خود رسول الله (ص) و امامان معصوم علیهم السلام با تلاش و کار در وجوه مختلف، به تهیه و تامین مایحتاج مورد نیاز خانواده خویش می پرداختند؛ از حفر چاه گرفته تا کار روی زمین و... . از طرفی می بینیم که آن بزرگواران به کمترین خوراک و پوشاک قناعت می کردند ولی برای کسب روزی تلاش زیادی می نمودند.
این موارد را که در کنار هم بگذاریم به رابطه مستقیم دنیا و آخرت و تلاش برای روزی حلال و عبادت پی می بریم. بر خلاف آنهایی که عبادت را در کنج عزلت و دوری از جامعه و دست شستن از دنیا و مافیها می دانند، اهل بیت با کلام و سیره خویش به ما می آموزند که کار و تلاش برای کسب روزی حلال از عبادت جدا نیست و بلکه جزئی از آن محسوب می شود.
این امر، بیانگر نوع نگرش آن برگزیدگان به دنیا و رابطه آن با آخرت است و بر اندیشههای انحرافی زهدمآبانه که کار و تولید را با کمالات معنوی و مصالح اخروی در تضاد میدانستند و با افکار باطل ارباب مآبانه که کار را وظیفه افراد پست و پایین جامعه میدانستند، خط بطلان میکشد.
نگاه اسلام به کار، نگاه ارزشی است. کار در اسلام از جایگاه والایی برخوردار است، جایگاهی همسنگ جهاد در راه خدا و بهترین عبادات.
لذا می بینیم که پیامبر اکرم (ص) می فرماید: «عبادت هفتاد قسمت است که برترین آن طلب روزی حلال است.»
با دقت در این روایت و مفهوم آن به نکات زیر دست می یابیم:
* این روایت نشان می دهد که کار، تلاش، تجارت و اقتصاد همپایه سایر ارزش های اسلامی است. پس دولت ها و کارگزاران نباید به این مسائل به چشم امور فرعی یا مسائل خارج از حیطه اسلام بنگرند. از طرفی ضعف مدیریتی در این زمینه ها می تواند تأثیر مستقیم بر دین داری در جامعه بگذارد.
** حضرت می فرمایند طلب روزی حلال بهترین عبادت است نه تنها عبادت! لذا نباید این کلام نورانی را طوری تفسیر کنیم که جایگاه عبادات فردی خدشه دار شود چرا که عده ای با غرض و نیت غلط سعی دارند بگویند خدمت به خلق بکن، هر گناهی هم خواستی انجام بده، عبادات دیگر را هم حال نداشتی به خودت زحمت نده! بجای اینکه بگوییم:
"عبادت بجز خدمت خلق نیست" باید بگوییم خدمت خلق، بهترین عبادت است.
*** عبادت بودن کار نباید به سایر عبادات لطمه بزند. مثلاً آنقدر سرگرم کار شویم که از نماز اول وقت و حتی گاهی اصل نماز غافل شویم. هر عبادتی به جای خودش نیکوست. همانطور که نماز خواندن بدون کار کردن ارزشش کم است، کار کردن بدون نماز و روزه و... هم همین گونه است.
منبع:تراز