از راه دوستی و معاشرت، خلق‌وخوها، فضیلت‌ها و عادات انسان شکل می‌گیرد و انسان‌هایی که با یکدیگر معاشرت می‌کنند خواه ناخواه همسان و همرنگ می‌شوند.
عقیق:در تعلیمات اسلامی همواره بر همنشینی و دوستی و معاشرت با نیکان، شایستگان، خردمندان و تهذیب شدگان توصیه شده است. اگر انسان نزد مربیان و استادان بااخلاق و باتدبیر باشد روال زندگی‌اش شکل دیگری می‌گیرد.
خداوند در آیه 9 سوره توبه می‌فرماید: مردان و زنان مومن، دوستان (و یار و یاور) یکدیگرند.
امام علی (ع) در حدیثی در رابطه با این‌که انسان با پرهیزگاران همنشین شود، می‌فرمایند: با دانشمندان همنشین باش، تا دانشت افزون گردد و خوب تربیت شوی،و جانت از ناهنجاری‌ها پاک گردد.
امام سجاد (ع) با سفارش به این‌که با صالحان معاشرت کنید، فرموده‌اند: نشست و برخاست با صالحان (و معاشرت با مردمان صالح و شایسته و درست‌اندیش و درست کردار...)، انسان را به "صالح" شدن و شایسته گشتن تشویق می کند.
یکی دیگر از همنشینان انسان باید بینوایان و افتادگان باشد. در این رابطه حضرت علی (ع) می‌فرمایند: اهل ایمان، با این نشانه‌ها شناخته می‌شود: راستگویی، امانت‌داری، وفای به عهد و پیمان، رسیدگی به خویشان، مهربانی با ضعیفان و... (و نشست و برخاست با آنان).
یکی دیگر از همنشینان انسان، خردمندان و عقل‌مداران هستند. در این رابطه امام حسین (ع) می‌فرمایند: از نشانه‌های مقبولیت انسان، نشستن (و معاشرت داشتن)، با مردمان عاقل و خردمند است.
امام علی (ع) در رابطه با این‌که با کریمان و سخاوتمندان همنشین شوید، می‌فرمایند: دوستی با مردم کریم (و آقا) و سخاوتمندان را از دست مده، هر چند از عقل و فهم آنان بهره چندانی نبری.