عقیق: آيت‌الله العظمی جوادي آملي در جلسه درس اخلاق شان که در آستانه میلاد حضرت صاحب الزمان در محل نمازخانه بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء و با حضور خیل علاقمندان به معارف الهی برگزار شد، با طرح مباحث امام شناسی به وظیفه شیعیان در عصر غیبت اشاره داشتند.
آیت الله العظمی جوادی آملی با بیان اینکه جريان امامت جزء اصول رسمي مذهب ماست، بیان داشتند: امام از برجسته‌ترين خلفاي الهي است و اين جمله نوراني که خدا فرمود: ﴿إِنِّي جاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خلیفة﴾ اين ﴿جاعِلٌ﴾ صفت مشبهه است و معناي ثبوت و دوام دارد; يعني من دائماً در عالَم خليفه دارم.: کسي که عهده‌دار اين کار است انسان کامل معصوم است که در زمان پيامبر خود آن حضرت و در زمان غيبتش جانشينان و ائمه معصوم(عليهم الصلاة و عليهم السلام) می باشند.
معظم له با بیان اینکه تعیین خلیفه الهی، فقط تربیت جامعه انسانی نیست، اظهار داشتند: خداوند که حضرت آدم(سلام الله عليه) را آفريده، براي اداره عالَم و خلافت عالم کافي نيست تا فرشته‌ها بگويند «نحن نسبّح بحمدک و نقدّس لک»، محور بحث تنها اینکه انسان, مدني بالطبع است و قانون و رهبر مي‌خواهد نيست اين ذرّه‌اي از آن مسائل است، اگر محور بحث اينها بود نه ملائکه مي‌گفتند: ﴿نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَ نُقَدِّسُ لَکَ﴾ نه سخن از تعليم اسما بود نه لازم بود خدا بفرمايد: ﴿إِنِّي أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ﴾ محور بحث اين است که شما که فرشته هستيد نمي‌توانيد معلّم بشر باشيد، بشر اُسوه مي‌طلبد.
ایشان با ذکر حدیثی از کتاب الحجة اصول کافی، اظهار داشتند که احدی همتای امام نیست و هرگز عقل امامت و امام را نمی شناسد که او را انتخاب کند.
آیت الله العظمی جوادی آملی با بیان اینکه با ظهور حضرت صاحب الزمان که هم اکنون مصداق کامل خلیفه الهی می باشند، عقل جامعه کامل می شود، بیان داشتند: وقتی حضرت با آن جلال و شکوه ظهور مي‌کند عقل جامعه کامل مي‌شود، مگر با کشتن مي‌شود جامعه را اصلاح کرد؟! با عقلانيت، جامعه اداره مي‌شود آن وقت اصلاح جامعه خيلي سهل است. عدل، عالَم را پر مي‌کند عقل, عالَم را پر مي‌کند اگر بنا بشود جامعه به سمت عقل و عدل حرکت کند هيچ مشکلي در جامعه پيش نمي‌آيد ما چنين امامي داريم.
معظم له با تاکید بر اینکه به جای تلاش و اصرار بر دیدن امام معصوم، تلاش کنیم تا مورد نظر امام قرار بگیریم، اظهار داشتند: ما اصرار نکنيم امام را ببينيم تمام تلاش و کوشش ما اين باشد که امام, ما را ببيند وگرنه کساني بودند که مدت‌هاي مديد پيغمبر(ص) را ديدند، پشت سرش نماز پنج وقت را مي‌خواندند، آن هم در مسجدالنبي که بعد از مسجدالحرام بهترين مسجد روي زمين است، اما مشکلشان حل نشد.
ایشان با بیان اینکه خداوند نسبت به بندگان خود دو نوع نگاه و نظر دارد، بیان داشتند: وجود مبارک امام چون خليفةالله است دو نگاه دارد چون مستخلف‌عنه‌اش يعني الله دو نگاه دارد خداي سبحان يک نگاه عمومي دارد که «و الله بکل شيء بصير» خب همه را مي‌بيند و هر کاري ما بکنيم ذات اقدس الهي می بیند، اما يک نگاه خصوصي که خدا بعضي‌ها را نگاه نمي‌کند با بعضي‌ها حرف نمي‌زند آن نگاه مهم است. در بخش‌هايي از آيات مربوط به معاد دارد که ﴿لا يَنْظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ﴾ خدا با بعضي‌ها حرف نمي‌زند بعضي‌ها را نگاه نمي‌کند خب آن نگاه، نگاه تشريفي است.
معظم له با تاکید بر اینکه باید تلاشمان این باشد که ولی خدا به ما نگاه لطف آمیز خود را داشته باشد، بیان داشتند: وجود مبارک ولي عصر دو نگاه دارد يک نگاه عمومي است که ما هر کاري بکنيد اعمال را به عرض حضرت مي‌رسانندو ایشان مي‌بيند ولی عمده آن نگاه تشريفي و فيض و عنايت است. بنابراين تمام تلاش و کوشش ما اين باشد که حضرت, به ما يک نگاه لطف‌آميز و تشریفی بکند.
ایشان در بخش دیگر از سخنان خود با بیان اینکه امام در همه حال ناظر بر اعمال ما می باشد، اظهار داشتند: با توجه به اینکه امام معصوم هم نگاه عمومي دارد، هم نگاه خصوصي دارد، معلوم می شود ما غایبیم نه امام، مبادا کسي خيال کند حالا حضرت وقتي خواب است نگاه نمي‌کند او که با چشم ظاهري نگاه نمي‌کند. پیامبر اسلام در حدیث شریفی می فرمایند قلب ما که نمي‌خوابد «تنام عيني و لا ينام قلبي» ما هميشه بيداريم.
