عقیق: حضرت عبدالعظيم بن عبدا... كه نسب شريفش با پنج واسطه به امام مجتبي (ع) مي‌‏رسد، ازاكابر محدثين و از اصحاب امام جواد و امام هادي عليهما السّلام است.
ولادت با سعادت حضرت عبدالعظيم عليه السّلام در سال ۱۷۳ هجري قمري در شهر مقدّس مدينه واقع شده است و مدّت ۷۹ سال عمر با بركت او با دوران امامت چهار امام معصوم يعني امام موسي كاظم عليه السّلام، امام رضا عليه السّلام، امام محمّدتقي عليه السّلام و امام عليّ النّقي عليه السّلام مقارن بوده، محضر مبارك امام رضا عليه السّلام، امام محمّد تقي عليه السّلام و امام هادي عليه السّلام را درك كرده و احاديث فراواني از آنان روايت كرده است. اين زاهد پرهيزكار در نيمه شوال سال ۲۵۲ ق در ري درگذشت.
اين فرزند حضرت پيامبر صلّي الله عليه و آله وسلّم، از آنجا كه از نوادگان حضرت امام حسن مجتبي عليه السّلام است به حسني شهرت يافته است.
ديدار حضرت عبدالعظيم عليه السّلام در سامرا با حضرت امام هادي عليه السّلام به خليفه گزارش داده شد و دستور تعقيب و دستگيري وي صادر گشت، او نيز براي مصون ماندن از خطر، خود را از چشم مأموران پنهان مي‌كرد و در شهرهاي مختلف به صورت ناشناس رفت و آمد مي‌كرد و شهر به شهر مي‌گشت تا به ري رسيد و آنجا را براي سكونت انتخاب كرد.
حضرت عبدالعظيم عليه السّلام به صورت يك مسافر ناشناس، وارد ري شد و در محلّه ساربانان در كوي سكّه الموالي به منزل يكي از شيعيان رفت، مدّتي به همين صورت گذشت. او در زيرزمين آن خانه به سر مي‌برد و كمتر خارج مي‌شد، روزها را روزه مي‌گرفت و شبها به عبادت و تهجّد مي‌پرداخت، تعداد كمي از شيعيان او را مي‌شناختند و از حضورش در ري خبر داشتند و مخفيانه به زيارتش مي‌شتافتند، امّا مي‌كوشيدند كه اين خبر فاش نشود و خطري جانِ حضرت را تهديد نكند.
پس از مدّتي، افراد بيشتري حضرت عبدالعظيم عليه السّلام را شناختند و خانه‌اش محلّ رفت و آمد شيعيان شد، نزد او مي‌آمدند و از علوم و رواياتش بهره مي‌گرفتند و عطر خاندان عصمت عليهم السّلام را از او مي‌بوئيدند و او را يادگاري از امامان خويش مي‌دانستند و پروانه وار گردِ شمعِ وجودش طواف مي‌كردند.
روزهاي پاياني عمر پربركت حضرت عبدالعظيم عليه السّلام با بيماري او همراه بود، آن قامت بلند ايمان و تلاش، به بستر افتاده بود و پيروان اهل بيت در آستانه محروميّت از وجود پربركت اين سيّد كريم قرارگرفته بودند، اندوه مصيبتهاي پياپي مردم و روزگار تلخ شيعيان در عصر حاكميت عبّاسيان برايش دردي جانكاه و مضاعف بود؛ در همان روزها يك روياي صادقانه حوادث آينده را ترسيم كرد: يكي از شيعيان پاكدل ري، شبي درخواب حضرت رسول صلّي الله عليه وآله و سلّم را در خواب ديد. حضرت پيامبر اكرم صلّي الله عليه و آله و سلّم به او فرمود: فردا يكي از فرزندانم در محلّه سكّه المولي چشم از جهان فرو مي‌بندد، شيعيان او را بردوش گرفته به باغ عبدالجبّار مي‌برند و نزديك درخت سيب به خاك مي‌سپارند.
