عقیق: امیرحسین کسائی: مسابقات استعدادیابی وجیها بالحسین(ع) به میزبانی شهر کربلای معلی امسال برای اولین‌بار در زبان‌های فارسی و ترکی هم شرکت‌کننده پذیرفت که از ایران علاوه بر تعدادی از مداحان جوان، ۳ تن از نوجوانان مداح امیرحسین باقری، عطا سعادتی و سید محمد حسینی حضور پیدا کردند و به نوحه‌خوانی در حضور حضار و داوران از جمله سید طالع باکویی پرداختند. نوحه‌خوانی این نوجوانان به خصوص سید محمد حسینی در صحن مسابقات با استقبال حضار و به خصوص داوران مواجه شد تا جایی که ملاعلی پاشازاده از داوران این مسابقه بر دستان این نوجوان بوسه زد. بلافاصله بعد از انتشار فیلم این نوحه‌خوانی در فضای مجازی، کاربران هم از نوحه سه زبانه این مداح نوجوان استقبال کردند و با عناوینی همچون «نابغه مداحی» از او یاد کردند. با این مداح نوجوان که تک‌خوان گروه سرود نسیم رحمت است به همراه جایر قربانی‌نسب مربی او و مسئول این گروه گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید:

از مسابقات مداحی مدرسه به وجیها بالحسین رسیدم

چه شد به سمت مداحی آمدی و از چه زمانی آغاز کردی و در این مسیر چه دوره‌ها و آموزش‌هایی را گذارندی؟

حسینی: من متولد سال ۱۳۸۶ هستم. ابتدا از قرائت قرآن شروع کردم و بعد در مدرسه یک مسابقه‌ای با موضوع مداحی و سرود برگزار شد، من هم پنهانی شرکت کردم زیرا اصلاً اسم من در لیست نبود اما شرکت کردم و قبول شدم. این اتفاق را تماماً لطف خدا می‌دانم. این روند سه سال به طول انجامید و از مسابقات درون‌مدرسه‌ای به مسابقه وجیها بالحسین رسیدم. چند سالی است که مداحی را آغاز کردم اما تا دو سال پیش کلاس و دوره‌ای نرفتم و پدرم آموزش‌هایی به من می‌داد. پدر من «سیدمحمدباقر حسینی» روحانی است و در هیأت‌ها منبر می‌رود و اجمالاً آموزش‌هایی به من داد.

من سال‌ها به مجالس هیأت پدرم می‌رفتم و گوش می‌دادم ببینم صحبت‌های ایشان چیست و از همانجا علاقمند شدم که خادمی آستان اهل بیت(ع) کنم و نسبت به وقایع روز عاشورا و آنچه برای امام حسین(ع) اتفاق افتاده است، تحقیق و بررسی کردم و کم کم وارد این مسیر نوکری شدم. از دو سال پیش وارد گروه سرود نسیم رحمت شدم و تحت آموزش‌های آقای قربانی‌نسب قرار گرفتم که الحمدلله پیشرفت‌های زیادی داشته‌ام.

نوجوانان ایرانی راهی مرحله نیمه نهایی شدند

اشاره به حضور در مسابقات وجیها بالحسین داشتید، این مسابقات چه شرایطی دارد؟

قربانی نسب: مسابقه مداحی وجیها بالحسین، سالی یکبار در شهر کربلا برگزار می‌شود. امسال برای اولین بار در این مسابقات بخش ترکی و فارسی اضافه شد که تصمیم شد از کشور ایران هم افرادی حضور پیدا کنند. تصمیم براین شد تعداد نوجوان راهی مسابقات شوند که عیار مداحی ایرانی را نشان دهند و از من خواسته شد تا افرادی را معرفی کنم که خوش‌خوان باشند و به نوعی آبروی ما را بخرند

امیرحسین باقری، عطا سعادتی و سید محمد حسینی را معرفی کردم. سید محمدحسینی چند سال است که در گروه ما تحت آموزش است و با او کار می‌کنیم. دیگری عطا سعادتی بود. نفر بعدی امیرحسین باقری بود که قاری و مداح بسیار خوبی از بچه‌های کرج است که الحمدلله هر ۳ نفر در مسابقات خوب عمل کردند و راهی مرحله نیمه نهایی شده‌اند و بناست از ۲۰ ماه رمضان تا روز عید فطر مجدد در کربلا حضور پیدا کنند و در این مرحله هم نوحه بخوانند. ما از این سه نفری که معرفی کردیم، خیلی راضی هستیم که بسیار زیبا و پرقدرت خواندند.

