عقیق: جهل و نادانی به عنوان صفتی ناپسند در اسلام و قرآن دانسته شده و از مؤمنان خواسته شده تا با بهره‌گیری از ابزارهای شناختی به علم و دانش، از آثار زیانبار آن در زندگی فردی و اجتماعی رهایی یابند.

در این کلام روز روایات و احادیثی از ائمه معصومین(ع) را درباره این‌که بزرگ‌ترین نادانی چیست و نشانه‌های نادانی چیست؟ مرور می‌کنیم:

امام علی علیه‏‌السلام: "بزرگ‌ترین نادانی، ناآگاهی انسان از شأن و منزلت خویش است1".

امام علی علیه‏‌السلام: "در نادانی مرد همین بس که آنچه از آن نهی شده انجام دهد2".

امام علی(ع): "در نادانی تو همین بس که به دانش خود مغرور شوی3".

امام علی(ع): "هر چه می‏‌دانی به زبان میاور که این نشان نادانی است4".

امام صادق(ع): "دانایی را همین بس که از خدا بترسی و نادانی را همین بس که از (عذاب) خدا غافل شوی5".

پیامبر خدا(ص): "از نادانی است که هر چه می‏‌دانی فاش سازی6".

امام علی(ع): "دل بستن به دنیا، با وجود آن همه رنج‌هایی که از او می‏‌بینی، نادانی است7".

امام علی(ع): "خواست و آرزوی محال داشتن، نادانی است8".

امام حسن(ع) نیز در پاسخ به پرسش پدرش از تفسیر نادانی فرمود: " زود پریدن روی فرصت پیش از آن‌که آن را کاملاً به دست آوری و خودداری کردن از جواب9".

امام صادق(ع): "نادانی در سه چیز است: دوست عوض کردن، مخالفت کردن بدون دلیل و برهان و پرس و جو از چیزهای بیهوده10".

1- غررالحکم: 2936 منتخب میزان‌الحکمة: 118

2- مطالب‌السؤول: 55 منتخب میزان‌الحکمة: 118

3- أمالی الطوسیّ: 56 / 78 منتخب میزان‌الحکمة: 118

4- غررالحکم: 10187 منتخب میزان‌الحکمة: 118

5- بحارالأنوار: 70 / 379 / 26 منتخب میزان‌الحکمة: 118

6- تنبیه الخواطر: 2 / 122 منتخب میزان‌الحکمة: 118

7- نهج‌البلاغة: الحکمة 384 منتخب میزان‌الحکمة: 118

8- غرر الحکم: 5384 منتخب میزان‌الحکمة: 118

9- معانی الأخبار: 401 / 62 منتخب میزان‌الحکمة: 118