عقیق:علی جواهری /آخرین بخش های سخنان رهبر انقلاب در دیدار امسال با مداحان اختصاص به یک موضوع مهم داشت: «یک نکتهای که میخواستم بگویم و حالا یادم آمد، مسئلهی آمیختن مدّاحی با سرود است که اخیراً این کار باب شده و کار خیلی خوبی است. سرودهای خوبی گفته میشود. همین سرود «[سلام] فرمانده» سرود خوبی بود. دیدید جاهای دیگر این سرود را ترجمه کردند، بازخوانی کردند؛ در بعضی از کشورها ــ که البتّه خبرهایش منعکس نشد، امّا ما اطّلاع پیدا کردیم ــ همان [چیزی را] که بچّهها اینجا خوانده بودند، با همان زبان فارسی در کشورشان تکرار میکردند، در حالی که زبان فارسی را هم بلد نبودند امّا همان را تکرار میکردند. اینها عواملی است که میتواند به اقتدار این کشور کمک کند.»
در سال های اخیر در اکثر آثاری که در قالب سرود-مداحی مورد استقبال مردم به خصوص نسل کودک و نوجوان قرار گرفته ، یک نام به عنوان شاعر و آهنگ ساز به چشم می خورد ، سید جواد پرئی ، شاعر و مداحی که آثارش هم در حوزه شعر و سبک هیئت اثر گذار و فراگیر شده و هم با تمرکز در حوزه شعر برای کودک و نوجوان توانسته آثار متنوع و ماندگاری را تولید کند.
دریای آرامش ، مدادرنگی ، سلام فاطمه و همین آخری یعنی بابا سلام از ساخته های سید جواد پرئی است که در قالب سرود-مداحی در میان قشر کودک و نوجوان مورد استقبال قرار گرفت و فرا گیر شد.
به بهانه اجرای سرود "اینجا ایرانه" توسط دختران حاضر در جشن فرشته ها در حضور رهبر انقلاب ، با سید جواد پرئی سازنده این سرود گفت و گو کردیم.
یکی از لحظات ماندگار مراسم جشن فرشته ها در حضور رهبر انقلاب ، اجرای سرود "اینجا یرانه" و بعد از آن کف زدن و تشویق ایشان و سخنانشان درباره شعرو آهنگ کار بود. بعد از این تشویق آقا چه حس و حالی داشتید و علت این که این سرود هم به دل بچه ها نشست و هم مورد تشویق رهبر انقلاب قرار گرفت چه بود؟
حقیقتش این است که جا خوردیم چون تصور نمی کردیم که آقا اینطور سرود را مورد تشوق قرار دهند و راجع به جزئیاتش هم صحبت کنند. کلام آقا خستگی ها و ناراحتی هایمان را رفع کرد. خدا را شکر می کنم.
در این کار من جزء کوچکی بودم و اگر هم برکتی داشته قطعا به برکت بردن نام امام زمان (عج) در داخل این شعر بوده. خیلی دوست داشتیم اگر محصولی فراگیر می شود فرهیخته پسند و باوقار باشد و رعایت شأن بکند و اگر قرار است به مسائل روز بپردازد متین، شریف و باوقار اشاره شود. اگر تلاش کنیم و صبور باشیم می شود کاری انجام داد که هم فرهیخته پسند باشد و هم بچه ها دوست داشته باشند.
به نظر من جماعت به کار برکت می دهد همان طور که فضیلت نماز جماعت بالاتر از نماز فرادا است ، وقتی جمعی کاری را انجام می دهند این جماعت با خود برکت می آورد. این سرود مال یک گروه است و من یک نقطه اش هستم و ابراز لطف آقا هم نسبت به یک جماعت بوده است.
در سال های اخیر شعرها و سرودهایی در حوزه کودک و نوجوان آن هم در بستر هیئت ها طرفدار زیادی پیدا کرده و بر سر زبان ها افتاده است. چقدر ظرفیت در این زمینه شعرها وجود دارد که بیشتر به آن پرداخته شود و برای بچه ها نهادینه شود؟
ظرفیت بالایی است؛ انگار که از معجزات دستگاه سیدالشهدا (ع) است که این قدر عجیب خود را در ادوار مختلف و مکان ها و جغرافیاهای گوناگون به روز می کند. چهل سال پیش با چنین چیزی مواجه نبودیم و کارکردش به این شکل نبود ولی الآن ظرفیت سرود یا سرود مداحی واقعا دارد جریان سازی می کند. از این غافل بودیم و این که چه شده که همه حواس ها به این ظرفیت جمع شده را از عنایات خاصه خود امام زمان (عج) می دانم؛ چون حقیقت امر این است که چه به لحاظ منابع انسانی و چه به لحاظ دانش و مهندسی این حوزه و زیرساخت های تولیدی کم و کاست زیادی داریم اما این که چنین برکتی از کجا می آید و چه شد که همه حواس ها خود به خود به این مساله معطوف شد به نظر من خواست خدا و اهل بیت است و خودشان خواستند که این اتفاق خوب بیافتد.
