 100 نفر از هنرمندان فعال در عرصه تعزیه در دهه نخست محرم اقدام به برگزاری مراسم "با کاروان تعزیه" در رشت کرد.
وی با اشاره به اقدامات اداره کل ارشاد اسلامی گیلان در خصوص حمایت از هنر تعزیه و ترویج آن در نسل جوان، اعلام کرد: تاکنون 220 ساعت کار کارشناسی برای اضافه کردن خوانش گیلکی به خوانش تعزیه کشور انجام شده است.
فاضلی با بیان اینکه تعزیه در کل کشور به دو خوانش فارسی و آذری است، اظهار کرد: در تلاش هستیم خوانش گیلکی را از این خواستگاه تعزیه به خوانشهای دیگر اضافه کنیم. و در این راستا در دهه آخر ماه صفر امسال تعزیه با خوانش گیلکی در رشت اجرا و ثبت کشوری میشود.