وی در خصوص اهمیت و جایگاه کسب علم و دانش به بیان احادیثی پرداخت و گفت: اگر در موجودات و خرق عادات و قیام رسول اکرم(ص) توجه کنیم می‌بینیم که مسأله علم و دانش اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد، پیغمبر اکرم(ص) درس نخوانده و استاد ندیده بود، معلمش خدا بود و از محیطی برخاست که محیط جهل و خرافات بود. کتابخانه و مدرسه‌ای در آن وجود نداشت، اما سخنانی گفت که حتی بعد از یک هزار و 400 سال عالمان امروز چنین سخنانی نگفته‌اند.
این مرجع تقلید عنوان کرد: دنیای امروز تحصیل علم را برای همه لازم دانسته است، اما اسلام نه تنها تحصیل را واجب کرده بلکه تعلیم دادن را بر اساتید واجب کرده است، در حالی که دنیای امروز فقط بر تحصیل علم تأکید دارد و در روایات ما آمده است؛ خداوند به هیچ علمی فرمان نداده مگر اینکه قبل از آن از علما پیمان تعلیم دادن را گرفته است.
وی ادامه داد: دنیای امروز هنوز به وجوب تعلیم و تعلم نرسیده است، در حالی که قرآن کریم در آیه «وَمَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنفِرُواْ کَآفَّةً فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ» هر دو جنبه را مطرح می‌کند و بیان می‌کند که همه به میدان جنگ نروید، بلکه عده‌ای برای تعلیم و تحقیق در علم مهاجرت کنید که «لِّیَتَفَقَّهُواْ» امر برای تعلّم و «لِیُنذِرُواْ» تعلیم، بنابراین آیات و روایاتی که درباره علم در منابع حدیثی ما آمده واقعاً غوغا می‌کند.
آیت‌الله مکارم شیرازی خطاب به طلابی که به تازگی وارد حوزه‌های علمیه می‌شوند، گفت: طلاب جدیدالورود بدانند خداوند چه نعمتی را نصیب کرده است و مطابق آنچه که شیخ صدوق در «امالی» نقل کرده؛ علم را فرا بگیرید که 10 حسنه دارد و بر اساس این روایت مباحثه علم، تسبیح و تفحص و جستجو در کتاب‌ها جهاد محسوب می‌شود و بهترین هدیه‌ای که یک فرد می‌تواند به دیگری بدهد تعلیم علم است و وقتی که گرفتار وحشت می‌شوید انیس شما در این حالت علم است و کتاب‌های شما بهترین رفقای شما در اوقات تنهایی هستند.
وی افزود: علم و دانش اسلحه برنده‌ای در مقابل دشمنان و زینتی برای دوستان است و خداوند متعال اقوامی را به وسیله علم بالا می‌برد که آنها پیشوایان خیر شده و مردم در اعمالشان از آنها سرمشق گرفته و به آنها اقتدا می‌کنند.
این مرجع تقلید ابراز داشت: جایگاه جوینده علم در پیشگاه خداوند حتی از جایگاه صلوات بر پیامبر و والاتر است، چرا که خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ» اما برای کسی که علم را فرا می‌گیرد، نه تنها خداوند و فرشتگان بلکه تمام موجودات حتی مورچه‌ها و ماهیان در اعماق دریاها درود می‌فرستند، بر کسی که به مردم تعلیم علم دهد و این فراتر از درودی است که بر پیامبر اکرم(ص) فرستاده می‌شود که بیانگر جایگاه، ارزش و اهمیت علم را می‌رساند.
وی ادامه داد: روز قیامت زمانی که نامه اعمال بندگان گشوده می‌شود و شخص عالم به نامه خود می‌نگرد، حسناتی مانند توده‌های متراکم ابرهای آسمان و کوه‌های سر به فلک کشیده زمین را در نامه اعمال خویش مشاهده می‌کند و می‌گوید خدایا! من اهل این حسنات نبودم و این کارهای خیر را هرگز انجام نداده‌ام که در این هنگام از سوی خداوند ندا می‌رسد: این علوم و دانشی است که تو آنها را به مردم تعلیم کردی و بعد از تو در میان مردم بر جای مانده است.
آیت‌الله مکارم شیرازی اظهار داشت: امام صادق(ع) می‌فرماید: علما و دانشمندان امت، مرزدارانی هستند که در کنار مرزها ایستاده‌اند و اجازه نمی‌دهند ابلیس و لشکریان ابلیس به شیعیان حمله کنند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به مناسبت فرارسیدن سالروز ولادت امام رضا(ع) گفت: یکی از القاب امام رضا(ع) «عالم آل محمد» است، همه ائمه؛ عالم، جواد، کاظم، زین‌العابدین و... بودند، اما یک مناسبت‌هایی پیدا می‌شود که این القاب مشخصاً برای بعضی از ائمه به کار می‌رود.
