سید علی اکبر قرشی در سال ۱۳۰۷ ش در شهرستان بناب دیده به جهان گشود. پدر وی از روحانیون معروف و از ائمه‌ی جماعت آن شهر بود. در تشییع پیکر پدر وی در سال ۱۳۲۳ ش مردم چنان اجتماع عظیمی برپا کردند که در آن زمان کم‌نظیر بود و سبب شد که همه اعضای یک خانواده‌ی بهائی مسلمان شوند. مادر وی از زنان مؤمنه و اهل عمل و ولایت بود.
سید علی اکبر قرشی دروس فارسی را در مدراس ملی آن روز خواند. چون خانواده‌های مذهبی از فرستادن فرزندان خود به مدارس دولتی تازه تأسیس خودداری می‌کردند، مقدمات عربی را نزد پدر و در حوزه‌ی علمیه‌ی بناب فرا گرفت و در سال ۱۳۲۴ ش برای تکمیل دروس خود وارد حوزه‌ی علمیه‌ی قم شد. اساتید وی در آن حوزه عبارت بودند از: آیات بروجردی، سلطانی، سید حسن قاضی، لنکرانی (پدر آیت‌الله فاضل لنکرانی) و میرزاتقی زرگر.
وی در حوالی سال‌های ۱۳۳۴ ش به ارومیه رفت و در آنجا سکونت گزید(خبرگان ملت، ۱/۳۷۳) و تا سال ۱۳۴۲ ش کم‌وبیش در مبارزات ضد رژیم شرکت می‌کرد. از سال ۱۳۴۲ که امام خمینی(ره) مبارازت خود را به اوج رساند، پیوسته در خط امام و پیرو آن بزرگوار بود. از سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۷ ش یکی از کارهای روزمره‌ی او احضار شدن به ساواک و شهربانی بود. وی بارها از منبر رفتن منع شد و حتی یک‌بار این ممنوعیت تا یک سال طول کشید و سرانجام در ارومیه کمیسیون حفظ امنیت اجتماعی آن شهرستان تشکیل و وی به مدت یک سال به بافت کرمان تبعید شد.
اوایل اردیبهشت ۱۳۵۷ وی را تحت‌الحفظ به بافت کرمان بردند و به مأموران آن شهرستان سپردند. پس از گذشت چند ماه، در اثر تشنج در ارومیه، تبعید شکست و رئیس شهربانی بافت به وی گفت که او آزاد است و می‌تواند به ارومیه برگردد. در آن سال‌ها آیت‌الله علی مشکینی نیز در ماهان کرمان در تبعید بود و آیت‌الله سید محمود طالقانی را هم از بافت به نقطه‌ی دیگری انتقال داده بودند. در بازگشت از ارومیه استقبال کم‌نظیری از سید علی اکبر قرشی شد؛ به‌طوری که ساواک و شهربانی آن شهر متحیر شدند .
وی پس از بازگشت از تبعید، امامت جماعت مسجد اعظم ارومیه را به عهده گرفت و آن مسجد را کانون مبارزات خود قرار داد. به علت تجمع جوانان و مردم انقلابی در مقابل مسجد، بیشتر روزها جلوی مسجد توسط مأموران رژیم گاز اشک آور انداخته می‌شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، آن شهر گرفتار مشکلاتی شد ولی او توانست همراه با سایر روحانیون در برابر توطئه‌های ضد انقلاب در بین مردم روشنگری و تلاش نماید. وی از سال ۱۳۵۸ ش از سوی مردم استان آذربایجان غربی به نمایندگی مجلس خبرگان قانون اساسی انتخاب شد .
در سال ۱۳۶۱ ش به اولین دوره مجلس خبرگان رهبری، در سال ۱۳۶۹ به دومین مجلس خبرگان و در سال ۱۳۷۷ به سومین دوره این مجلس راه یافت. از سال ۱۳۵۸ ش نمایندگی امام و ولی فقیه را در جهاد سازندگی استان آذربایجان غربی و نمایندگی نهاد رهبری در دانشگاه ارومیه را نیز به عهده داشته است. کارهای عمده وی در این دوره، تبلیغ، ارشاد، منبر و تدریس در حوزه‌ی علمیه و دانشگاه ارومیه و رسیدگی به مشکلات مردم بوده است.
وی هم‌اکنون علاوه بر نمایندگی مردم استان آذربایجان غربی در چهارمین دوره مجلس شورای اسلامی، امامت جماعت مسجد اعظم ارومیه و ریاست کانون توحید آن شهر را برعهده دارد.
از جمله فعاليتهاي آموزشي قرشي كه به صورت غير رسمي و مستمر از پيش از انقلاب تا به حال ادامه يافته است، برگزاري جلسات تفسير قرآن در مساجد و خانه ها مي باشد و تاكنون بيش از پنج بار كل قرآن از اول تا آخر توسط وي تفسير كرده است.
جوائز و نشانهای دریافتی وی تاکنون عبارتند از: 1- دريافت جايزه زيارت حج عمره به مناسبت انتخاب وي به عنوان محقق سال كشور در سال 75 2- دريافت جايزه زيارت حج عمره به مناسبت انتخاب وي بعنوان خادم القرآن سال 75 3- دريافت لوح تقدير بعنوان واقف بزرگ
مهمترین تألیفات این استاد قرآن عبارتند از:
المعجم المفهوس لالفاظ الصحيفه السجاديه، اين كتاب 823 صفحه اي در اصل كاشفي براي صحيفه حضرت امام علي بن الحسين (ع) مي باشد كه نظير المعجم المفهرس محمد فواد عبد الباقي نگاشته شده است .
تفسير احسن الحديث، اين تفسير 13 جلدي كه دربردارنده تفسير تمام قرآن كريم مي باشد در مدت 9 سال يعني از سال 1355ش تا 1364 ش نگارش يافته است. سبك تفسير چنين است كه آیات نوشته شده و بلافاصله ترجمه مي شوند و در (شرحها) آيات تفسير مي شوند و در (نكته ها) برداشتهايي از آيات و مطالبي ذكرمي شود كه اگر در شرحها گفته مي شد مطلب طولاني مي گرديد.
خاندان وحي، اين كتاب در 850 ص نگاشته شده و در بردارنده شرح حالي از 14 معصوم (ع) مي باشد. قاموس قرآن؛ قرآن مجيد با حذف مكررات و مشتقات هزار و هشتصد و شصت كلمه مي باشد در قاموس قرآن همه اين كلمات و مشتقات آنها از منظر قرآن، روايات و تفاسير بررسي شده است اين كتاب كه دائرةالمعارف كوچكي براي كلام الله مجيد مي باشد در 7 جلد و جمعا 3000 صفحه نگارش يافته و مدت تأليف آن حدود 5 سال يعني از سال 1349 ش تا 1354 ش بطول انجاميده است.
مرد مافوق انسان، این اثر شرح قيام حضرت امام حسين(ع) و تحليل واقعه عاشوراست. مفردات نهج البلاغه؛ نهج البلاغه امام علي(ع) با حذف كلمات تكراري و مشتقات آنها در حدود 2300 كلمه مي باشد كه در اين كتاب دو جلدي همه آنها بررسي شده و براي دانستن نهج البلاغه وسيله كاملي است. نگاهي به قرآن، اين كتاب دربردارنده تاريخ كوتاهي از قرآن مجيد و بررسي حدود هفتاد موضوع از موضوعات قرآني مي باشد و در حقيقت يك تفسير موضوعي مختصر است.
منبع:مهر