سحرگاه به باغ رفت تا آن باغ را از صاحبش بخرد و افتخار دفن شدن يكي از فرزندان پيامبر صلّي الله عليه و آله و سلّم را نصيب خويش سازد، عبدالجبّار كه خود نيز خوابي همانند خوابِ او را ديده بود، به رمز و راز غيبي اين دو خواب پي برد و براي اينكه در اين افتخار، بهره‌اي داشته باشد، محلّ آن درخت سيب و مجموعه باغ را وقف كرد تا بزرگان و شيعيان در آنجا دفن شوند.

آن حضرت را شهيد و مسموم نيز دانسته‌اند. به چند حديث درباره شخصيّت ايشان اشاره مي‌شود: قال‌الهادي (‏ع): إذا أشكَلَ عَلَيكَ شَي‏ءٌ مِن‌أمرِ دينِكَ بِناحِيَتِكَ، فَسَلْ عَن عَبدِالعَظيمِ بنِ عَبدِا... الحَسَنِيّ‏ (ع) (مستدرك‌الوسائل، ج ۱۷، ص۳۲۱)
هرگاه در قلمرو خود در كار دين به مشكلي دچار شدي، آن را با عبدالعظيم حسني در ميان بگذار.
قال امام هادي (‏ع)، أما إنَّكَ لَو زُرتَ قَبرَ عَبدِالعَظيم عِندَكمُ لَكُنتَ كَمَن زارَ الحُسَينَ‏ (ع) (كامل الزيارات، ص ۳۲۴)
اگر قبر عبد العظيم را در شهر خود زيارت كني، چنان است كه گويي امام حسين‏عليه السلام را زيارت كرده ‏اي.
راز بزرگي نهفته است در كلام گهر بار امام هادي عليه السلام به يكي از اهالي ري كه از زيارت حسين ابن علي عليه السلام از كربلا بازگشته بود فرمودند: اگر قبر عبدالعظيم (ع) را در «ري» زيارت مي‌كردي مانند آن بود كه حسين عليه السلام را در كربلا زيارت كرده باشي.
مقيد ساختن جمله «من زار عبدالعظيم بِرِي» با نشانه گذاري و تاكيد مكاني كه هيچ كس را بهانه اي براي گمراه شدن از نشاني ارائه شده نباشد و از سوي ديگر قرينه ساختن سرزمين «ري» با «كربلا» از ويژگي‌هاي اين كلام گهربار حضرت هادي عليه السلام است كه نيازمند به تفسير و تعميق دارد.
چنانكه در روايات عديده واقعه غدير نيز آمده است كه در آن رسول گرامي (ص) نخست دستان مبارك حضرت علي ابن ابيطالب (ع) را بالا برد و بالا برد، تا جايي كه سفيدي زير بغل او بر همه مردم نمايان شد و همه حضرت علي عليه السلام را در كنار پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم ديدند و او را به خوبي شناختند و دريافتند كه مقصود از اين اجتماع مسئله اي است كه مربوط به حضرت علي عليه السلام است و همگي با ولع خاصي آماده شدند كه به سخنان پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم گوش فرا دهند.
و سپس فرمود: «من كنت مولا فهذا علي مولا» يعني ولايت و جانشيني را مقيد كرد به «هذا عليٌ» تا حتي مساله اي به مانند تشابه در نام و عنوان بهانه اي براي «جانشينان جعلي» فراهم نكرده و در تاريخ، مفري موجه براي گمراهي و گمراه كردن نمانده باشد.
از اين رو حضرت هادي عليه السلام، اهالي تهران و اطراف آن را در آن برهه از تاريخ كه بخشي از «ملك ري» به شمار مي‌رفت، بشارت داد به كسب فيض و توفيق زيارت مزار نوراني فقيه و عالم لازم التعظيم و امامزاده واجب التكريم جناب عبدالعظيم الحسني عليه السلام و ضمانت نمود به پاداش بي كران زيارت ارباب معرفت حضرت حسين ابن علي عليه السلام در كربلا به موجب اين زيارت.
