سه مورد آنها در تهذيب اخلاق و تربيت نفس است و سه مورد ديگر در صبر و شكيبايى است
و سه مورد هم در علم و دانش است . پس به آنها مواظب باش هرگز آنها را سبك مشمار!
عنوان بصرى مى گويد:خود را براى ياد
گرفتن آنها آماده كردم .
آنگاه امام (عليه السلام) بیان داشتند:اما آن سه چيز كه
در رياضت و تهذيب نفس است، عبارتند از:
1 . بپرهيز! از خوردن چيزى كه به آن ميل ندارى.
زيرا باعث نادانى و كودنى مى گردد.
. 2هرگز غذا نخور! مگر وقتى كه
گرسنه هستى .
3. همواره غذاى حلال بخور! و هنگام خوردن نام خدا را ببر! (بسم الله بگو) همواره
فرمايش رسول خدا (صلى الله عليه و آله) را در نظر داشته باش كه درباره مذمت پرخورى
فرمود: انسان هيچ ظرفى را پر نكرده
كه بدتر از شكم باشد.
چنانچه به ميل غذا ناگزيرى، حجم شكم را سه قسمت كن يك قسمت آن را به خوراك و يك
قسمت ديگرش را به نوشيدنى و قسمت سومش را براى نفس كشيدن اختصاص بده
!
اما
آن سه چيز كه در حلم و بردبارى است، عبارتند از:
1. هرگاه كسى به تو گفت
:اگر يك حرف دشنام و ناسزا بگويى در مقابل ده تا مى
شنوى، تو در جواب بگو: اگر ده سخن زشت
بگويى يك حرف از من نخواهى شنيد.
2. هرگاه كسى تو را فحش داد و بد گفت، در پاسخ بگو:
اگر آنچه را كه گفتى راست است از خداوند مى خواهم مرا ببخشد و از تقصيراتم بگذرد و
اگر آنچه را كه گفتى دروغ است و ابدا در من نيست از خداوند مى خواهم تو را ببخشد.
3. هر كس تو را وعده فحش و دشنام داد، تو به او وعده پند و اندرز و احترام بده
!
و
اما آن سه چيز كه در علم و دانش است، عبارتند از:
1. آنچه را كه نمى دانى از
دانشمندان بپرس و بپرهيز از اين كه پرسش تو به قصد اذيت و يا امتحان آنان باشد.
2. در هيچ چيز تنها به راى و
عقيده خود عمل نكن (با مشورت كارها را انجام بده ) و در تمام كارها احتياط را رعايت
كن !
3. از فتوى دادن فرار كن همانندى كه از شير فرار مى كنى و خودت را پلى براى سود و
زيان مردم قرار نده !
پی نوشت ها:
1- علامه مجلسی. بحارالانوار، ج1: 226.
2-ناصري، محمود. داستانهاي بحار الانوار، ج5: 212-213.
منبع:قدس
211008