عقیق:ناصر خدرنژاد - معاون حج، عمره و عتبات سازمان حج و زيارت - چهار روزي مي‌شود از سفر عراق برگشته، موضوع سفرش بازبيني و ارزيابي شرايط خدماتي هتل‌ها، تغذيه و امنيت بوده است كه با توجه به شرايط خاص اربعين، دستورهاي ويژه‌اي را هم به مديران كاروان‌هايي كه به كربلا و نجف اعزام مي‌شوند، داده شده تا نگراني‌ها دربارهٔ اوضاع امنيتي، بهداشتي و خدماتي كمتر شود. او معتقد است: با وجود استقرار نيروهاي ارتش عراق در مسير حركت زائران، جاي نگراني از نظر تأمين امنيت نيست.
خدرنژاد در ارزيابي شرايط عراق در اربعين با توجه به اين‌كه طبق رسم خاص عراقي‌ها، هر ساله به اين مناسبت جمعيت زيادي به سمت كربلا، پياده‌روي مي‌كنند، نخست به مسالهٔ سرما در اين كشور، اشاره كرد و گفت: سرماي عراق واقعا آزاردهنده است، مخصوصا در مرزها كه امكانات كامل نيست، در مسير پياده‌روي هم همين‌طور. در واقع سرما يكي از چالش‌هاي بزرگ به‌شمار مي‌آيد، براي همين به زائران توصيه مي‌كنيم، لباس گرم و مناسب حتما همراه داشته باشند و از همراه كردن كودكان در چنين شرايط سختي خودداري كنند.
او بيان كرد: البته در حال حاضر مشكل سوخت در عراق كمتر شده، ضمن آن‌كه مدت زمان رفتن برق هم كاهش يافته، ولي در هر حال، شرايط خاصي به‌خاطر سرما در اين كشور حاكم است كه زائران حتما بايد به آن توجه كنند.
معاون حج، عمره و عتبات سازمان حج و زيارت با اشاره به بازديدهايي كه از هتل‌هاي محل اقامت زايران ايراني در شهرهاي كربلا و نجف داشته است اظهار كرد: وضعيت هتل‌ها بازبيني شد و نكات لازم و قابل پيگيري براي رفع نقايص نيز يادآوري شده است. تغذيه و مسائل بهداشتي زائران را هم با توجه به جمعيت زيادي كه قرار است در كربلا حضور داشته باشند بررسي كرديم، اوضاع خاصي است و توجه ويژه‌اي لازم دارد.
جابه‌جايي زائران در عراق به شب موكول شد
وي از موكول شدن زمان جابه‌جايي زائران در عراق از روز به شب در ايام اربعين خبر داد و افزود: به‌خاطر پياده‌روي زائران و حركت آن‌ها در جاده‌ها، مسير شلوغ است. براي همين تمهيداتي انديشيده شد تا زمان جابه‌جايي زائران ايراني در شب باشد. در واقع، جاده‌هاي منتهي به كربلا تقريبا بسته و مسيرها كاملا امنيتي است، ارتش نيز از حالا در مسير حركت زائران مستقر شده، براي همين نگراني وجود ندارد.
خدرنژاد دربارهٔ اين‌كه چطور مي‌توان در اين شرايط آن هم با وجود احتمال بمب‌گذاري‌هاي انتحاري، امنيت زائران ايراني را تأمين كرد؟ گفت: عراق تمهيدات امنيتي را اتخاذ كرده است؛ اما يك اتفاق در اربعين رخ مي‌دهد، وجب به وجب كل مسير منتهي به كربلا، موكب‌ها يا هيئت‌هاي عزاداري استقرار مي‌يابند كه افراد مشخصي براي ارائهٔ خدمات در آن‌ها حضور دارند و جاي نگراني نيست.
تعيين مسير استراتژيك براي انتقال زائران ناتوان
او دربارهٔ چگونگي تردد زائران با وسايل نقليه در جاده‌ها در اين شرايط كه جمعيت زيادي پياده به سمت كربلا در حال حركت هستند، توضيح داد: براي تردد زميني مشكل نداريم، با توجه به اين‌كه مسير حركت پياده‌روي عراقي‌ها از نجف به كربلاست، مسيرهاي زميني را بررسي كرده‌ايم كه مسأله‌اي نداشتند. با اين حال يك جادهٔ استراتژيك را در نظر گرفته‌ايم كه اگر مسير شلوغ بود، زائراني را كه امكان و توانايي پياده‌روي ندارند با اتوبوس از آن مسير جابه‌جا كنيم.