مسابقات وجیها بالحسین سه مرحله دارد

از ایران چه مداحانی حضور پیدا کردند؟

قربانی نسب: از شهرهای مختلف ایران همچون قم، اردبیل و ... مداحان دیگری حضور پیدا کردند که البته شرکت در این مسابقات آزاد است و مشکلی ندارد اما نوجوان مداح همین ۴ نفر بودند. از کشورهای دیگر همچون  بحرین، لبنان، آذربایجان، عراق و ... هم افرادی حضور داشتند. این مسابقات در سه مرحله برگزار می‌شود که مقدماتی، نیمه نهایی و نهایی دارد.

اشعاری به سه زبان در این مسابقه خواندم

نوحه‌خوانی شما در این مسابقات با استقبال داوران مواجه شد، چه اشعاری خواندید؟

حسینی: روند برگزاری این مسابقه به نوعی تشویقی و حمایتی است و تلاش می‌کنند خداقوتی به تمام فعالان این عرصه به نوعی بگویند. الحمدلله از مداحی من استقبال بسیاری خوبی شد و داوران بسیار تشویق کردند.

قسمت فارسی شعر را پدرم کمک کرد و انتخاب کردیم. بخش ترکی مداحی معروف سید طالع باکویی بود و در نهایت قسمت عربی هم یکی از متن‌های گروه سرود خودمان بود که من تک‌خوانی می‌کردم.

فیلم کامل مداحی سید محمد حسینی در این مسابقه را اینجا مشاهده کنید:

چرا یک مداح نوجوان در دیدار رهبری نمی‌خواند؟

در ضیافت افطاری آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور هم حضور پیدا کردید که با مورد استقبال ایشان هم قرار گرفتید از گفت‌وگوی خود با ایشان بگویید.

قربانی نسب: در این مراسم بزرگان مداحی همچون ماشاءالله عابدی، مهدی سماواتی، علی انسانی و ... حضور داشتند که این هم‌نشینی بسیار برای ما درس‌آموز بود. آقای رئیسی در مواجه با سید محمد، او را شناخت و فیلم مداحی او را در مسابقات دیده بود و از مداحی او در کربلا بسیار قدردانی کرد. سید محمد مورد تفقّد قرار دادند در ضیافت افطار هم ما کنار ایشان نشستیم و حتی چند مرتبه ایشان پُز سید محمد را به دیگر مداحان می‌دادند که فلانی را می‌شناسی همان نوجوانی است که در مسابقات کربلا غوغا کرد.

در فرصت گفت‌وگو هم با ایشان از مشکلات گروه سرود خود که جایی برای برگزاری کلاس و تمرین نداریم و گاهی در یک حسینیه یا در پارک و ماشین تمرین می‌کنیم گفتیم که ایشان وعده دادند برای رفع این مشکل پیگیری می‌کنند. در این جلسه بنا بود سید محمد هم بخواند اما به دلیل کمبود وقت فرصت نشد اما هم قرار شد سیدمحمد در یکی از مراسم‌های ریاست‌جمهوری حضور یابد و بخواند.

گلایه‌ای از مسئولین جامعه مداح دارم که چرا در دیدار مداحان با مقام معظم رهبری اجازه نمی‌دهند که سالانه یک مداح نوجوان هم بخواند. این رسم در دیدار قاریان با رهبری وجود دارد و هرسال یک قاری نوجوان می‌خواند و این پیام را دارد که نسل دیگری درحال پرورش و تربیت است و رهبری را امیدوار می‌کنند اما در دیدار مداحان جای این امر خالیست. درحالی که بستر هم داریم و می‌توان برنامه‌ریزی کرد تا نفر اول مسابقات نوگلان حسینی بخواند.

باور نکن نابغه مداحی هستی! باور کنی سقوط کردی

نوع خواندن سید محمد حسینی دارای چه ویژگی‌هایی است؟

قربانی‌نسب: در اینستاگرام بعد از انتشار فیلم سید محمد، به او لقب نابغه مداحی دادند اما به او گفتم این مسائل را باور نکن! همه دروغ است،‌ اگر باورت شود نابغه مداحی هستی سقوط کردی! آن نمره را باید امام حسین(ع) به تو بدهد، اگر کل دنیا به تو بگویند نابغه هستی نباید باورت شود، باید خودت را از همه پایین‌‌تر بدانی و نباید مغرور شوی!