معظم له در بخش دیگری از سخنان خود به وظیفه شیعیان در عصر غیبت اشاره کردند و بیان داشتند: وقتي زراره از وجود مبارک امام صادق(سلام الله عليه) سؤال کرد وظيفه ما در عصر غيبت چيست؟ فرمود اين دعاي نوراني که بخوان «اَللّهُمَّ عَرِّفْني نَفْسَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْني نَفْسَکَ لَمْ اَعْرِفْ رَسُولَکَ اَللّهُمَّ عَرِّفْني رَسُولَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْني رَسُولَکَ لَمْ اَعْرِفْ حُجَّتَکَ اَللّهُمَّ عَرِّفْني حُجَّتَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْني حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ ديني» اين دعايي است که زراره از وجود مبارک حضرت نقل مي‌کند و روايت معتبري است اين عميق‌ترين درس امامت‌شناسي را به ما مي‌دهد.
ایشان در توضیح این حدیث شریف بیان داشتند: امامت از سنخ ولايت است از سنخ وکالت نيست نصبي است رأي دادن مردم نيست براي اينکه در امام, عصمت شرط است، عصمت هم مثل عدالت نيست که با تجربه به دست بيايد عصمت دو عنصر محوري دارد: يکي صيانت از خطاي در علم, يکي صيانت از خطيئه در عمل. در هيچ علمي از علوم اشتباه نکند در هيچ عملي از اعمال هم اشتباه نکند. معصوم بودن از خطاي علم و خطيئه عملي را جز وحي و جز الهام الهي کسي نمي‌تواند بگويد. بنابراين ما امام را خودمان نمي‌توانيم بشناسيم از طرفي امام، خليفه پيغمبر(صلّي الله عليه و آله و سلم) ما تا مستخلف‌عنه را نشناسيم که خليفه را نمي‌شناسيم اين بين راه است نه پايان راه، پيغمبر هم خليفةالله است تا ما الله را نشناسيم خليفةالله را نمي‌شناسيم اين سه جمله يک رسالهٴ عميق علمي را دارد.
ایشان ادامه دادند: پيغمبر را بدون امام نمي‌شود شناخت براي اينکه امام، رهبر که نيست تا بگوييم جامعه را مي‌خواهد اداره کند، خليفةالرسول است اين با غدير حل مي‌شود با سقيفه که حل نمي‌شود، پيغمبر، خليفةالله است وجود مبارک امام، خليفةالرسول است و کسي که رسول را نشناسد امام را نمي‌شناسد؛ يعني علت را نشناسد معلول را نمي‌شناسد، مستخلف‌عنه را نشناسد خليفه را نمي‌شناسد و همه اينها به الله مرتبط است کسي الله را نشناسد خليفةالله را نمي‌شناسد.
استاد عالی حوزه علمیه قم با بیان اینکه جهنم نرفتن کمال نیست بلکه قلل بهشت را فتح کردن کمال است، اظهار داشتند: اصرار نداشته باشيد که بهشت برويد اين همه ديوانه‌ها را خدا به جهنم نمي‌برد، اين همه کودکان را که خدا به جهنم نمي‌برد، نسوختن هنر نيست جهنم نرفتن، کمال نيست باسواد شدن و قُلل بهشت را فتح کردن کمال است.
ایشان ادامه دادند: الآن خيلي‌ها سؤال مي‌کنند ما در عصر غيبت بايد چه کار کنيم؟ اين دعاهاي نوراني امام زمان(سلام الله عليه) درس باسواد شدن عصر غيبت را مي‌دهد ما که در حوزه يا دانشگاه هستيم يک وظيفه داريم توده مردم که مشغول کشاورزي و دامداري هستند يک حساب ديگري دارند حالا شايد در قيامت آنها جلوتر از ما باشند، معلوم نيست عاقبت چه خواهد شد آنجا چه خواهد شد اما ما وظيفه‌اي داريم و وظيفه ما باسواد شدن است و عملِ باسوادي است کار حوزه و دانشگاه اين است کار توده مردم هم جاي ديگر است.
معظم له با بیان اینکه وظیفه حوزه و دانشگاه در دعاها انتخاب دعاهايي است که درس علم می آموزد، بیان داشتند: همين دعاي نوراني حضرت حجت که «اللهم ارزقنا توفيق الطاعة» کم حرف دارد؟! وظيفه علما را مشخص مي‌کند، وظيفه جوان‌ها را مشخص مي‌کند، وظيفه مسئولان را مشخص مي‌کند، وظيفه اغنيا را مشخص مي‌کند، اين دعا را شما به عنوان يک محقق و پژوهشگر مراجعه کنيد، برای همه علما، محققین، مجاهدین، معلمین، متعلمین و جوانان دستور خاص دارد، اين معلوم مي‌شود دعاي باسوادي است دعاي درس‌آموزي است. یا همین دعاي ندبه که از آن حضرت نقل شده است مي‌بينيد آغاز اين دعا اين است که خدايا درست است شما به ائمه مسئوليت دادي، درست است بر مردم واجب است از آنها اطاعت کنند اما چيزهايي هم براي اينها شرط گذاشتي «بعد أن شرطت عليهم الزهد في درجات هذه الدنيا الدنية» فرمود خدايا اول از اين ائمه تعهد گرفتي، شرط کردي که نسبت به دنيا زاهد و بي‌رغبت باشند بعد به مردم فرمودي به دنبال اينها حرکت کن اينها هم بيانات نوراني امام زمان است دعايي از حضرت. بنابراين وظيفه ما کاملاً روشن و مشخص است که در عصر غيبت چه کار کنيم اگر اين کارها را کرديم آن وقت ان‌شاءالله حضرت به ما نگاه مي‌کند.
منبع:مهر