پدر عمار جناب یاسر بن عمار است، و او اول مردی در اسلام بود که در مکه به دست مشرکین به شهادت رسید مادر عمار، سمیه بود که بر اذیت کفار مکه صبر فراوان کرد و اولین زن شهیده در اسلام بود که به دست ابوجهل به شهادت رسید.

عمار در حدود 48 سالگی در نخستین سال‌های بعثت و به هنگام اقامت رسول خدا(ص) در خانه ارقم اسلام آورد و در این راه تمام آزارها و شکنجه‌ها را به جان خرید. او در نبردهای بدر، احد، و جنگ های دیگر و نیز بیعت رضوان همراه رسول خدا حضور یافت و در همه این نبردها از پیشگامان لشگر اسلام بود.
پس از رحلت پیامبر، عمار در کنار سلمان، ابوذر و مقداد از اعضای اصلی هسته‌ی مرکزی تشیع، حضوری فعال داشت.

وی از مخالفان و معترضان به ماجرای سقیفه بود و در مواقع مختلف از امام علی(ع) دفاع کرد. برای دفاع از اسلام در جنگ یمامه در سال 12 قمری شرکت جست و گوش خود را از دست داد. عمار مدتی از سوی عمر والی شهر کوفه بود.

در هنگام خلافت عثمان، عمار از مخالفان مشهور حکومت بود و در این راه برای بار دیگر به مقام جانبازی در راه خدا نایل آمد.
نقل است که وقتی عثمان با سخنان منطقی عمار و انتقاد صریح او از چپاول ثروت مسلمانان از ناحیه حکومت، مواجه شد، وی را به شدت مورد ضرب و جرح قرار داد و لگدهای او بر شکم عمار باعث شد عمار به بیماری فتق مبتلا شود.

پس از قتل عثمان، عمار از دعوت‌کنندگان مردم به بیعت با امام علی علیه السلام و از نخستین بیعت‌کنندگان با آن امام بود. از آن پس در همه صحنه‌ها یار مخلص و مشاور امین امیر مومنان بود و در جنگ‌های جمل و صفین نیز شمشیر زد تا این که در سال 37 هجری در 94 سالگی به ضرب شمشیر سپاه ستمگر معاویه، در جنگ صفین به فیض شهادت نایل آمد و خبر غیبی پیامبر خدا تحقق یافت.

اما عمار را ابوالعادیه و ابوحواء سکسکی شهید کردند زمانی که خبر به امیرالمومنین(ع) رسید بسیار محزون شد و بر بالین عمار آمد و سر او را بر زانو نهاد و با حزن و اندوه فراوان اشعاری در بی وفایی و دوری از دوستان قرائت فرمود سپس فرمود: «انا الله و انالیه راجعون. هر کس بر قتل عمار غمگین نباشد او را از مسلمانی بهره ای نیست بهشت نه یک بار بلکه بارها بر عمار واجب شده است.»(2)

جنگ نهروان دومین واقعه ای که در تقویم شیعه برای روز امروز آورده شده است جنگ نهروان است. در نهم صفر سال 39هـ فتح نهروان واقع شد؛ و ذوالثدیه رییس خوارج به درک واصل شد.(3)