سید محمد هوش بالایی دارد و باهوش است، هوش و گوش موسیقیایی بالایی دارد و هر چیزی می‌گوییم سریع می‌فهمد و دیگر نیاز نیست چند بار توضیح بدهیم و این را باید لطف خدا بداند و قدردان باشد و این امتحان است.

حسینی: بعد از اینکه در فضای مجازی خیلی دیده شدم بیشتر شناخته شدم اما تلاش کردم در حالم نسبت به قبل تفاوتی حاصل نشود. بنابراین همان حس و حال قبل را دارم. در هر حالت و در هر صورت نوکر اهل‌بیت(ع) و قرآن هستم.

سید محمد علاقه‌مند به مرحوم منصوری است

برای شروع مداحی و آموزش سید محمد حسینی، از چه افرادی تقلید شد؟

قربانی‌نسب: روند تقلیدی در آموزش او نداشتیم. سید محمد فارس‌زبان است اما ترکی هم متوجه می‌شود و به مرحوم محمدباقر منصوری از مداحان آذری‌زبان بسیار علاقه دارد و آثار او را پیگیری می‌کند. او همچنین به آثار شهروز حبیبی هم علاقمند است. البته تقلید اصول اولیه کار است و باید در ابتدای کار تقلید باشد. ما با هم کار کردیم اما کلاس رسمی به آن صورت نداشتیم چون بیشتر فعالیت‌های ما در حوزه سرود بود. در کنار تمرین سرود به افراد مستعد آموزش‌هایی هم در حوزه مداحی می‌دهم که سید محمد یکی از آنان است. به دلیل علاقه‌اش به مرحوم محمدباقر منصوری او را تشویق می‌کردم تا آثار او را گوش کند.

مجموعه ما بیشتر به سرود شناخته شده است و حتی بنده هم در سطح کشور بیشتر به سرود شناخته می‌شوم. خودم مداح هستم و از ۶، ۷ سالگی نوحه می‌خوانم ولی هم خودم و هم مجموعه ما بیشتر در بحث سرود شناخته شده است. حدود ۴، ۵ سال پیش کلاس مداحی داشتم الحمدلله خروجی‌های آن کلاس امروز در زمره مداحان خوب کشور هستند اما در حال حاضر به دلیل مشغله‌های کاری بیشتر تمرکز خود را برروی کارهای گروه سرود گذاشتم. در گروه ما به جز سیدمحمد حسینی که البته به غیر من، پدر ایشان هم در خانه به او کمک می‌کند، حسین صادقی مداح بسیار خوب و خوش‌خوانی است و آینده خوبی دارد. علی معینیّان و ابوالفضل نوروزجم هم بسیار قوی و زیبا می‌خواند.

در بحث سرود الحمدلله با محبت حضرت زهرا(س) کار ما دیده شده است و تاکنون دو بار در محضر مقام معظم رهبری اجرای برنامه داشتیم و در مراسم‌های بزرگ دیگری هم شرکت کردیم اما متاسفانه چون کلاس‌داری خیلی سخت است و تنهایی نمی‌توانستم کلاس را اداره کنم، تعطیل کردم ولی به صورت غیررسمی با بچه‌ها مداحی کار می‌کنم.

گروه سرود ما محل استعدادیابی مداحی است

بنابراین این گروه سرود، محل استعدادیابی برای تربیت مداحان نوجوان است؟

قربانی‌نسب: بله! بچه‌های گروه سرود ما اکثراً مداح هستند. عطا سعادتی هم تک‌خوان گروه ما و و هم مداح است. محمد پیرزاد هم تک‌خوان سرود و هم مداح  بسیار خوبی است که به ردیف‌های آوازی هم مسلط است. افراد دیگری هم در گروه ما مداح هستند که با آنان غیررسمی مداحی آموزش می‌دهیم.

