عقیق:این خیمه آنقدر وسیع است که مظلومان و ظلمستیزان را از هر نژاد و مذهبی که هستند، زیر سقف خود جمع کند تا در قرن بیست ویک، در عصر دود و سیمان و در حسرت بودن انسان بما هو انسان، فریاد آزادگی و رادمردی سر دهند. آری! «حب الحسین» حد و مرز ندارد، فرقی نمیکند در نیجریه باشی یا هندوستان، اهل تسنن مصر باشی یا شیعه آذربایجان، مهم این است که مهر اباعبدا...(ع) به دلت افتاده و تو را به «گلستان» امالقرای ایران کشانده است. با هم پای صحبتهای برخی از این ذاکران و پیرغلامان اهلبیت(ع) مینشینیم.
مداحی اخلاق و اخلاص میخواهد
نزار
القطری با نام اصلی «نزار فضلا... روانی» در دیماه 1386 با پخش نوحه
عربی ـ فارسی «أنا مظلوم حسین» در بین ایرانیها به شهرت رسید. این مداح 42
ساله ایرانی تبار است، اما در قطر به دنیا آمده، مدتی را در لندن زندگی
کرده و اکنون ساکن کویت است. او بیش از 3 دهه است به مداحی میپردازد و
حاصل آن حدود 20 آلبوم مذهبی به زبانهای عربی، انگلیسی، فارسی و ترکی است.
القطری
معتقد است: تربیتیافتن در مکتب حسینی(ع) نوجوانان و جوانان را در برابر
تبلیغات غربی و هجمههای ماهوارهای واکسینه میکند، زیرا جسم و روح با حب
حسین(ع) عجین میشود و احساس پاک حسینیبودن و عاشورایی فکر کردن مسیر
انسانیت را هموار میکند. او البته نقدهایی هم به برخی منبرها و هیأتهای
عزاداری دارد و میگوید: از خدا میخواهم پیشبینیام غلط باشد، اما احساس
میکنم روش حسینی در حوزه مداحی اندکی منحرف شده است. مداحی به صدای خوب و
لحن خوش نیست، بلکه مداح باید اخلاق و اخلاص داشته باشد. مداحان جوان باید
توجه داشته باشند برای نوحهخوانی و مداحی باید عاشق باشند و عاشقانه عمل
کنند تا با عشق به حسین (ع) ماندگار شوند.
مداح باید به تاریخ اسلام اشراف داشته باشد
«علی حسینی العلی» مبتهل، حافظ و قاری مصری است که تاکنون هفت بار به ایران اسلامی سفر کرده است. او ایران را «کشوری پاک» توصیف میکند و با توجه به عضویتش در هیأت رادیو و تلویزیون مصر، همکاری بیشتر صداوسیمای ایران را با تلویزیون مصر خواستار است. این ابتهالخوان مصری با اینکه سنیمذهب است، اما قصیده سوزناک «حب الحسین» را با اشتیاقی وصفناشدنی اجرا میکند و معتقد است: ابتهالخوانها پیش از آنکه ابتهال بخوانند، باید قاری باشند و با قواعد صوت و لحن آشنایی داشته باشند، اما شرط مهمتر، محب اهل بیت(ع) بودن است.او میگوید: مردم مصر، اهل بیت(ع) و امام حسین(ع) را دوست دارند. ما دیوانهای بسیاری درباره امام حسین(ع) داریم و در مراسم ایشان، نحوه زندگی امام حسین(ع)، دلایل مبارزه با یزید، چگونگی شهادت و سفر کاروان اسرا با سرهای شهیدان کربلا ذکر میشود. به همین دلیل مداح باید آشنایی هوشیارانهای به تاریخ شریف اسلام داشته باشد.
مداح نباید عزاداری را با پول معامله کند
سن
چندانی ندارد، اما بیشتر از دو دهه است در مجالس امام حسین(ع) مداحی
میکند. «محمد افضل ایمانی» 34 سال دارد و ذاکری اهلبیت(ع) را از
یازدهسالگی در پاکستان آغاز کرده است. عاشق روضه امام حسین(ع) و حضرت
عباس(ع) است و بشدت قمهزنی را نکوهش میکند. معمولاً از روی «نفس المهموم»
شیخ عباس قمی و «لهوف» سید بن طاووس به زبان اردو مقتلخوانی میکند و
معتقد است: سبک فارسی را میتوان در اردو اجرا کرد، همچنین سبک مداحی اردو
نیز قابل اجرا به زبان فارسی است.