وي شرايط كلي در عراق را خوب ارزيابي كرد و افزود: در بخش‌هايي كه ما آن‌ها را ارزيابي كرديم، مشكلي وجود نخواهد داشت.
معاون سازمان حج و زيارت همچنين اظهار كرد: نمايندگي سازمان حج و عراق، جزوهٔ كاملي را دربارهٔ توصيه‌ها، محدوديت‌ها و دستورالعمل‌ها در ايام خاص تهيه كرده كه در اختيار تمام مديران كاروان‌ها و مسوولان اجرايي قرار داده و همهٔ مسائل امنيتي نيز يادآوري شده است، فقط عوامل كاروان‌ها بايد به آن توجه كنند.
سامان‌دهي ۵۰۰ هزار ايراني در عراق
او دربارهٔ افزايش تعداد زائران اعزامي به عراق در مناسبتي مانند اربعين، گفت: سازمان حج و زيارت به‌طور كلي متعهد است روزانه به ظرفيت ۸۰ اتوبوس ۴۰ نفره، زائران را به عراق اعزام كند، يعني جمعيتي حدود سه‌هزار و ۲۰۰ نفر كه هوايي و زميني اعزام مي‌شوند؛ اما در حال حاضر با توجه به‌مناسبت اربعين، نزديك به ۵۰۰ هزار نفر را در عراق سامان‌دهي مي‌كنيم.
وي بيان كرد: سازمان حج و زيارت به ظرفيت اعزام خود اضافه نكرده است، بلكه گروه‌هايي را كه درخواست مي‌دهند در اين مناسبت به عراق بروند، سامان‌دهي مي‌كند، وگرنه به ظرفيت رسمي اعزامي اين سازمان اضافه نمي‌شود.
خدرنژاد دربارهٔ شرايط سفر انفرادي‌ها با وجود توصيه‌ها و تأكيدهاي سازمان حج و نيروهاي انتظامي براي خودداري از انجام اين سفر و از طرف ديگر، فراهم كردن امكاناتي براي صدور ويزا در مرزها و هجوم مردم به اين مناطق، توضيح داد: درست است كه در مرز، ويزا براي متقاضيان انفرادي صادر مي‌شود، ولي ما توصيه نمي‌كنيم اين اتفاق بيفتد، چون مدت زمان ايستايي در مرزها، آن هم در چنين شرايطي، بسيار زياد است كه اين يكي از مشكلات ما به‌شمار مي‌آيد، هرچند تدابير لازم معمولا اتخاذ مي‌شود.
زمان ايستايي زايران در مرز به ۱۲ ساعت مي‌رسد
وي ادامه داد: در مرزهاي مهران و چزابه معمولا مدت زمان ايستايي به ۶ تا ۱۲ ساعت مي‌رسد در حالي كه در مرزي مانند چزابه امكانات مناسبي براي اسكان وجود ندارد و زائران در چادرهاي هلال احمر اسكان پيدا مي‌كنند و از كمك‌هاي مركب‌ها يا همان هيئت‌هاي عزاداري بهره‌مند مي‌شوند.
او دربارهٔ دليل طولاني شدن زمان توقف در مرز‌ها، اظهار كرد: كنترل گذرنامه‌ها با توجه به حجم متقاضيان زمان زيادي را صرف مي‌كند. با وجود آن‌كه مأموران كنترل گذرنامه ۲۴ ساعته كار مي‌كنند، ولي اين مشكل هم‌چنان وجود دارد.
