وی افزود: از جمله صفات و ویژگی‌های اهل آخرت می‌توان به کم‌رویی آنها اشاره کرد؛ بر اساس روایات اسلامی نبود حیا نشان‌دهنده نبود ایمان در افراد است و در حقیقت ایمان و حیا دو امر همراه با یکدیگر هستند.
عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه از دست دادن حیا موجب از دست رفتن ایمان و بالعکس می‌شود، گفت: حیا صفتی مطلوب به ویژه در میان گذشتگان بوده است.
وی ادامه داد: ذات حیا امری فطری است؛ بشر بر اساس فطرت خود عیوب قابل رفع را از بین می‌برد. بنابراین وقتی گفته می‌شود در مسائل دینی حیا وجود ندارد بدان معناست که آدمی باید آنچه از دستورات شرع مقدس را نمی‌داند بپرسد و فرا بگیرد بنابراین کسانی که به دنبال این کار نمی‌روند تنبل هستند.
مصباح‌یزدی به رابطه حیا و دفاع از خویشتن اشاره و خاطرنشان کرد: برخی افراد نمی‌دانند چگونه در دفاع از خود سخن بگویند که این یک ویژگی منفی محسوب می‌شود.
استاد برجسته حوزه علمیه قم با تاکید بر اینکه خجالت در دفاع کردن معنا ندارد، گفت: واقع امر آن است که دفاع از خویشتن و عقاید نوعی شجاعت محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه گفته می‌شود انسان‌های خجالتی و باحیا توان دفاع از خود را ندارند، عنوان کرد: این سخن درستی نیست زیرا حیا برای آن است که آدمی بتواند قدرت دفاع از خویش را پیدا کند.
مصباح‌یزدی قوی‌تر بودن حیا در انسان را عاملی برای حرکت بیشتر به سمت تکامل دانست و تصریح کرد: خجالت کشیدن پس از ارتکاب گناه موجب سعی و تلاش برای ترک آن گناه و عیب خواهد شد.
رئیس موسسه آموزشی ـ پژوهشی امام خمینی (ره) افزود: وقتی انسان کار زشتی انجام دهد یا عیبی در او باشد احساس شرم و حیا می‌کند. البته ذکر این نکته ضروری است که احساس حیا در کسی پدیدار می‌شود که به زشتی گناه واقف باشد و علاقه‌مند نباشد که دیگران بدانند او چه گناهی انجام می‌دهد؛ دوست داشتن توبه و ترک گناه از دیگر لوازم حیا و شرمساری است.
وی به مفهوم حیا به عنوان موضوعی در ظرف اجتماع اشاره و عنوان کرد: اسلام گستره حیا را بسیار وسیع می‌داند ولی امروزه برخی افراد نفس حیا داشتن را نوعی عیب محسوب می‌کنند.
مصباح‌یزدی گفت: واقعیت آن است که حیا همراه با ایمان است ولی در کمال تأسف برخی افراد در شرایط کنونی افتخار می‌کنند که خجالت کشیدن و حیا را بد می‌دانند و در تربیت فرزندانشان می‌کوشند که آنها هم خجالت نکشیدن را یاد بگیرند و همین امر سبب بی شرم‌تر شدن نسل‌های بعدی خواهد شد.