نهم ذی الحجه را روز عرفه می گویند که این روز از روزهای بسیار مهم برای مسلمانان و از جمله شیعیان است.حضرت آیت الله خامنه ای درباره اهمیت روز عرفه اینگونه می فرمایند:
عقیق: نهم ذی الحجه را روز عرفه می گویند؛ این روز از روزهای بسیار مهم برای مسلمانان و از جمله شیعیان است. در متن زیر بیانات حضرت آیت الله خامنه ای را پیرامون اهمیت روز عرفه می خوانید:
اقبال بزرگى که شما جوانان آوردهاید، این است که در دوره حاکمیت اسلام هستید. بعضى در این دوره متولد شدهاید و بعضى در این دوره، جوانىتان را گذراندهاید و این، اقبال بسیار بزرگى است. خوشا به حالتان! کما اینکه، حضرت امام حسین علیهالسلام، در «دعاى عرفه» خدا را شکر مىکند که در دولت کفر به دنیا نیامده است. (چون ایشان در دولت پیغمبر به دنیا آمدند.) آرى! این قضیه آنقدر عظمت دارد که امام حسین، آن هم در دعاى عرفه خدا را شکر مىکند که او را در دولت کفر به دنیا نیاورده و در دولت اسلام به دنیا آورده است. (15 بهمن 1379)
باید به خداى متعال توکل کنید و تقواى الهى را هم از او بخواهید. چند روز پیش در دعاى مبارک امام حسین علیهالسلام در روز عرفه، خواندید: «اللهم اجعلنى اخشاک کأنى اراک و اسعدنى بتقویک و لا تشقنى بمعصیتک».«و اسعدنى بتقویک»؛ با تقواى خودت مرا خوشوقت و خوشبخت کن. «ولاتشقنى»؛ با معصیت خودت مرا بدبخت نکن. باید از خدا تقواى الهى را خواست. انشاءالله توجهات و رحمت خداى متعال هم به سمت شما نازل است. (دیدار اعضاى سازمان عقیدتى ـ سیاسى نیروى انتظامى، 7 اسفند 1380)
مىرسیم به مسأله پاکیزه بودن اخلاقى و پاکیزه بودن عملى، که در سایه تدین بهدست مىآید؛ این هم خودش عالمى است. لذتهایى در زندگى انسان وجود دارد که قابل توصیف نیست و با هیچ ابزار مادى هم بهدست نمىآید. لذت انس با خدا، لذت ذکر، لذت لحظهاى که شما احساس مىکنید در حال نماز یا در حال دعاى عرفه یا در حال دعاى کمیل دارید با مرکز زیبایىها و نیکىها و آفریننده همه اینها در خلوت حرف مىزنید ـ توى جمع هستید، اما با او احساس خلوت مىکنید ـ لذت بسیار بالایى است؛ دیریاب و کمیاب است؛ اما لذت بسیار عجیبى است. قاعدتا شماها هم این را تجربه کردهاید. گاهگاهى همه انسانها این حالت را تجربه مىکنند؛ براى آنها مواردى پیش مىآید و لحظهاى، دقیقهاى و یا ساعتى این لذت را احساس مىکنند. مشکل ما این است که بهخاطر آلودگىها و گرفتارىهاى دوروبرمان نمىتوانیم آن لحظه را ادامه دهیم؛ اما در آن لحظه اگر زیباترین چیزها را هم بر شما عرضه کنند، میل و رغبتى ندارید؛ دلتان مىخواهد در همان خلوت انس با خدا و تبادل زمزمه محبتآمیز با پروردگار وقت خود را بگذرانید. (دیدار اعضاى جامعه اسلامى دانشجویان، 15 بهمن 1383)
فردا، روز عرفه است؛ روزِ دعا و ذکر و تضرع و ابتهال و راز و نیاز است؛ بخصوص شما جوانها قدر این روزهاى بزرگ و این ساعات باارزش را بدانید. همین رابطهى با خداست که سینهها و دلها را منشرح مىکند؛ راه را براى انسان باز مىکند؛ عزم و اخلاص به انسان مىدهد؛ به کارها برکت مىبخشد؛ توفیق الهى را بر سر انسان سایهگستر مىکند و نتیجهى آن، پیشرفت در خط اصیل ارزشهاى اسلامى است. این روزها و این ساعات باارزش را هرگز از دست ندهید.(در دیدار عمومى مردم قم؛ ١٩/ دی ماه 1384)
دعاهایى که از ائمه رسیده است، بهترین دعاهاست. اولا خواستههایى در این دعاها گنجانده شده است که به ذهن امثال ماها اصلا خطور نمىکند و انسان از زبان ائمه (علیهمالسلام) آنها را از خدا طلب مىکند. در دعاى ابوحمزه و دعاى افتتاح و دعاى عرفه بهترین مطالبات و خواستهها براى انسان مطرح مىشود؛ که اگر انسان اینها را از خدا بخواهد و بگیرد، مىتواند براى او سرمایه باشد. ثانیا در این دعاها مایههاى خشوع و تضرع وجود دارد. مطلب، با زبان و لحن و بیانى ادا شده است که دل را خاشع و نرم مىکند. با عبارات فصیح و بلیغ، عشق و شیفتگى و شوق در این دعاها موج مىزند. انسان باید این دعاها را قدر بداند و از آنها استفاده کند. (نماز جمعه تهران، 29 مهرماه 1384)
چرا ما مردم را به سطحىاندیشى و عوام بودن متهم مىکنیم؟ چون عواطف جوشان دارند؟ این از امتیازات مردم ماست؛ بهخاطر ولایت ائمه اطهار (علیهمالسلام) است؛ آنها ما را اینطورى بار آوردهاند؛ هم با تعلیماتى که به ما دادهاند ـ این دعاى عرفه، این دعاى کمیل، این دعاهاى صحیفه سجادیه، این معارف عاطفهبرانگیز و احساس برانگیز ـ هم با خاطرههاى خودشان. ماجراى شهادت حضرت ابىعبدالله، عاشوراى ما، دهه محرم ما و دهه فاطمیه ما را دیگر مسلمانها ندارند؛ ما داریم. (دیدار مسئولان ادارى و اجرایى استان کرمان، 19 اردیبهشت 1384)
من به جوانها قویاً توصیه میکنم که به ترجمهى این دعاها توجه کنند. این دعاهاى عرفه و أبىحمزه، پر از معارف است... ببینید این معانی را، چشم انسان را باز میکند؛ این، یک معرفتى را ایجاد میکند؛ این از معارف الهى است؛ کمک الهى، توفیق الهى و عنایت الهى است؛ اینها را در دعاها میتوان پیدا کرد. بنابراین قدر دعا را بدانید.(خطبههاى نماز جمعه؛ 21/ مهرماه 1385)