عقیق: خداوند متعال برای موجودات عالم طبیعت در هر مرحله از تکامل، فصل بهار را قرار داده، تا سرآغاز دگرگونی و رویکردی تازه به دنیا باشد؛ به قول شیخ شبستری:دیگر باره شود پیـــدا جهانی/ به هر لحظه زمین و آسمانیدر آن چیزی دو ساعت مینپایـد در آن ساعت که میمیرد بـزایدانسانها نیز مانند موجودات عالم طبیعت، نیاز به دگرگونی و تکامل دارند؛ مؤمنین برای دگرگونی و خودسازی به فصلی معنوی، متمسک میشوند که با ماه رجب، شروع میشود و به ماه رمضان، ختم میگردد؛ رسول خدا(ص) فرمود: «ماه رمضان، زمینة آمرزش گناهان بین خود و رمضان آینده را فراهم میکند».[1]همة علاقهمندان به ساحت مقدس امام زمان(عج) دوست دارند از اصحاب و یاران آن حضرت باشند، اگر فردی بخواهد، نام خود را در لیست یاران حضرت وارد کند، لازم است، شرایطی را رعایت کند و با ایجاد دگرگونی معنوی در خود، خویشتن را با مشخصات یاران امام زمان(عج) وفق دهد؛ با توجه به خصوصیات منحصر به فرد ماه مبارک رمضان در تربیت و تکامل انسانها، میشود، گفت، ماه رمضان، بهترین زمان برای تربیت یاران امام عصر(عج) است؛ شیخ صدوق در کتاب فضایل شهر رمضان از امام رضا(ع) آورده، که دربارة خوبیهای ماه رمضان فرمود:"هر کس در این ماه به روی برادر مؤمنش بخندد، روز قیامت او را ملاقات ننماید، جز اینکه در روی او خنده آورد و وی را به بهشت مژده دهد و هر کس در این ماه، مؤمنی را یاری کند، خدای تعالی او را در گذشتن از صراط یاری دهد؛ هر کس در این ماه، خشم خود را فرو برد، خداوند روز قیامت، خشم خود را از او باز دارد ... ماه رمضان، ماه برکت، ماه رحمت، ماه مغفرت و ماه توبه و بازگشت است".[2]مطالعات جامعهشناسان و شواهد عینی، دال بر این است که آثار معنوی رمضان و روزهداری در افراد جامعه، چنان است که نمود اجتماعی پیدا کرده، باعث بروز هنجارهای مثبت اجتماعی میشود؛ این تغییرات مثبت ـ که نتایجی همچون کاهش نسبی جرم و گناه، بالا رفتن میزان رعایت حقوق شهروندی و کرامات انسانی را دربردارد تا حدودی متمایل به دورنمای آرمانشهر مهدوی است؛ بنابراین میشود گفت، جامعة اسلامی در ماه رمضان، جلوهای از جامعة مهدوی در زمان ظهور است.آثار معنوی ماه رمضان در بُعد فردی و اجتماعی، نمایانگر ویژگی منحصر به فرد آن در تربیت یاران امام زمان(عج) است؛ با تمسک به آیات قرآن و روایات اهلبیت(ع) و با رجوع به شواهد موجود، میشود گفت، این آثار، بسیار شبیه به چیزی است که در شرایط و ویژگیهای یاران امام زمان(عج) بیان شده است؛ با بررسی صفات یاران امام زمان(عج) در روایات، شباهتهای زیادی با صفات روزه داران ماه مبارک رمضان در آن، خواهیم یافت.1. عبادتامام صادق(ع) درباره یاوران مهدی(عج) فرمود: "شبها را با عبادت به صبح میرسانند و روزها را با روزه به پایان میبرند."[3]2. اطاعتپیامبر اکرم(ص) در توصیف یاوران مهدی(عج) فرمود: "آنها در اطاعت امام خویش میکوشند."[4]3. استوارامام صادق(ع) فرمود: "آنان، مردانی هستند که گویا دلهایشان، پارههای آهن است."[5]4. بردباریامام علی(ع) درباره یاران امام مهدی(عج) فرمود: «آنها گروهی هستند که به سبب بردباری در راه خدا بر خداوند، منت نمیگذارند».[6]5. یکدلیامام علی(ع) در توصیف یاران امام زمان(عج) فرمود: "ایشان، یکدل و هماهنگ هستند."[7]6. پارساییامام علی(ع) فرمود: "او از یارانش بیعت میگیرد که طلا و نقرهای نیندوزند و گندم و جویی ذخیره نکنند."[8]7. دعابا رجوع به میراث گرانبهای اهلبیت(ع) درخصوص ماه مبارک رمضان به ادعیهای برمیخوریم که به روشنی به حضرت مهدی(عج) اشاره دارند از جمله این دعاها، دعای افتتاح است که در آن، نشانههایی از حکومت حضرت و ویژگیهای یاران حضرت در قالب دعا و طلب از خدا در آن دیده میشود؛ یکی از ویژگیهای منتظران حضرت مهدی(عج) زیاد دعا کردن در حق آن حضرت است؛ ماه رمضان از زمانهایی است که برای دعا در حق حضرت مهدی(عج) سفارش شده است و مورد توجه ویژة اهلبیت(ع) قرار گرفته، گویا قرین بودن این دو مقوله در روایات اهلبیت(ع)، نشان از ظرفیت بالای این ماه در تربیت یاوران مهدی و تلاشی آشکار برای یادآوری آن به دوستداران آن حضرت است.اگر شیفتگان و دلدادگان حریم ولایی حضرت ولی عصر(عج) بدانند که ماه رمضان، موقعیتی بسیار مناسب برای رسیدن به مقام یاری آن حضرت است به طور یقین به رمضان، نگاه ویژهای خواهند داشت و با غنیمت شمردن این فرصت استثنایی، تلاش در تثبیت آثار و برکات آن در لحظه، لحظة زندگی خود خواهند داشت؛ پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: "اگر بنده، ویژگیها و امتیازات ماه رمضان را میدانست، دوست میداشت، رمضان، یک سال باشد."[9]امید به اینکه رمضان آینده، سرآغاز دگرگونی بزرگ در امت اسلامی و آمادگی یاران امام زمان(عج) برای یاری آن حضرت باشد، انشاءالله.پینوشتها:[1]. الجامع الصغیر؛ ج2، ح4904.[2]. بحارالانوار؛ ج96، ص341.[3]. روز گار رهایی؛ ص224.[4]. همان؛ ص223.[5]. بحارالانوار؛ ج52، ص308.[6]. روزگار رهایی؛ ص224.[7]. همان؛ ص223.[8]. منتخب الأثر؛ فصل6، باب11، ح4.[9]. بحارالانوار؛ ج93، ص344.پدیدآورنده: حسین دهقان منشاویمنبع: ویژه نامه ماه مبارک رمضان مرکز تخصصی مهدویت