عقیق: بسیاری از ما، ماه‌ها و سال‌ها به سراغ قرآن نمی‌رویم، گویی قرآن با آن شأن و عظمت جایگاهی در زندگی ما ندارد، گاهی که چشممان به قرآن می‌افتد و آن را برداشته گرد و خاکش را می‌زدایم و نظری می‌اندازیم به نظرمان جذاب نمی‌آید، بعد با همین بهانه که قرآن برای ما تازگی ندارد، به ما لذت نمی‌دهد دوباره آن را به سویی می‌نهیم و تا مراجعه بعدی که مشخص نیست کی خواهد بود یادی از قرآن نخواهیم کرد...
می‌دانیم قرآن کتاب شفاء، هدایت و رحمت است:
یا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْکُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِی الصُّدُورِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُۆْمِنینَ «اى مردم! اندرزى از سوى پروردگارتان براى شما آمده است و درمانى براى آنچه در سینه هاست (درمانى براى دلهاى شما) و هدایت و رحمتى است براى مۆمنان!» [یونس/57]
و خدای متعال می‌فرماید که قرآن کتابی است که:
از شنیدن آیاتش لرزه بر اندام کسانى که از پروردگارشان مى ترسند مى افتد سپس برون و درونشان نرم و متوجّه ذکر خدا مى شود [زمر/39]
اما سوال اساسی این است که چرا خیلی از ما‌ها واقعاً این حس را نسبت به قرآن نداریم نه شفای خودمان را از قرآن می‌توانیم بگیریم و نه از خواندن قرآن بدنمان به لرزه می‌افتد؟ تکرار سوره‌ها و آیات را از لحاظ پند آموزی و تاثیرگذاری بی‌فایده (و یا حداقل کم فایده) می‌بینیم. و اگر هم قرآن می‌خوانیم صرفاً برای ثواب‌هایی است که در روایات آمده است؟
پاسخ:
برای
تاثیرپذیری و لذت بردن از قرآن شرایط و مقدمات خاصی لازم است که در اینجا به تبیین
یکی از این موارد می‌پردازیم:
احساس نیاز به قرآن:
به
صورت کلی انسان زمانی بهتر می‌تواند مطلبی را بهتر یاد بگیرد و از آن تاثیر
پذیرفته و به آن عمل کند که احساس نیاز به آن کند.
مثلا: زمانی زبان انگلیسی را بهتر و سریع‌تر یاد می‌گیریم که احساس نیاز و کمبودی نسبت به آن در ما ایجاد شود مثلا بخواهیم فیلم‌های غربی را با زبان اصلی ببینیم. و اگر بخواهیم تا شش ماه آینده به کشورهای انگلیسی زبان برویم یادگیری ما نیز بسیار سریع‌تر خواهد بود و حالت جدی‌تری به خود خواهد گرفت. و یا یک دختر زمانی کتاب آشپزی برایش جذابیت دارد و پخت غذا را بهتر یاد می‌گیرد که ازدواج کند و بخواهد آشپزی کند. انسان زمانی طریقه عوض کردن تایر ماشین را یاد می‌گیرد که ماشین داشته باشد و احتمال پنچری ماشین را بدهد.
قرآن نیز کارش این است که ما را به سعادت اخروی برساند راه و روش جدا شدن از متعلقات دنیوی یاد داده و ما را مشغول جمع‌آوری توشه برای روز قیامت نماید. بدیهی است که کسی که اصلا به فکر قیامت و آخرت نیست و هیچ انگیزه‌ای برای رسیدن به سعادت اخروی را ندارد، هیچ تاثیری از قرآن نخواهد پذیرفت و مثل این فرد مانند آن کسی است که از هرچی رایانه و لب تاب است بدش می‌آید و شما به او کتابی در مورد تایپ کردن تدریس کنید.