این حوزه چقدر نیازمند کار است و باید چه ارگان ها و نهادهایی ورود پیدا کنند؟
اولا آن قدر کار نکرده ایم که اگر صد سال دیگر هم کار کنیم جبران بی کاری ها، بی تفاوتی ها و کم کاری ها نمی شود. عمده نهادها و مجموعه هایی که با آنها ارتباط داریم سفارش ها، پروژه ها و کارهایی که برنامه ریزی می کنند تا به نقطه ای برسد، تصمیماتشان را اتاق فکر هایی می گیرند که از نظر کار پژوهشی یا به لحاظ تحصیلات آکادمیک در حوزه کودک و نوجوان هیچ رزومه خاصی ندارند و با تصمیم های غلط سال هاست دارند بدنه اهل ذوق این حوزه را مستهلک می کنند. در این حدود ده سال گذشته محصولات زیادی تولید شده که در میان این محصولات ، اتفاق خوب و ماندگار زیر یکی دو درصد تولید بوده است. باید دید که چه مولفه هایی بوده که باعث شده آن آثار فراگیر، دلنشین و یا اثرگذار نشوند که با توجه به تجربیاتم این را یک بحران جدی می دانم.
من فکر می کنم عوامل موفقیت یک پروژه چند چیز است. بخشی کار صدا، بخشی کار تصویر و بخشی که کار پژوهش را انجام می دهد. تولیدکننده ها یا از خودشان به یک گفتمان می رسند و بیان می کنند یا اهل مطالعه و کار پژوهشی هستند و کار مفید انجام می دهند. بار کار پژوهشی نباید بر دوش بچه های تولید باشد . این کار غلط است . در دنیا این طور نیست و پژوهشگران کار پژوهشی می کنند و روان شناس تحلیل می کند و به تیم تولید می دهند و تیم تولید به نقطه ای می رسد و فکر ها یکی می شود و کم کم به محصولی می رسند که همه پیچ و مهره هایش سفت شده است.
در تولیداتی که به صورت گروهی روی یک پروژه کار کردیم چه موزیک، چه سرود و چه سرود مداحی ، دلیل عمده موفقیت هایی که کسب کردیم این بوده که مسئول آن پروژه به طور کامل به ما اعتماد کرده و در هیچ جایی دخالت نکرده و رنگ و بویی از فرمایش نبوده است. اگر همه کسانی که در گروه کار می کنند باورشان این باشد و به لحاظ تولید دستشان باز باشد و به آنان اعتماد کنند قطعا اتفاقات خوبی برای پروژه می افتد.
به نظر می رسد با استقبالی در سال های اخیر از سرود و سرود-مداحی شده و مورد حمایت رهبر انقلاب نیز قرار گرفته ، درآینده شاهد تولیدات زیادی در این عرصه باشیم ، به نظر سید جواد پرئی برای حفظ کیفیت آثار تولیدی چه باید کرد؟
تجربه ام در این سال ها به من اثبات کرده کارهایی که صرفا رنگ و بوی سفارشی داشته باشد و ناشی از یک جوشش درونی و درد نباشد به حوزه لطمه می زند. به نظرم برخی از تولیدکننده های سطح پایین این ساحت را به سخره گرفتند و به شکل مارکت به آن نگاه می کنند و با آن بیزینسی برخورد می کنند.
در همین زمینه سرود- مداحی برخی ها سال ها به ما می گفتند این چه محصولی است ، بیشتر به درد این می خورد که یک روضه خوان در هیئت بخواند. باورد کنید سالها شماتت شدیم. همه بچه هایی که در این حوزه بال بال می زنند تا شتاب بگیرند، اما عده ای جان و انرژی ما را صرف مجادله و حواشی و جنجال کردند. با حسن ظن حضرت آقا و حمایت ایشان از این اتفاق در دیدار امسال با مداحان ، یک نفس راحت کشیدیم و بار سنگینی را از دوش ما برداشت. بعد از این سخنان آقا ، بعضی ها درگوشی به من می گفتند ببخشید اشتباه فکر می کردیم .
صحبت های رهبر انقلاب در حوزه موسیقی، سرود، شعر و نوحه را در کنار هم چیدم. حضرت آقا در دهه هشتاد اخطار دادند که به داد موسیقی کشور برسید و موسیقی را از این وضعی که هست نجات دهید. این بار روی دوش ماست و این اتفاق نیست مگر عنایت و محبت امام زمان (عج) و افتخار جریان هیئت. قلب های همه مردم با محبت اهل بیت گره خورده است و حب امام علی (ع) در کشور هزار ساله است و نمی شود مردم را از اینها جدا کرد. خائن کسانی هستند که خصوصا در ساحت هنر خط کشی می کنند و دو قطبی ایجاد می کنند. خیانت می کنند کسانی که بدون مطالعه، سواد و فهم درست مطلب چوب لای چرخ این مجموعه ها می گذارند.
این که می گویند فلان کار یا این سرود بد است دلیلش چیست و باید برایش برهان یا ادله ای داشته باشند. مهمترین نکته تاثیرگذار بودن است چه در هیئت و چه محصول هیئتی که در استودیو تولید می شود. در کشور یک مساله داریم و این است که فرم را دیر و به زور می پذیریم. اصل ماجرا این است که افراد دغدغمه مند ، مساله محور و زمان شناس باید در این حوزه تمصمیم گیر باشند تا بشود از این پتانسل قوی و اثرگذار بیشترین خروجی را دریافت کرد.
بخشی از متن شعر سرود اینجا ایرانه:
اینجا ایرانه اینجا مردمش نمیبازن…
اینجـا ایرانه دخترا ستاره میسازند!
اینجا ایرانه تو سپاه حضرت مهدی…
مادرا دخترا هم همه سربازن اینجا ایرانه