فصل اول کتاب 'وارثان عاشورا' پیرامون اضطرار به حجت است در این فصل به تعریف اضطرار به دین، اضطرار یا انتظار، ضرورت اضطرار به حجت می پردازد.
عقیق:"وارثان
عاشورا" مجموعه ای است از پنج مبحث در زمینه: اضطرار به دین و حجت، حق و
شبهه، احیای امر، وارثان عاشورا، اصحاب اباعبدالله(ع). این کتاب حاصل
سخنرانی های مولف در چند دهه محرم است که به همت و قلم خود ایشان، رقم زده
شده است. در مبحث اول نویسنده به بحث اضطرار به ولیّ و انتظار از ولیّ و
انتظار برای ولیّ پرداخته است و با توجه به آیاتی از سوره آل عمران و فجر و
تکاثر، از تمحیص و بلاء و فتنه و اشتغال به نعمت ها گفتگو کرده است. در
مبحث دوم به تحلیلی از حق و شبهه می پردازد، تا در برخورد با شبهه و فتنه و
وسوسه و بدعت، همراه نور و هدایت و بیّنات و فرقان، بتوانیم مسلط و سالم و
بهره مند باشیم. نویسنده می کوشد تا نشان دهد همراه این بینات و با
دستیابی به یک میزان مشخص و فرقان حاکم و با توجه به بیان حضرت امیر(ع) در
خطبه 182 نهج البلاغه که از حق و هدف، طریق و راه، قائد و رهبر و آداب و
فقه حرکت گفت و گو می کنند، چطور می توان از بند شبهه رهید و زمینه فتنه را
از بین برد و یا ضعیف کرد و از انحراف ها و بدعت ها رها شد. در مبحث
سوم: به این نکته پرداخته شده که احیای امر اهل بیت را چگونه و از کجا
دنبال کنیم، تا از کسانی باشیم که به حیات قلبی رسیده باشیم، آن هم تا روزی
که تمامی دل ها می میرند. در این نوشته با توجه به تمامی روایات احیاء
امر، از عوامل احیاء و مراحل پنج گانه آن، سخن به میان آمده است. در
مبحث چهارم: که عنوان کتاب هم از همین بحث گرفته شده، مولف توضیح می دهد که
میراث حسین(ع) که وارث آدم تا خاتم است، به کسانی خواهد رسید که از آگاهی و
علم، عبودیت و تقوا، عبودیت و صلاح برخوردار باشند و این ها وارثان
عاشورایند. در مبحث پنجم: به تحلیل و تطبیق و بررسی اوصاف و خصوصیات
اصحاب اباعبدالله، پرداخته می شود؛ که چطور مسلم بن عقیل به استقامت و هانی
بن عروه به حمیت و حمایت و حرّ به محاسبه و مقایسه و انتخاب و حرّیت و
عبودیت و زهیر به نجات و فلاح و سرداری و قیس بن مسهر و عبدالله بن یقطر به
مقام سقایت و رسالت و شهادت و هم چنین دیگر یاران به آن مقام وفا و ادب و
فداکاری و فوز رسیدند. این کتاب به بررسی عمق تاریخ عاشورا میپردازد.
مباحث این کتاب، نگاه کلی به ویژگیهای فکری و شخصیتی استاد علی صفایی
دارد. در ادامه، کتاب مزبور از یک سو با آگاهی از معضلات و شبهات نو و کهنه
کلامی، به مباحث بنیادین اضطرار به جهت "حق و شبهه" میپردازد. همچنین
ریشههای اشتباه و انحراف را نشان داده و درباره رستگاری گفتگو میکند و
برای زندگی بخشیدن به حکم و حکومت دین به بحث بدیع احیا امر پرداخته و
عوامل و مراحل پنجگانه وصول به این مقصود را تبیین میکند. این کتاب همچنین توضیحاتی درباره درک عمیق از حالتهای اصحاب ابا عبدالله(ص) را بیان میکند. شایان
ذکر است، کتاب "وارثان عاشورا" مجموعه سخنرانی های استاد علی صفائی حائری
در سال 80 ازسوی انتشارات لیله القدر روانه بازار نشر شد.