قرآن کریم نیز در این مورد می‌فرماید:
قرآن
ذلِکَ الْکِتابُ لارَیْبَ فیهِ هُدىً لِلْمُتَّقینَ «آن کتاب با عظمتى است که شک در آن راه ندارد و مایه هدایت پرهیزکاران است.» [بقره/2]
و نیز می‌فرماید: هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُۆْمِنینَ هدایت و رحمتى است براى مۆمنان! [یونس/57]
متقین و مومنین مصداق بارز کسانی هستند که به غیب و آخرت ایمان دارند و می‌دانند که این کتاب، کتاب هدایت آن‌هاست و باید به این کتاب عمل کنند تا به سعادت اخروی برسند برای همین نیز کاملا احساس نیاز به قرآن می‌کنند.
تلاوت قرآن صیقل دهنده قلب‌ها
کنز العمّال عن ابن عمر: قال رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله: إنّ هذهِ القُلوبَ تَصدَأُ کما یَصدَأُ الحَدیدُ. قیلَ: یا رسولَ اللّه ِ، فما جَلاۆ‌ها؟ قالَ: تِلاوَةُ القرآنِ؛ کنز العمّال ـ به نقل از ابن عمر ـ: پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرمود: این دل‌ها نیز همانند آهن زنگار مى بندد. عرض شد: اى رسول خدا! صیقل دهنده دل‌ها چیست؟ فرمود: تلاوت قرآن. (کنز العمّال: 2441)
پیامبر
صلی الله علیه و آله: لاتَغفُل عَن قِراءَةِ القُرآنِ، فَإنَّ القُرآنَ یُحیِی
القَلبَ و یَنهى عَنِ الفحشاءِ و المُنکَرِ و البَغیِ؛ از خواندن قرآن غافل مشو؛
زیرا قرآن دل را زنده مى کند و از فحشا و زشت کارى و ستم باز مى دارد. (میزان
الحکمه، ح 16503)
اهمیت احترام گذاشتن به قرآن
قالَ رسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: «اَلْقُـرآنُ اَفْضَلُ شَى ءٍ دُونَ اللّه ِ، فَمَنْ وَقَرَّ القُرآنَ فَقَدْ وَقَرَّ اللّه َ وَ مَنْ لَمْ یُوَقِّرِ القُرآنَ فَقَدْ اِسْتَخَفَّ بِحُرْمَةِ اللّه ِ، حُرْمَةُ الْقُرآنِ عَلَى اللّه ِ کَحُـرْمَةِ الوالِدِ عَلى وَلَدِهِ»؛ قـرآن جز خـدا بهترین و بر‌ترین چیـزهاست، کسى که احـترام قـرآن را نـگهدارد به خدا احـترام کرده است، و کسـى که حـرمت قـرآن را نـگه ندارد نسبت به خدا بى حرمتى کرده اسـت، احـترام به قـرآن در پیشـگاه الهى هـمانند احتـرام پـدر بر فـرزند اسـت. (جامع الاخبار و الآثار، ج1، ص 420.)
شفای قرآن
قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: «عَلَیْکُمْ بِالقُرآنِ فَاِنَّهُ الشِّفاءُ النافِعُ، وَ الدَّواءُ الْمُبارَکُ وَ عِصْمَةٌ لِمَنْ تَمَسَّکَ بِهِ، وَ نَجاةٌ لِمَنْ تَبِعَهُ». (امع الاخبار والآثار، ج 1، ص 432.)
پیامبر بزرگوار صلی الله علیه و آله فرمود: بر شما باد به قرآن، چون قرآن، شفاى سودمند، و داروى پربرکت است و نگهبان کسى است که به آن چنگ مى زند، و نجاتبخش کسى است که از آن پیروى کند.
بنابراین مانیز به هر میزان که بتوانیم تقوا و ایمان خود را قوی‌تر نماییم و انگیزه رسیدن به نعمت‌های بهشتی و قرب الی‌الله را در خود افزایش دهیم در واقع احساس نیاز خود را به قرآن بیشتر کرده‌ایم و بیشتر خواهیم توانست از آن بهره بگیریم.
در ترک کردن قرآن این ماییم که ضربه می‌خوریم از همه برکات قرآن خودمان را محروم می‌کنیم و بدون قرآن چگونه می‌خواهیم راه به سعادت ببریم و خیر دنیاو آخرت ببینیم؟
منبع: تبیان
211008