عقیق: آنچه انجامش در مكه مكرمه حرام است، چه چيزهايي را شامل مي‌شود؟ در اين باره به مواردي چون شكستن امنيت، ورود غير مسلمان، شكار و كندن درخت، ذبح شكار و تملك چيدا شده اشاره شده است كه در ذيل به تفضيل آنها را مرور مي‌كنيم:

شكستن امنيّت

* پيامبر خدا(ص) در روز فتح مكّه: خداوند روزي كه آسمانها و زمين را آفريد، مكّه را حرام ساخت و تا برپايي قيامت نيز حرام است و براي هيچ كس پيش از من حلال نشده و براي احدي پس از من نيز حلال نخواهد شد و براي من جز ساعتي از يك روز، حلال نشده است.

* عمرو بن سعيد، گروههايي را به مكّه اعزام مي‌كرد. ابو شريح به او گفت: اي امير! اجازه بده سخني را از قول پيامبر(ص) در فرداي روز فتح مكّه برايت بازگويم. دو گوشم شنيد و با قلبم دريافتم و دو چشمم ديد هنگامي كه پيامبر آن سخن را گفت. پس از حمد و ثناي خدا فرمود: مكه را خداوند حرام كرده، ولي مردم حرامش ندانستند! براي هيچ كس كه به خدا وقيامت ايمان دارد حلال نيست كه در آن، خوني بريزد و درختي را قطع كند. پس اگر كسي در پي رخصت بود وبه جنگ پيامبر(ص)  در مكه استنادكرد، بگوييد: خداوند به پيامبرش اجازه داد و به شما اجازه نداده است. همانا خداوند تنها يك ساعت از يك روز را در آن به من اجازه داد. سپس احترام امروزش مثل احترام ديروز بازگشت. (اين سخن را) حاضر به غايب برساند!

* ابوبصير: از امام صادق(ع) درباره كسي پرسيدم كه مي‌خواهد به مكه يا مدينه، برود، آيا همراه داشتن سلاح براي او مكروه است؟ فرمود: اشكالي ندارد كه سلاح از شهر خود بيرون ببرد، ولي وقتي وارد مكه مي‌شود، آن را آشكار نسازد.

ورود غير مسلمان

* حنان: به امام صادق(ع) گفتم: «چرا به خانه خدا «بيت الله الحرام» گويند؟ » فرمود: چون كه بر مشركين حرام است، وارد آن شوند.

* امام صادق(ع) : ذمّيان (اهل كتاب در پناه حكومت اسلام) وارد حرم و سرزمين هجرت نشوند و از اين دو جا بيرون مي‌شوند.

* امام صادق(ع) : درباره اين آيه كه «خانه ام را براي طواف كنندگان ومعتكفان و ركوع و سجود كنندگان پاك سازيد» فرمود: يعني خانه خدا را از مشركان دور نگهداريم.


شكار و كندن درخت

*پيامبر خدا(ص) روز فتح مكّه: اين شهري است كه خداوند روزي كه آسمانها و زمين را آفريد، حرمتش بخشيد و اين شهر، با حرمت خدا تا روز قيامت حرام است، نه خارَش چيده مي‌شود، نه شكارش رمانده مي‌شود، نه يافته شده اش برداشته مي‌شود، مگر كسي بخواهد اعلام كند، (تا صاحبش پيدا شود) و گياهان تازه روييده اش چيده نمي‌شود. عبّاس گفت: يا رسول الله، جز گياهِ «اِذْخِر»، كه براي تزيين و براي خانه هايشان است. پيامبر فرمود: جز اِذخر.

* پيامبر خدا(ص) : گياه حرم چيده نمي‌شود، درخت آن و خار آن قطع نمي‌شود و شكارش رمانده نمي‌شود…، پس هر كه را ديديد كه گياه حرام را چيده يا درختش را قطع كرده يا شكارش را رمانده است، براي شما رواست كه ناسزايش بگوييد يا پشت او را در حدّي كه در حرم حلال است به درد آوريد.


* امام باقر(ع): خداوند حرام ساخته كه گياه حرمش چيده يا درخت آن قطع شود مگر گياه اِذخر يا پرنده آن صيد گردد.

* امام صادق(ع): از درخت مكّه جز درخت خرما و درخت ميوه، كنده نمي‌شود.

* امام صادق(ع): هرچه كه در حرم مي‌رويد، بر همه مردم حرام است (چيدنش) مگر آن چه را خودت رويانده و كاشته‌اي.


ذبح شكار

* امام صادق(ع): شكار را در حرم نبايد ذبح كرد، هر چند در بيرون حرم صيد شده باشد.

* شهاب بن عبد ربّه: به امام صادق(ع) گفتم: با جوجه هايي كه از غير مكّه مي‌آورند سَحري مي‌خورم. آن‌ها را در حرم ذبح مي‌كنند و با آن سَحري مي‌خورم. حضرت فرمود: سحريِ تو سحري بدي است. آيا نمي‌داني آن چه را زنده وارد حرم كنند، ذبح و نگهداشتن آن بر تو حرام است؟

* امام صادق(ع): در مكّه، جز شتر، گاو، گوسفند و مرغ، نبايد ذبح شود.


تملّك پيدا شده

* امام صادق(ع): لُقَطه (چيز پيدا شده) دو گونه است: يكي آن چه كه در حرم پيدا شده است كه بايد تا يك سال اعلام كني، اگر صاحبش را يافتي كه هيچ، وگرنه آن را صدقه مي‌دهي. يكي هم لُقطه غير حرم كه تا يك سال اعلام مي‌كني، اگر صاحبش آمد به او مي‌دهي، وگرنه مي‌تواني براي خودت برداري.

* محمّد بن رجاء ارجاني: به امام هادي(ع) نوشتم: در مسجد الحرام بودم، ديناري ديدم. خم شدم كه بردارم، دينار ديگري ديدم. سنگريزه‌ها را گشتم، دينار سوّمي يافتم، آن‌ها را برداشتم و اعلام هم كردم، صاحب آن‌ها يافت نشد. نظرتان در اين باره چيست؟ حضرت نوشت: آن چه را از قضيّه دينارها نوشتي، فهميدم. اگر نيازمندي، يك سوّم را صدقه بده و اگر توانگري، همه را صدقه بده.


منبع:حج
211008