«صله ارحام» از نگاه اسلام طیف بسیار گسترده‌ای از روابط خویشاوندی را شامل میشود و صرفاً ارتباط چهره‌ای و رفت‌وآمدهای صوری نیست. بلکه منظور، کمک‌کردن به خویشاوندان، گشودن گره از کارهایشان، نیکی‌کردن به آنها و همدردی و همدلی با آنهاست.
عقیق: یکی از شیوه‌های بسیار مثبت زندگی ما ایرانیان اهتمام به صله ارحام و ارتباطات خویشاوندی است. اسلام عزیز، تأکید ویژه‌ای بر این مسئله دارد. حفظ ارتباط و روابط خویشاوندی را از واجبات دینی به شمار می‌آورد و قطع این ارتباط را گناهی بزرگ و از موجبات دوری از رحمت الهی می‌داند. بنابراین یکی از نکات دیگر در مجموعه معارف اسلامی دید و بازدید و صله رحم است، با استناد به کتاب «سبک زندگی اسلامی ایرانی» به قلم حجت‌الاسلام احمدحسین شریفی این موضوع را بررسی می‌کنیم: «وَالَّذِینَ یَنقُضُونَ عَهْدَ اللّهِ مِن بَعْدِ مِیثَاقِهِ وَیَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَیُفْسِدُونَ فِی الأَرْضِ أُوْلَئِکَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ ـ رعد 13 - آیه 25»: آنها که عهد الهی را پس از محکم کردن می‌شکنند و پیوندهایی را که خدا دستور به برقراری آن داده قطع می‌کنند و در روی زمین فساد می‌نمایند، برای آنهاست لعنت و مجازات سرای آخرت. البته منظور از ارتباط با خویشاوندان صرفاً ارتباط چهره‌ای و رفت‌وآمدهای صوری نیست. بلکه منظور کمک‌کردن به خویشاوندان، گشودن گره از کارهایشان، نیکی کردن به آنها و همدردی و همدلی با آنهاست. صله ارحام از نگاه اسلام طیف بسیار گسترده‌ای از روابط خویشاوندی را شامل میشود. همه رفتارهایی که موجب تحکیم روابط خانوادگی و خویشاوندی شوند، در این مقوله جای می‌گیرند. آثار و برکات فراوانی در روایات ما برای صله ارحام بیان شده است. از میان حجم انبوهی از روایات اسلامی در این زمینه به چند مورد اشاره می‌کنیم: پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: إِنَّ أَعْجَلَ الْخَیْرِ ثَوَابًا صِلَةُ الرَّحِمِ؛ کار خیری که زودتر از هر چیزی پاداش آن دریافت میشود، صله ارحام است ـ الکافی امام صادق (ع) می‌فرماید: «صِل رِحمک و لو بشر به من ماء و افضل ما توصل به الرحم کف الاذی عنها و صلة الرحم منسأة فی الاجل محببة فی الاهل»: با خویشاوندان خود ارتباط داشته باش، حتی اگر با جرعه‌ای آب باشد؛ برترین چیزی که می‌توان با آن صله ارحام به جا آورد خودداری از آزار و اذیت خویشاوندان است و صله ارحام موجب طول عمر شده و محبت میان خویشاوندان را افزایش می‌دهد. «ان صلة الرحم و البر لیهونان الحساب و یعصمان من الذنوب فصلو ارحامکم و بروا باخوانکم و لو بحسن السلام و رد الجواب»: به درستی که صله ارحام و انجام کار نیک حساب را آسان کرده و انسان را از گناهان باز می‌دارد پس با خویشاوندان خود ارتباط داشته باشید و به برادران خود نیکی کنید، حتی اگر باخوب سلام کردن و پاسخ سلام دادن باشد. «ان صلة الرحم تزکی الاعمال و تنمی الاموال و تیسر الحساب و تدفع البلوی و تزید فی الرزق»: ارتباط با خویشاوندان کارها را پاک ،اموال را فراوان ، حساب را آسان و بلاها را دفع و روزی ار فراوان می‌کند. به همین دلیل در زندگی روزمره مردم ایران و مراودات و فعالیت‌های اجتماعی آنها می‌توان نمودها و مظاهر فراوانی از این ارزش اخلاقی مشاهده کرد: خداحافظی با اقوام در هنگام مسافرت به ویژه سفرهای زیارتی و حلالیت‌طلبی از آنها، ولیمه‌دادن به اقوام و آشنایان در مناسبت‌های مختلف مثلا به مناسبت بازگشت از سفری زیارتی، خریدن خانه، عروسی، تولد بچه، ختنه فرزندان پسر، جشن تکلیف برای فرزندان دختر و امثال آن از نمونه‌های ارزشمند پیوندهای خویشاوندی در سبک زندگی ایرانیان است. افزون بر این، عیادت از بیماران، یا شرکت در تشیع جنازه دوستان و آشنایان، شرکت در مراسم ختم آنها و تسلی دادن به بازماندگان و همکاری و همدردی با آنها از دیگر نمودهای این ارزش اخلاقی است. همچنین دید و بازدیدهایی که به مناسبت‌های مختلف مثل اعیاد و جشن‌های ائمه اطهار (ع) مثل عید قربان، عید غدیر، اعیاد شعبانیه یا سنت خوب افطاری دادن در برخی از مناطق کشور در شب‌های ماه مبارک رمضان از دیگر مصادیق صله ارحام و روابط خویشاوندی ایرانیان است. ارتباطات خویشاوندی در مناسبت‌ها و جشن‌های ملی مثل شب یلدا و عید نوروز مشاهده میشود همگی از مصادیق برجسته این ارزش اسلامی و ایرانی در فرهنگ عمومی ملت ماست. در شب یلدا به عنوان طولانی‌ترین شب سال معمولاً اقوام و آشنایان در خانه بزرگ طایفه جمع می‌شوند و تا پاسی از شب را با شادی و سرور و گفت‌وگوهای شادی‌آفرین سپری می‌کنند. عموم مردم سعی می‌کنند مراسم عید نوروز را در کنار اقوام و آشنایان خود به ویژه والدین و بزرگان و سالخوردگان از اقوام سپردی کنند. هرچند متأسفانه در اثر فرهنگ‌سازی‌های ناشیانه در سال‌های اخیر رسانه‌های مختلف سعی می‌کنند به جای دعوت به صله ارحام، مردم را به مسافرت‌های تفریحی تشویق کنند. منبع:فارس