زائران انفرادي چگونه كنترل مي‌شوند؟
معاون سازمان حج و زيارت در ادامهٔ بحث سفر انفرادي‌ها به عراق، گفت: سفارت عراق در تهران از ۱۵ محرم صدور ويزاها را آن هم با تعداد زياد آغاز كرده است و خيلي‌ها از مدت‌ها قبل ويزاي خود را گرفته‌اند؛ اما گروهي هستند كه تا مرز مي‌روند و از كنسولگري عراق در مرز ويزا مي‌گيرند، براي همين گاه جمعيت زيادي در مرزها تجمع مي‌كنند. سازمان حج و زيارت با توجه به چنين شرايطي تلاش مي‌كند زائران را سامان‌دهي كند، يعني زائران را در صورت مراجعه و تمايل، به گروه‌هاي ۴۰ نفره دسته‌بندي و از هر نفر ۱۵ هزار تومان براي پوشش بيمه و درمان مي‌گيرد و آن‌ها را در قالب كارواني مشخص هدايت مي‌كند. در خاك عراق هم اتوبوس‌هايي مستقر و هماهنگ شده‌اند كه در صورت نياز و تقاضا، سفر زائران در خاك عراق از آن طريق مي‌تواند انجام شود.
وي بيان كرد: گروه‌هايي هم هستند كه ويزا دارند و مي‌خواهند خودشان پياده بروند و معمولا براي سامان‌دهي به ما مراجعه نمي‌كنند، ما شاهد حضور زائراني در كربلا بوده‌ايم كه هفت روز پياده در راه بوده‌اند.
او در عين حال بار ديگر با تأكيد گفت: به هيچ‌وجه به زائران توصيه نمي‌كنيم اين چنين سفر يا از مرزها ويزا تهيه كنند، چون در اربعين شرايط واقعا سخت و مشكلات آن هم در اين سرما گاه طاقت‌فرساست.
۲۰ ميليون نفر در راه كربلا
خدرنژاد با توجه به مشاهدتش در عراق پيش‌بيني كرد كه جمعيتي حدود ۲۰ ميليون نفر به سمت كربلا حركت كنند و در ادامه افزود: بيشتر زائران از نجف به سمت كربلا درحال حركت‌اند و مسيري نزديك به ۹۰ كيلومتر را پياده طي مي‌كنند، . اين جمعيت آن‌قدر زياد است كه در جاده‌ها يك وجب جاي خالي پيدا نمي‌شود و حتي امكان چادر زدن هم وجود ندارد. اين زائران معمولا در كربلا توقف طولاني ندارند و بيشتر آن‌ها حتي اسكان هم نمي‌يابند.
وي دربارهٔ اين‌كه آيا چنين شرايطي، زمان و برنامهٔ سفر و زمان حركت زائران ايراني را مختل نكرده است؟ گفت: نظام و برنامهٔ سفر زائران ايراني حتي در چنين شرايطي مختل نمي‌شود؛ اما زائران انفرادي برنامهٔ سفر خود را دارند كه از نظام و كنترل ما خارج‌اند.
به گفتهٔ او، برنامهٔ سفر زائران ايراني در ايام اربعين به شهرهاي كربلا، نجف و كاظمين خواهد بود و سامرا همچنان در برنامهٔ سفر نيست.
هزينهٔ سفر در اربعين تغيير نمي‌كند
وي دربارهٔ هزينهٔ سفر به عراق در اربعين نيز اظهار كرد: هزينهٔ سفر در اربعين تغيير نمي‌كند. متأسفانه گروه‌هايي هستند كه ويزا مي‌گيرند و زائران را به آن طرف مرز مي‌برند و در اين شرايط كه خيلي از عراقي‌ها موكب‌هايي را براي ارائهٔ خدمات به زائران مستقر كرده‌اند و در جاده‌ها هم بايد پياده حركت كنند، خدمات تقريبا مجاني مي‌دهند و اين‌طور تبليغ مي‌كنند كه سفر به عراق را ارزان اجرا مي‌كنند. در حالي كه نبايد به اين پيشنهادها توجه كرد.
خدرنژاد اضافه كرد: در حال حاضر قيمت هتل‌هاي كربلا به‌خاطر مناسبت اربعين دست كم ۷ تا ۱۰ برابر بيشتر از حالت عادي است؛ ولي چون ما از قبل اين هتل‌ها را اجاره كرده‌ايم، در اربعين هم با همان قيمت روزهاي عادي هزينهٔ اقامت را محاسبه مي‌كنيم و براي همين نرخ سفر زائران ايراني در اربعين با روزهاي عادي تفاوت نمي‌كند.

 منبع:ایسنا

211008