عقیق: حجت الاسلام محمدحسین مشکوری، مدیر موسسه کانون خورشید در پاسخ به این سوال که چه وجوه عرفانی از صحیفه سجادیه و مناجات شعبانیه برای سبک زندگی اسلامی می توان استخراج کرد، گفت: با قید عرفانی این سؤال مخالفم چرا که مخاطب تا این واژه را میشنود خود را از این جریان منفک میکند و آن را مخصوص به عرفا میداند حال آنکه اسلام مکتب تربیتی، اعتقادی و اخلاقی است و اوج این انسان سازی را می توان در دو منبع یاد شده یعنی مناجات شعبانیه و صحیفه سجادیه یافت.وی با اشاره به اینکه بیانات علمای بزرگ پیرامون کتاب صحیفه سجادیه، "زبور آل محمد (ص)" و "انجیل اهل بیت" و "اخت الاقرآن" است، عنوان کرد: قرآن کتاب انسانساز است و صحیفه سجادیه و مناجات و ادعیه مأثوره از اهل بیت (ع) نیز در همین راستا مکاتب انسانسازی است نه اینکه آنها را آثار عرفانی بدانیم.
حجت الاسلام مشکوری با تاکید بر این که عرفان منحصر به اشخاص خاصی میشود و همه افراد نمی توانند به این حوزه ورود پیدا کنند، تصریح کرد: مناجات شعبانیه به عنوان یکی از مناجاتهای انسانساز، عصارهای از تفکرات اهل بیت را در خود دارد و نمیشود با خواندن ساده و قرائت تنها از کنار آن گذشت، باید کلمه به کلمه آن فهم شده و خط به خط آن که پر از عقبات معنوی است درک شود.
حجت الاسلام مشکوری با بیان اینکه صحیفه سجادیه تفسیر قرآن و تبیینکننده تفکرات اهل بیت (ع) است و نمیتوان تنها آن را دعا دید، ادامه داد: باید نسبت به شرایط و اقتضائات زمان امام سجاد (ع) دقت داشت، این کتاب زمانی نوشته شده که عصر اختناق بود و حضرت (ع) نمیتوانستند صریح صحبت کنند، بنابراین مجبور بودند در قالب دعا و در لفافه سخنان خود را بیان کنند، لذا در این راستا قالب دعا را برای سخنان خود انتخاب کردند.
وی صحیفه سجادیه را مملو از مطالب اجتماعی، اخلاقی، تربیتی و سیاسی که با ظرافت و دقت خاصی در میان فرازهای آن بیان شده، دانست و اظهار کرد: گاهی برخی مانند کودکی که تفاوت بین زغال و طلا را تشخیص نمیدهد، از این گنج معنوی غافل هستند این کتاب اثری است که سه امام معصوم (ع) در تدوین و تبیین آن نقش داشتند.
مدیر موسسه کانون خورشید بیان کرد: در روایتی از امام صادق (ع) به این مضمون نقل شده که این کتاب فرمایش جد من امام سجاد (ع) است با خط پدرم امام باقر (ع)، و در محضر من (امام صادق) تدوین شده است؛ با این توصیف چه کتابی میتوان اسم آورد که سه امام (ع) در تدوین آن نقش داشته باشند؟!
وی تاکید کرد: وقتی در مناجات از خداوند طلب نیاز میکنیم در حالی که ما فقیر به ذات هستیم و او غنی به ذات، این آموزش ارتباط مخلوق با خالق و مصداق اتم آن است و وقتی اوج میگیرد به جاهایی میرسد که از مرام و منش ما خارج است و مفاهیم بلند و بالایی دارد به عنوان مثال عبارت "الهی هب لی کمال الانقطاع الیک" و عبارتهای دیگر این مناجات را کسی میفهمد که از ابتدا پابهپای حضرت (ع) جلو آمده و مفاهیم آن را درک کرده باشد پس از این اتفاق می تواند مفاهیم آن را در سبک زندگی خود به کار گیرد.
حجت الاسلام مشکوری افزود: در واقع حضرت (ع) به مخاطب میگوید اول باید عبد باشی و بندگی کنی (هدف اصلی خلقت) تا راه نشان داده شده و انقطاع از دیگران حاصل شود.
وی ابراز کرد: اگر بخواهیم از این ادعیه و مناجات سبک زندگی را بگیریم در گام اول باید بندگی کنیم، یعنی نگاه توحیدی داشته باشیم، در این نگاه خداوند برای عبدش تجلی پیدا کرده و او این ذات را میبیند و مطیع و عبد میشود. سبک زندگی یعنی چطور زندگی کردن که از صحیفه سجادیه میتوان بیشترین بهره را برای بکارگیری در سبک زندگی استفاده کرد نه اینکه تنها به دید مناجات صرف به آن نگریست اما تم کلی این گنجینه غیر از ارایه سبک زندگی، مبنای توحیدی و مسیر درست بندگیکردن است.
حجت الاسلام مشکوری با تاکید بر این که پیشنیاز علم بندگیکردن است، یادآور شد: بنابراین قطعا سبک زندگی را از این کتاب از چگونگی ارتباط و تعامل با همسایه، خانواده تا مطالب اعتقادی بسیار زیبایی در اثبات توحید و نحوه زندگی استخراج کرد.
منبع:شبستان