عقیق: مریم سادات آجودانی: توسعه حرم امام علی علیهالسلام نخستین اقدام جمهوری اسلامی ایران در قالب ستاد بازسازی عتبات برای توسعه اعتاب مقدسه عراق به شمار میرود.
زمانی که شهید قاسم سلیمانی برای نخستینبار به زیارت حرم امام علی علیهالسلام مشرف شد، مشاهده غربت و ضریح خاک گرفته مولا، جرقه تأسیس ستاد بازسازی عتبات را در ذهن این شهید بزرگوار زد و به موجب آن، ستاد بازسازی عتبات منشأ خیر و برکت بسیاری شد؛ تا جایی که اکنون نام ایران و ایرانی در بسیاری از شهرهای زیارتی عراق شنیده میشود و در تاریخ ماندگار است. همچنان نیز هنرمندان و مهندسان کشورمان در حرمهای مقدس عراق فعالیت دارند.
ستاد بازسازی عتبات در کنار اجرای طرح توسعه حرم امام علی علیهالسلام در قالب صحن حضرت زهرا سلامالله علیها به مساحت بالغ بر ۲۲۰ مترمربع که هماکنون تکمیل شده است، اقدام به بازسازی فضاهای مختلف حرم امام اول شیعیان کرد.
مرمت و احیای کتیبه و ایوان تاریخی حرم علوی
طرحهای ستاد بازسازی عتبات در نجف
مقاومسازی و مرمت دیوار حرم مطهر علوی، مرمت و احیای کتیبه و ایوان تاریخی حرم مطهر امام علی علیه السلام به روش ملقمه، راهاندازی کارگاه قالیشویی، پتوشویی و رفوگری، ساخت مخازن آبرسانی بتنی، ایستگاه پمپاژ و لولهکشی انتقال آب حرم مطهر امام علی علیهالسلام، مرمت و احیای ساق گنبد امیرالمومنین علیهالسلام، ساخت، انتقال و نصب هشت درب حرم مطهر علوی، مقاومسازی، مرمت و تعویض سنگ کف ایوان نجف، ساخت رواق حضرت ابوطالب علیهالسلام و همچنین ساخت حسینیه حیدریه در جوار حرم مطهر امام علی علیهالسلام، تنها بخشی از اقدامات ستاد بازسازی عتبات در نجف اشرف است.
مقاومسازی دیوار حرم علوی
ایرانیان پس از بیش از ۲۸۰ سال بار دیگر ایوان نجف را بازسازی میکنند
یکی از طرحهایی که همچنان نیز در حال اجراست، بازسازی ایوان نجف به شمار میرود که در سالهای گذشته با موافقت متولیان حرم علوی، روند بازسازی آن به ایران محول شد.
این امر در حالی است که پیش از این، گلدستههای حرم امام علی علیهالسلام در سال ۱۱۵۵ هجری قمری (۲۸۹ سال قبل) به دستور نادرشاه افشار و توسط ۲۰۰ هنرمند طلاکاری شده بود که در سالهای اخیر ستاد بازسازی عتبات این اقدام را اجرایی کرد تا بار دیگر در تاریخ نام ایرانیان برای بازسازی حرم مولا ثبت شود.
صحن حضرت زهرا (س) در جوار حرم علوی
ترمیم ایوان نجف در ۳ فاز؛ بازسازی در ۲ فاز شمالی و جنوبی به اتمام رسید
پس از موافقت متولیان حرم علوی، هنرمندان و مهندسان کشورمان به منظور بررسی وضعیت آن به نجف مشرف شدند و در نهایت طرح اولیه مورد پذیرش قرار گرفت و عملیات اجرایی بازسازی ایوان نجف در سه فاز آغاز شد؛ به طوری که فاز جنوبی، شمالی و میانی را برنامهریزی کرده و مهندسان و هنرمندان کشورمان در مرحله نخست فازهای شمالی و جنوبی را اجرایی کردند و در این طرح، خشتهای آسیب دیده که از گلدستهها جدا شدند، پس از کدگذاری ترمیم، با نیکل روکش شده و با طلای اهدایی از سوی حرم علوی به قطر ۱۰ میکرون آبکاری شدند و در نهایت بر اساس کدهای ایجاد شده، در محل خود قرار گرفتند. (اینجا بخوانید)
بازسازی گلدسته حرم علوی
۶۳ پله برای بالا رفتن از سطح زمین تا بالای گلدستههای حرم مولا
در تاریخ داریم که شیخ بهایی منارههای ایوان نجف در حرم امام علی علیهالسلام را طوری طراحی کرد که از سطح زمین تا بالای آن که مناره اذان گفته میشود، به اندازه سن مولا ۶۳ پله داشته باشد که همچنان نیز این پلهها در حرم علوی وجود دارد.