او که تاکنون چهار مرتبه به زیارت
امام حسین(ع) مشرف شده و پیادهروی اربعین را نیز تجربه کرده است، میگوید:
هر چقدر انسان با سختی کاری را انجام دهد، ثواب آن عمل بیشتر خواهد شد،
ما این پیادهروی را به عشق امام حسین(ع) انجام میدهیم.
ایمانی سنت
صلهدادن به مداحان را در پاکستان نیز رایج میداند، اما تأکید میکند:
هدیهگرفتن با اینکه تعیین کنند فلانقدر پول میگیرند، خیلی تفاوت دارد.
این یک جور معاملهکردن است! مداح باید بداند عزاداری امام حسین(ع) وظیفه
اوست، نباید بر سر آن معامله کند.
مداح امام حسین(ع) باید سینهسوخته باشد
با اینکه رنگینپوست است و هیبتی آفریقایی دارد، اما معصومیت از چهره سیاهاش کاملاً هویداست. از نیجریه به همایش پیرغلامان حسینی دعوت شده و لباس محلی شمال این کشور را به تن دارد. اگر چه سن و سالش زیاد نیست، اما 15 سالی میشود که افتخار ذاکری اهلبیت(ع) را دارد. میگوید در نیجریه گاهی وهابیها دردسرساز میشوند، اما از این اخلالگری هراسی ندارد و معتقد است: وقتی میخواهی پیرو امام حسین(ع) باشی، باید حداقل یک درصد از سختیهایی را که ایشان کشیده است، تحمل کنی. مداح باید زجرکشیده باشد و از سوز جان مداحی کند. «طاهر سلیمان» درباره هدف قیام اباعبدا...(ع) نیز میگوید: هدف امام حسین(ع) برافراشتن پرچم جدش بود، چنانچه در روز عاشورا فرمود: «إن کان دین محمّد لم یستقم الا بقتلی، فیا سیوف خذینی؛ اگر دین محمد(ص) جز با کشتن من پا بر جا نمیماند، پس ای شمشیرها مرا دریابید». او که تاکنون فقط یک بار کربلا رفته است، درباره حس و حالش هنگام زیارت ضریح ششگوشه توضیح میدهد: وقتی ضریح امام حسین(ع) را دیدم، نزدیکم یک سید بود، او آنقدر گریه کرد که من هم نتوانستم خودم را کنترل کنم، خیلی گریه کردم، الحمدلله آنچه از امام حسین(ع) میخواستم در این یک سال به آن رسیدهام.
اخلاص مداح کلامش را اثرگذار میکند
«علی
اصغر حکیمی» از کشور همسایه راه سفر بر خود هموار کرده و به ایران آمده و
از آنجا که اهل افغانستان است، مشکلی در صحبت کردن به زبان فارسی ندارد.
این مداح 54 ساله صدای بشدت سوزناکی دارد و مداحی را از هفتسالگی آغاز
کرده است. او میگوید: در افغانستان افراد به صورت خودجوش مداح میشوند و
از آموزش کلاسیک و رابطه شاگرد و استادی خبری نیست. معمولاً در بعدازظهر
روزهای جمعه در کابل مراسم سخنرانی برگزار میشود و در آنجا کودکان به
نوحهسرایی میپردازند و بخصوص روضه علی اصغر(ع) میخوانند. او «اخلاص» را
شرط اثرگذاری کلام مداح میداند و ادامه میدهد: اگر اخلاص به قلب ذاکر
اهلبیت(ع) رسوخ کرده باشد، خود به خود در جوانان اثر میگذارد و مخاطبانش
را متحول میکند. حکیمی آرزو دارد عشق امام حسین(ع) در رفتار جوانان موج
بزند، زیرا اگر این عشق در دلشان جای بگیرد، هدایت میشوند و از همه مشکلات
و آسیبها ایمن خواهند بود. پیامبر(ص) در این باره میفرمایند: «ان الحسین
مصباح الهدی وسفینة النجاة»