عقیق:منظور از تكبّر در برابر خداوند -كه از نهايت جهل و نادانى سرچشمه مى‏ گيرد، اين است كه انسان ضعيف، ادّعاى الوهيّت كند.

نه تنها خود را بنده خدا نداند؛ بلكه سعى كند مردم را به بندگى خود دعوت نمايد.

 افرادي همچون نمرود كه خيال جنگ با خداى آسمان را در سر مى‏پروراند و فرعون که با گفتن: «انَا رَبُّكُمُ الْاَعْلى‏(سوره نازعات آیه 24)» از بندگى خدا تكبر مي ورزيد، به اين نوع از تکبر گرفتار بودند. شكل ديگرى از تكبّر در برابر خدا، تكبّر ابليس و پيروان اوست كه از اطاعت خداوند سر باز زدند و تشخيص خود را برتر شمرده، به حكمت پروردگار خرده گرفتند.

امام خميني قدس سره در اين قسم، تکبر به اوامر الهي را نيز مطرح فرموده و چنين مي‌نويسد:
و اما كبر به اوامر خدا در بعض اهل معصيت پيدا مي‌شود، چنان‌که ترك حج مي‌كند براى آنكه اعمال آن -از قبيل لباس احرام و غيره - را بر خود روا نمي‌دارد، و ترك نماز مي‌كند؛ زيرا وضع سجده را با مقام خود مناسب نمي‌داند.

و گاهى در بعض اهل مناسك و عبادات و اهل علم و ديانت پيدا شود؛ مثلاً ترك اذان كند تكبّراً، و قبول قول حق نكند، اگر از مثل خود يا پايين‌تر از خود بشنود.

 ... و از همين تكبر است ترك تدريس علمى يا كتابى كه با شأن خود مناسب نداند و ترك تدريس براى اشخاص بى‏عنوان ظاهرى، يا براى عده قليله، و ترك جماعت در مسجد كوچك و قناعت به عده كم؛ گرچه بداند كه رضاى حق تعالى در آن است. و گاهى از بس مطلب دقيق مى‏شود، صاحب اين خلق نمى‏فهمد كه عملش مستند به خلق كبر است، مگر آنكه در صدد اصلاح نفس برآيد و در مكايد آن دقيق شود.

پی نوشت:

(چهل حدیث امام خمینی ره)

منبع:باشگاه

211008