به گفته محمد جلال مآب، رئیس ستاد توسعه و بازسازی عتبات فازهای شمالی و جنوبی، شامل گلدستههای حرم امام علی علیهالسلام پس از سالها تلاش، مجدد طلاکاری و رونمایی شد؛ به طوری که هماکنون این گلدستهها در معرض دید زائران قرار دارد و مقاومسازی برای جلوگیری از آسیبهای جوی نیز صورت گرفته است. در روش طلاکاری گلدستهها، پس از جداسازی خشتهای موجود، آنها ترمیم و دوباره طلاکاری شده و در جای قبلی خود قرار گرفتند؛ تا جایی که حتی بازسازی ایوان نجف سختتر از ساخت آن از نو بود.
ترمیم ایوان نجف در فاز جنوبی که سال گذشته به پایان رسید
آغاز بخش پایانی بازسازی ایوان نجف از اوایل سال جاری
پس از اتمام طلاکاری گلدستههای حرم مولا، قرار شد بخش میانی ایوان نجف که شامل سردر و تاج آن بود، بازسازی شود که فروردین امسال برای این منظور، بخشی از این فضا بسته و روند اجرایی آن آغاز شد.
محمد کریمی، مدیر صنعتی هنری ستاد توسعه و بازسازی عتبات درباره آخرین اقدامات برای تکمیل بازسازی ایوان نجف میگوید: کار طراحی به اتمام رسیده و بخشی از خشتهای طلا برداشته و شمارهبندی شده است. همچنین قطعات لازم برای بازسازی و ترمیم خشتهای طلا در ایوان نجف در حال ساخت است.
کدگذاری خشتهای گلدستههای حرم علوی
آخرین اقدامات برای ترمیم بخش میانی ایوان نجف
وی با بیان اینکه بازسازی بخش میانی ایوان نجف در دو مرحله صورت میگیرد، میافزاید: بخشی مربوط به مقرنس و بخشی دیگر هم برای سازه قالب معکوس است که طراحی و برشکاری ورقههای ام دی اف در حال انجام است. چرا که برای ساخت و ترمیم خشتها و قطعات مسی نیازمند دو سری قالب بودیم؛ یکی برای ساخت قطعات مسی و دیگری برای فیکسرهای نگهدارنده پایه که این قالبها ساخته شده است و با این اقدام روند مرمت بخش میانی ایوان نجف سرعت خواهد گرفت.
از ابتدای سال جاری که روند بازسازی فاز میانی ایوان نجف آغاز شد، به جز برداشتن خشتهای مطلا، بخشی از آن پنجرههایی بود که هماکنون با تلاش ایرانیان قطعات ایوان به جز مقرنس آماده برای مرمت است.
واحد مقاومسازی خشتهای طلا راهاندازی شده است
به گفته یکی از مسؤولان ستاد بازسازی عتبات در نجف، مرمت جداره بیرونی بخش سمت راست، انجام و برای واحد آبکاری ارسال شده است. قسمت دیگر در حال مرمت است که در ماه آینده آماده آبکاری خواهد شد. همچنین به منظور مقاومسازی در برابر وضعیت و ناپایداریهای جوی، پس از طلاکاری، اقدام به مقاومسازی میشود که این واحد نیز راهاندازی شده تا از این طریق پس از طلاکاری خشتهای مسی، پوشش پلی استر روی آن قرار گیرد.
حرم امام علی (ع)
از ابتدای آغاز مرمت و ترمیم ایوان نجف، زمانبندی اتمام این طرح خردادماه سال ۱۴۰۳ تعیین شد که به گفته مدیر صنعتی ـ هنری ستاد توسعه و بازسازی عتبات، این طرح تاکنون بر اساس زمانبندی پیش رفته است. اما هنوز ترمیم فاز میانی ایوان نجف به مرحله اجرایی و نصب خشتها نرسیده است.
به گزارش فارس، اکنون پس از ۲۸۹ سال همچنان ایرانیان بازسازی ایوان نجف را انجام میدهند و تا ۲ سال آینده قرار است ایوان نجف به صورت کامل ترمیم شود.