این مفسر قرآن کریم بیان داشت: زمانی که امام رضا(ع) در مقام امامت بود، زمانه عجیبی بود که قلمرو کشورهای اسلامی به قدری توسعه پیدا کرد که هیچ زمانی این گونه نبود که از اقیانوس هند تا دیوار چین را در بر می‌گرفت؛ تمدن‌ها، مکتب‌ها، مذهب‌ها و شبهات داخل کشور اسلامی هجوم پیدا کرده بود و منافقان از این موقعیت به نفع خویش بهره می‌بردند، به طوری که مفضل می‌گوید: «ابن ابی‌العوجاـ مادی مسلک در کنار قبر پیامبر(ص) به تبلیغات مادیگرایی می‌پرداخت و از طرف دیگر، منافقین و مذاهب مختلف اوضاع خاصی را رقم زده بود، اما امام رضا(ع) در مقابل این هجوم ایستاد و از مرزهای اسلام دفاع کرد.
وی افزود: قطعاً ولایتعهدی برای امام رضا(ع) تحمیل بود، اما دربار مأمون عباسی، سکویی برای نشر آثار اهل بیت(ع) به تمام مناطق شد، در واقع دربار خلفا رسانه اصلی آن زمانه به شمار می‌رفت و خبرگزاران از آنجا خبرها را نقل می‌کردند، مأمون برای ضربه زدن به امام، رؤسای مذاهب مختلف را به مناظره با امام دعوت کرد، اما نتیجه این شد که برتری امام و مکتب اهل بیت(ع) بر همگان اثبات شد.
آیت‌الله مکارم شیرازی خطاب به طلاب حاضر در مراسم تأکید کرد: عصر ما نیز چنین عصری است و رسالت شما علما و طلاب عزیز، رسالتی است که اقتباس از علی‌بن موسی الرضا علیه‌السلام است؛ از یک طرف به وسیله رسانه‌های مختلف شبهات و تهاجم فرهنگی همه جا را فراگرفته و از طرف دیگر منافقین نیز بهترین راه را همین گزینه تهاجم فرهنگی می‌دانند که از طریق هزاران ماهواره، اینترنت و وسایل فاسده و مفسد به ترویج شبهات می‌پردازند.
وی گفت: وظیفه حوزه‌های علمیه این است که مجهز به سلاح روز بوده و قوی و نیرومند آماده دفاع باشند. این وظیفه‌ای است که ما باید از زمان امام باقر ، امام صادق و امام رضا علیهم‌السلام اقتباس کنیم، بنابراین حوزه‌های علمیه باید با ادبیات روز، آگاهی بر شبهات و پاسخ به آنها و آگاهی بر قرآن و احادیث اهلبیت وظیفه‌ای است که باید انجام شود.
آیت الله مکارم شیرازی عنوان کرد: برخی می‌گویند دنیا آنقدر آلوده شده که دیگر آب از سر ما گذشته و یک حالت وادادگی، انفعال و یأس را به خود می‌گیرند در حالی که منطق اسلام و مکتب اهلبیت علیهم‌السلام جوابگوی تمام این شبهات است، لذا ما نه تنها نباید مأیوس باشیم، بلکه باید همواره امیدوار باشیم که اسلام در همه نقاط جهان در حال پیشرفت است.
وی خاطرنشان کرد: سرانجام برنامه تکفیری‌ها عن‌القریب روشن می‌شود و دنیا می‌داند که اینها ربطی به اسلام ندارد و یک مشت خرافات گرفتار جنون است و خصوصاً مکتب اهلبیت به پیشرفت خود ادامه خواهد داد.
این مرجع تقلید در خصوص حفظ سنت‌هایی که در حوزه‌های علمیه است اظهار داشت: طلاب عزیز! سنت پیش‌مطالعه، فراگیری از استاد، قناعت نکردن به نوار و سی‌دی، سنت مباحثه بعد از درس، خلاصه‌نویسی و سایر سنت‌های حوزوی را حفظ کنید که ما از سنت‌هایی که از قدیم الایام در حوزه وجود دارد شبیه آن در دانشگاه وجود ندارد و ما باید به آن اهمیت داده و فراموشش نکنیم.
وی ابراز داشت: تفاوتی که ما با دنیای امروز و با دانشگاه‌های جهان داریم این است که به موازات پیشرفت علمی باید پیشرفت تقوا و اخلاق باشد. در دانشگاه‌های دنیا درس اخلاق وجود ندارد، لذا محصولات آن ساخت بمب اتم و سلاح‌های کشتارجمعی است، بنابراین در کنار علم تقوا را شرط می‌دانیم و این امتیاز باید حفظ شود و در زمانه‌ای که اخلاق تحت بمباران از سوی دشمنان قرار می‌گیرد باید اخلاق یکی از دروس مهم حوزه‌های علمیه باشد.
وی افزود: دانشی که باعث اصلاح نشود گمراهی و ذلالت است و مالی که به انسان نفع نرساند و منفعتی برای دنیا و آخرت نداشته باشد وبال است.
منبع:فارس
211008