يعني پاداشي برابر زيارت امام معصومي كه براي هيچ يك از امامان معصوم به اندازه زيارت ايشان تاكيد نشده است و حضرت صادق عليه السلام فرمودند: «والله لو اني حدثتكم بفضل زيارته و بفضل قبره لتركتم الحج راسا و ما حج منكم احد…»؛ به خدا سوگند اگر در فضيلت زيارت و فضيلت مزار امام حسين عليه السلام به شما مي‌گفتم، به كلي حج را ترك مي‌كرديد و هيچ كس از شما حج نمي‌نمود. (كامل الزياره، ص ۲۶۷)
و نيز حضرتشان فرمودند: «كسي كه ‏توانايي زيارت حسين را داشته باشد ولي زيارت نكند، نسبت به پيامبر اسلام و ائمه عاق شده است.» كه اين‌ها همه تاكيد اهل بيت (ع) و اهميت والاي زيارت حضرت حسين ابن علي عليه السلام را مي‌رساند.
اين هديه گرانبها موجب شد تا «ري» به تعبير رهبر معظم انقلاب به قبله تهران و نقطه اميدي براي ارادتمندان به ساحت قدسي كربلا مبدل شود و تهران امروز به عنوان پايتخت ام القراي جهان اسلام در زير سايه معنوي اين بارگاه ملكوتي قرار گيرد.
پس از كسب فيض از اين كلام گهربار معصوم نيز در رجوع به مشي و مرام صالحان و عرفاي عصر حاضر مواجه مي‌شويم به بيان عارف سالك حضرت آيت الله بهجت (ره) كه در خصوص زيارت امامزاده والامقام و اين عالم و محدث جليل القدر فرمودند: اهل تهران اگر هفته اي يكمرتبه به زيارت حضرت عبدالعظيم الحسني عليه السلام نروند، جفا كرده اند.
و نيز كلام حضرت آيت الله خوشوقت كه فرمودند: «اميدوارم همه شيعيان، بخصوص كساني كه نزديك حرم مطهر ايشان هستند مثل اهالي محترم تهران و اطراف، قدر ايشان را بدانند و به زيارت ايشان مشرف شوند و اشتغال بدنيا مانع نشود از اينكه از اين زيارت محروم شوند.»
كه اين‌ها و ساير بيانات و مستندات همه نشان از قدر و عظمت اين قطعه از خاك ايران اسلامي است كه به مثابه سرزمين مقدس كربلا در جهان در خاك پر افتخار ايران اسلامي تلالو و درخشش دارد و اهل تهران و ري به آن مفتخرند و سلام رو به قبله خود را به قبر مطهر و منور حضرت سيدالشهداء عليه السلام، پس از هر فريضه واجب به سلام به مرقد منور حضرت سيدالكريم عليه السلام ختم مي‌كنند.
در اين روزها كه مصادف است با سالروز وفات حضرت عبدالعظيم الحسني عليه السلام و نيز مقارن است با ايام شهادت عموي گرانقدر پيامبراكرم حضرت حمزه (س) عرض ادب و احترام مي‌كنيم به روح مقدس آن والامقام كه قوت قلب جناب محمد ابن عبدالله (ص) در سال‌هاي ترويج رسالت بود و سر تعظيم فرو مي‌آوريم نزد اين سلاله اهل بيت (ع) كه سال‌هاي سال حضور و مجاهدت و مبارزه اش قوت قلب حضرت هادي عليه السلام و ائمه طاهرين معاصر خود بود و بر لب جاري مي‌سازيم: «السلام عليك يا سيدالكريم و السلام عليك يا من بزيارته ثواب زيارت سيدالشهداء يرتجي».

منبع:حج

211008