عقیق:در این کتاب پس از بحثی مختصر پیرامون سند دعای ندبه، متن دعا در هشت بخش
که هر بخش شامل چند فراز میباشد آمده است که پس از ترجمه و شرح مختصر
نکتههای هر فراز از دعا مورد بررسی قرار گرفته است.
سیری که نویسنده طی کرده برای شرح این دعا، کاملا منطبق با سیر متن دعا است و لذا میتوان بر آن ترتیب منطقیای را حاکم دانست.
نویسنده
ابتدا به موضوع مهمی پرداخته که کم و بیش مورد اشکال قرار میگیرد. یعنی
بررسی سن دعای ندبه. ایشان پس از ذکر ناقلین این دعا، و بررسی سندها به این
نتیجه میرسد که نمیتوان این دعا را خودساخته علمای شیعه دانست.
پس از
این گفتار مختصر، وارد اصل دعا شده و براساس ترتیب خود دعا به "فلسفه بعثت
پیامبران" پرداخته که اشارهای کوتاه دارد به تاریخچه و مقامات آنان.
ابتدا جایگاه ویژه اولیاء الهی نزد خداوند متعال را تبیین کرده و سپس پذیرش
شرط "زهد" از طرف ایشان و در پی آن هشت لطف خاصی که بدلیل پذیرش این شرط
به ایشان إعطاء میشود را بیان میدارد. سپس با تطبیق فرازهای دعا بر
پیامبران اولواالعزم، جایگاه ویژه ایشان در پیشگاه الهی را تبیین میکند.
بخش
دوم به "پیامبر اسلام(ص) جایگاه و رسالت ایشان" پرداخته و پس از شرح
موضوع معراج، نه خصوصیت ویژه را برای ایشان و رسالتشان شمارش میکند:
خاتمیت و جهانی بودن، برترین مخلوق بودن، اشرف الأنبیاء بودن و رسالت برای
جمیع انس و جن، از جمله خصوصیاتی هستند که بر اساس این دعا میتوان برای
رسالت نبیّ أعظم شمرد و پس از آن به جایگاه رفیع خاندان رسول خدا(ص)
پرداخته است.
در بخش سوم "أمیرالمؤمنین(ع) و جانشینی پیامبر" و دیگر
خصوصیات ایشان را تبیین میکند. درباره علم حضرت "علم ماکان و ما یکون"
(گذشته و آینده)، درباره مقام والای ایشان در عالم خلقت "ساقی کوثر" بودن و
در باب پرچم هدایت دانستن ایشان، موضوع "صراط مستقیم" بودن و دیگر خصوصیات
ایشان را شرح میدهد. آنگاه اشارهای میکند به دلاوریها و شجاعتهای
ایشان در هریک از غزوههای بدر، خیبر، حنین و...
سپس به "امت پس از
پیامبر(ص)" و بیوفائی ایشان نسبت به اجر رسالت پرداخته و آنگاه به معرفی
اهل بیت علیهمالسلام آغاز میکند و تکتک امامان با عناوین صالح، صادق،
سبیل، خیرَه، شمسالطالع، قمرالمنیر و... ذکر و شرح داده میشوند.
پس
از همه اینها در بخش ششم "در جستجوی امام عصر(عج) و برنامههای ایشان
هنگام ظهور" برآمده و مجموعهای برنامهها را برای ایشان میشمارد:
"برنامههای تخریبی و براندازی بخش عمدهای از فعالیتها و برنامههای آن
حضرت است که بدون آن، سایر برنامهها قابل اجرا نیستند. شکستن ابهّت و عظمت
تجاوزگران، درهم کوبیدن بناهای شرک و دوروئی، محو آثار و نشانههای باطل و
هواهای نفسانی، درهم کوبیدن سرکشان و متمرّدان و... از جمله آنها هستند" و
بخش دیگری از فعالیتهای ایشان، "برنامههای سازندگی" است. مانند "تجدید
واجبات و آداب دینی، برگرداندن دین و شریعت به اصل خویش، زنده کردن قرآن و
حدود و احکام آن" و...
در بخش هفتم به حسب و نسب امام عصر(عج) پرداخته و
فرازهای عالیای که در وصف اجداد مبارک ایشان است و ایشان را به آنها نسبت
میدهد تبیین میکند.
درد دلهای عاشفانه، بخش پایانی این دعا است که نویسنده آن را شرح میدهد.
سبک
کلی نوشتار خطابی است و بیشتر برای دانشجویان و عموم مردم مفید است. فهرست
و عناوینی که برای بخشهای کتاب معین گردیده، بخوبی بیانگر محتوای فصلها
میباشد. کتابنامه نیز نشانه خوبی از تحقیقی بودن کتاب دارد.
شایان ذکر
است، شرح فراق (شرحی بر دعای ندبه) نوشته نوشته علی اصغر همتیان در 288
صفحه در سال 91 ازسوی انتشارات بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) به چاپ
سوم رسید.
منبع: شبستان
211008