عقیق: مهمترين و اوّلين فلسفه امامت امام سجاد(ع) همانند ساير اوصياء الهى دعوت مردم به دين خدا و آزمايش مردم بوده است، براى ديگر ائمه(ع) شرايط تحقّق اهداف سياسى و اجتماعى فراهم شد، همان گونه كه امام على(ع) دوبار با قريش جنگيد و امام حسن (ع) نيز با معاويه به مقابله برخاست، ليكن به جهت مصالح مسلمين به صلح رضايت داد، امام حسين (ع) نيز در ابتدا با معاويه راه صلح در پيش گرفت، ليكن در برابر يزيد نابكار دست به شمشير برده و سرانجام مظلومانه به شهادت رسيد، ديگر ائمه نيز هر يك به طور غير مستقيم و با به كارگيرى روشهاى گوناگون ايفاگر نقش هاى سياسى خود بودند، ليكن شرايط اجتماعى در دوران امام سجاد (ع) به گونه اى بود كه اقتضاء مى كرد آن حضرت بيشتر به دعا و نيايش به درگاه پروردگار روى آورد و سراسر زندگى امام سجاد (ع) پرتوى از نور الهى بود.
امام سجاد (ع) در هر شبانه روز هزار ركعت نماز مى خواند و هر گاه به نماز مى ايستاد، رنگ سيماى مباركش دگرگون مى گشت، در نماز مانند بنده اى كه نزد فرمانرواى بزرگى ايستاده، مى ايستاد و از ترس خدا مى لرزيد و مى فرمود: به درستى همان مقدار از نماز بنده پذيرفته است كه حضور قلب داشته باشد.
آن حضرت همواره در تاريكى شب با انبانى از مواد غذايى يا درهم و دينار به نزد فقراء و مستمندان مى رفت و با روى پوشانده شده آن اموال و غذاها را به فقرا مى بخشيد.
بيست بار سوار بر مادّه شترى به حج رفت و يك تازيانه به آن حيوان نزد، صد خانوار از فقراى مدينه را سرپرستى مى كرد و همواره بر سفره آن حضرت فقرا حاضر بودند و هرگز غذايى نمى خورد، جز آنكه از آن غذا به فقراء صدقه دهد.
مدّت سى و چند سالى كه بعد از پدرش امام حسين (ع) زندگى كرد، همواره بر آن حضرت مى گريست و در برابر دعوت به صبر مى فرمود:
يعقوب پيامبر دوازده پسر داشت كه خداوند يكى را از ديد او مخفى داشت و با اينكه مى دانست او زنده است، آنقدر در فراق او گريست كه چشمانش نابينا شد، امّا من به چشم خود ديدم كه پدر و برادر و عمو و هفده نفر از خاندانم مظلومانه به شهادت رسيدند، پس چگونه اندوهم پايان پذيرد؟! در واقع صفات برجسته شخصيّت امام سجاد (ع) از افق معرفت او نسبت به خداوند و يقين او به قيامت نشأت مى گرفت.
پی نوشت:
قصص الأنبياء ( قصص قرآن - ترجمه قصص الأنبياء جزائرى)، ص762و763
منبع:افکار