عقیق: يكي از جنبشهاي جنجالي و تاثيرگذار مدرن، هنر آبستره است كه در ترجمه فارسي براي لفظ آبستره، كلمات تجريد و انتزاع پيشنهاد مي‌شود در حالي كه چنين نيست گرچه امروزه در همه مجامع هنري و محافل آموزشي از ترجمه آبستره به همين معني يعني انتزاع و تجريد استفاده مي‌شود.

هنرهاي انتزاعي، به آثاري گفته مي‌شوند كه قصد دارند فرم ياشكل مورد نظرشان را تا به حدي خلاصه و تجزيه كنند كه از اسم اصلي آن شى دور نشوند و قبل از اينكه آن شى مورد نظر به نهايت خلاصه شدن مي‌رسد دست از كار مي‌كشند و ديگر آن شى را خلاصه و تجزيه نمي‌كنند.

در حالي كه هنر «آبستره» به آنگونه آثاري گفته مي‌شود كه بسيار مجهول و نامحسوس و غير قابل پيش بيني و به دور از انتظار مخاطبان است. كليه آثار آبستره از نوع نقاشي صرفاً براي ديدن و تماشاكردن و از نوع آثار حجمي صرفاً براي لمس كردن نه براي لذت بردن و به خاطر سپردن ساخته مي‌شوند، بنابر اين هيچيك از مخاطبان نبايد با مواجهه اين آثار انتظار رؤيت يك صفت اخلاقي يا يك فضيلت معنوي را داشته باشند.

هنرمندان اينگونه آثار بدون در نظر گرفتن هيچگونه قصد و موردي به خلق آن دست مي‌زنند به همين دليل آثار آبستره هرگز مشمول نقد منطقي نمي‌شوند چون از يك ذهن و فكر منطقي تراوش نكرده‌اند كه انتظار چنين نقدي از آنان برود هنرمندان آبستره‌ساز هرگز نمي‌دانند كه (چرا و چگونه؟) به اين اثر رسيده‌اند آيا هرگز مي‌فهمند كه چه مي‌خواهند و قصدشان از آنچه ساخته‌اند چه بوده است.

اما هنر انتزاع و تجريد، داراي هدف و مقصودي كاملاً معني‌دار و غايتي اخلاقي، انساني هستند، «انتزاع» اسم فاعل منتزع بوده و به معني جدا شدن و خلاصه شدن است از همين رو با معني تجريد مي‌توانند مفهوم نزديك به هم داشته باشند چون تجريد نيز به معني مجردشدن و رها بودن و تنهايي جستن است.

اين مقدمه براي آن نبود تا ما با هنر آبستره و تفاوت آن با انتزاع و تجريد آشنا شويم، آنچه مهم است تصاويري است كه در برخي هتل‌هاي كربلا به وفور يافت مي‌شوند؛ هتل الجوهره يكي از آن دسته هتل‌هايي است كه به گفته مدير آن ۱۲۰ عدد از اين تابلو عكس‌ها را بر در و ديوار هتل نصب كرده‌اند.

وقتي از او مي‌پرسم نام اين تابلوها عكس‌ها چيست مي‌گويد نقاشي‌هاي تجريدي در حالي كه بيننده هيچ مفهومي را از اين تابلوها برداشت نمي‌كند؛ حتي خود مدير داخلي و فردي كه او هم در هتل سمتي دارد و البته زبان فارسي به خوبي صحبت مي‌كند، نمي‌دانند اين تصاوير به معنايي را به مخاطب القا مي‌كنند، هرچه مي‌دانند آن است كه اين‌ها نقاشي چيني است.

از مدير داخلي هتل مي‌پرسم نظر خودش را درباره اين تابلوها بگويد، هيچ نظر خاصي ندارد؛ از او مي‌پرسم وقتي با اين تابلوها مواجه شد پيش خود نگفت كه بهتر بود به جاي آنها از تابلوهايي با تصاوير حرم‌هاي مطهر امامان مدفون در شهرهاي نجف، كربلا، كاظمين و سامرا استفاده مي‌شد، بهتر نبود از تابلوهايي با متن احاديث و يا حتي آثار باستاني خود عراق استفاده مي‌كردند كه سرش را به زير مي‌اندازد.

منبع:حج

211008