عقیق: عدس یک نام قرآنی و از گیاهان مفید برای بشراست . خداوند در قرآن می فرماید: " و اذ قلتم یا موسی لن نصبر علی طعام واحد فادع لنا ربک یخرج لنا ممّا تنبت الارض من بقلها و قثآئها و فومها وعدسها و بصلها ...." (1)
و آن زمان را که گفتید: ای موسی، ما بر یک نوع طعام نتوانیم ساخت از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه از زمین می روید چون سبزی و خیار و سیر و عدس و پیاز برویاند. موسی گفت: آیا می خواهید آنچه را که برتر است به آنچه فروتر است بدل کنید؛ به شهری باز گردید که در آن جا هر چه خواهید به شما دهند. مقرر شد بر آنها خواری و بیچارگی و خشم خدا را بر خود هموار ساختند و این بدان سبب بود که به آیات خدا کافر شدند و پیامبران را به ناحق کشتند و نافرمانی کردند و تجاوز ورزیدند.و آن زمان را که گفتید: ای موسی، ما بریک نوع طعام نتوانیم ساخت، از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه از زمین می روید چون سبزی و خیار و سیر و عدس و پیاز برویاند.
این آیه اشاره ای است به واقعه فرار حضرت موسی و پیروانش از ظلم حاکمان (فرعون) مصر و ورود آنان به صحرای سینا. بنی اسرائیل در زمان اقامت در این دشت پس از تمام کردن همه خوراکی هایی که با خود آورده بودند احساس گرسنگی کردند. خداوند غذایی یکنواخت که همان منّ و سلوی بود بر ایشان نازل کرد. آنان با میل و لذت این غذا را خوردند، اما پس از مدتی که منّ و سلوی می خوردند از پیامبرشان خواستند برای آنان غذایی فراهم کند که آنان در زمان زندگی در مصر می خوردند یعنی سبزی، خیار، سیر، عدس و پیاز.
در گنجینه احادیث پزشکی ائمه اطهار(ع) هم از عدس به نیکی یاد شده است. در روایتی آمده است که مردی از قساوت دل به پیامبر(ص) شکایت کرد. رسول خدا دستور خوردن عدس را به او فرمود. (2)
و در روایتی دیگر از رسول خدا(ص) وارد شده که: " پیامبر از قساوت دل های قوم خود به خدا شکایت نمود. خدا امر کرد عدس بخورند، چون عدس دل را نرم، اشک چشم را جاری و تکبر را می‌برد و آن غذای نیکان است " (3)
امیرالمؤمنین علی(ع) هم فرموده است : خوردن عدس قلب را نازک رقّت و آمدن اشک را سرعت مى‏بخشد.
در همین راستا امام رضا(ع) هم به نقل از پدرانش از رسول خدا(ص ) فرمود: "علیکم بالعدس، فأنه مُبارک، مقدس، یَرِق القلب و یکثر الدمعة و قد مبارک فیه سبعون نبیاً آخرهم عیسی بن مریم"؛ بر شما باد عدس، زیرا که مبارک و مقدس است، دل را نرم و اشک چشم را زیاد می نماید، هفتاد پیغمبر او را مبارک گردانیده اند که اخر آنها عیسی بن مریم است.(4)
کارشناسان عدس را از لحاظ خاصیت با گوشت برابر می دانند و آن را تقویت کننده معده و حافظه دانسته وجوشانده آن را ضد عفونی کننده برشمرده اند ومعنقدند که عدس پخته با سرکه مقوی معده بوده و آب آن سینه را نرم و سرفه را از بین می برد.
امام رضا(ع) هم درباره خواص درمانی عدس فرمود: اگر بدنت در اثر نوره حمام سوخت، عدس پوست کنده را آرد کن و با گلاب و سرکه در آمیز و به محل زخم شده بکش که به اذن خداوند متعال خوب خواهد شد.
و در حدیثی دیگر آمده است که سویق عدس تشنگى را زایل مى‏کند و معده را قوت مى‏دهد و صفرا را فرو مى‏نشاند و معده را پاک مى‏کند و هفتاد درد را دواست و هیجان خون و حرارت را برطرف مى‏کند.(5)

پی نوشت ها:
1. بقره/ 61
2. محاسن، ج 2،ص504
3. مکارم الاخلاق، ص 512
4. عیون اخبار، ج 2، ص 41، مکارم، ص 215، صحیفه الرضا ص 25، بحار، ج 62، ص 257
5. مکارم، ص 215

 منبع:قدس

211008