شیطان می‌خواهد با استفاده از ضعف و معصیت انسان‌ها، فضای سالم و نورانی را تاریک کند، لذا شدیدا مراقب اعمال و رفتار ما است. به این خاطر است که شخصیت بزرگواری مثل امام سجاد(ع) در دعایی در صحیفه سجادیه از باری‌تعالی می‌خواهد، پدران و مادران و نزدیکان ما را از شر شیطان حفظ کن و سلاح مبارزه با شیطان را به ما عنایت فرما.
براساس کلام معصومین(ع) که مفسران واقعی و حقیقی آیات الهی بر روی زمین هستند، شیطان در مرحله اول می‌کوشد تا انسان را از خطر و ضرر، غافل کند، چون وقتی انسان از خطر چیزی غافل شد به آسانی به آن مبتلا شده، به سهولت، حقیقت سودمندی را از دست می‌دهد. شیطان با سرگرم کردن انسان به لهو و لعب و زخارف دنیا، او را از یاد حق باز می‌دارد و قیامت را از یاد وی می‌برد و از این طریق وی را گرفتار عذاب شدید الهی می‌کند.
در گام دوم شیطان می‌کوشد اگر کسی به یاد خدا و قیامت بود، او را از راه جهل مرکب و تزئین "و زین لهم الشیطان اعمالهم۱″ و تسویل "الشیطان سوّل لهم و املی لهم۲″ یعنی بد را خوب جلوه دادن یا خوب را خوبتر جلوه دادن، از فضیلتی مهم یا اهم باز بدارد.
اما همین شیطان که با تمام قوا در تلاش برای لغزیدن انسان و در یک کلام در تلاش برای غفلت انسان از یاد خدا و افتادن در ورطه گناه است مغلوب انسان می‌شود و چاره‌ای در خود برای منحرف کردن او نمی‌بیند.
امام صادق(ع) در حدیثی در این باره فرمودند: ابلیس گفت پنج نفر هستند که هیچ چاره‌ای برای آنها ندارم اما دیگر مردمان در مشت من هستند: اول، کسی است که با نیت درست به خدا پناه برد و در همه کارهایش به او تکیه کند، دوم کسی که شب و روز بسیار تسبیح خدا گوید، سوم کسی که برای برادر مؤمنش آن پسندد که برای خود می‌پسندد، چهارم کسی که هرگاه مصیبتی به او می‌رسد، بی‌تابی نمی‌کند و پنجم کسی که به آنچه خداوند قسمتش کرده، خرسند است و غم روزیش را نمی‌خورد۳.
پی نوشت ها:
۱- سوره نمل/آیه ۲۴
۲- سوره محمد/آیه ۲۵
۳- الخصال، ج ۱، ص ۲۸۵»
منبع:ایسنا
211008