مدل آموزش مداحی ما مشابه کار حاج منصور است

با این نوجوانان در بحث مداحی چه نکاتی را کار می‌کنید؟

قربانی‌نسب: آن زمانی که به صورت رسمی در کلاس با بچه‌ها کار می‌کردم، برخلاف اینکه خیلی‌ها می‌گویند به بچه‌ها نوحه‌خوانی و شورخوانی یاد بدهید، این روش را نمی‌پسندیدم و ابتدا با نوجوانان از شعرخوانی شروع می‌کردم زیرا یک مداح باید بتواند حداقل دو بیت شعر بخواند، زیارت عاشورا بخواند. متاسفانه بسیاری از مداحان بزرگ ما قادر به زیارت عاشورا خواندن هستم. بعد از آموزش شعرخوانی، چند دستگاه آوازی هم به آنها مثل ماهور و همایون یاد می‌دادم که به اینها مسلط باشند. البته بحث معرفت و اخلاق هم به عنوان نخ تسبیح مداحی مدنظر ماست. ممکن است مداحی شعر خوب را بشناسد، صداسازی هم بلد است، یعنی چَهچَه می‌زند اما اخلاق و اخلاص نداشته باشد، اصلاً به آن نمی‌شود مداحی گفت! آن اخلاص است که اینها را کنار هم جمع می‌‌کند.

سبک درسی ما به سبک استاد حاج‌ منصور ارضی که از نوجوانی نزد ایشان در جلسات ذاکرین حسین‌جان می‌رفتم. در این کلاس علاوه بر ایشان از مطالب حاج جواد حیدری و حاج یوسف جان‌محمدی هم استفاده می‌کردیم.

نوجوانان برای آموزش مداحی الان غرق نعمت هستند

برای مداح شدن چه مسیری را طی کردید؟ چه دوره‌هایی را گذراندید؟

قربانی‌نسب: رُک بگویم برای مداح شدن خیلی سختی کشیدم! دهه ۷۰ که من به مداحی علاقمند شدم مثل الان کلاس‌ مداحی نبود، هیأت‌ها گسترده نبود. من با کلاس‌های حاج‌آقا منصور ارضی در مسجد ارک آشنا شدم و در جلسات ذاکرین حسین‌جان ثبت‌نام کردم، دوره‌های آن را تحت نظر ایشان، حاج جواد حیدری، حاج حسین سازور، حاج مصطفی روحانی، حاج حسن‌ گروسی، حاج‌ سعید حدادیان گذراندم. بعد هم یک دوره آموزشی حاج محمدرضا طاهری و حاج محمود کریمی یک موسسه به نام یاس کبود ایجاد کردند و یک دوره‌ آموزشی در خیابان ایران برگزار کردند که در آن کلاس‌ هم شرکت می‌کردم که بعد تعطیل شد.

نوجوانان الان باید قَدر بدانند، با یک جستجوی ساده در تلفن همراه، هزاران شعر با سبک به دست می‌آورند و حتی آموزش‌های مجازی وجود دارد یعنی غرق نعمت هستند.

بزرگان مداحی نسبت به انحرافات و ابتذال‌ها سکوت کردند

بسیاری برخی از آسیب‌ها، ابتذال‌ها و انحراف‌هایی که در حوزه مداحی این روزها وجود دارد، ناشی از آموزش ندیدن مداحان جوان می‌بینند، شما این وضعیت امروز را چطور ارزیابی می‌کنید؟

قربانی‌نسب: پایه و اساس هر امری، آموزش است، یعنی شخص تا آموزش نبیند هیچ کاری را نمی‌تواند انجام دهد. مداحی به فرموده مقام معظم رهبری، یک هنر است. هنر را هم بدون آموزش نمی‌توان یاد گرفت، باید استاد دید، باید آموزش دید و فرد بدون استاد و دیمی رشد کند، همین وضعی می‌شود که الآن داریم می‌بینیم، مداحان چه اشعاری را می‌خوانند! چه آرایش‌هایی برای حضور در جلسه می‌کنند! چه لباس‌هایی می‌پوشند و چه نورپردازی‌هایی می‌کنند! چه صداهایی از خودشان در حین مداحی از خودشان درمی‌آورند! آیا این روند در شأن اهل‌بیت و امام معصوم است؟ آیا در شأن دختر امام حسین(ع) به زبان بیاورند مثل دلبر من و...، در شأن ناموس اهل‌بیت(ع) است؟ حاج‌ منصور ارضی می‌گفت مخدرات اهل‌بیت ناموس اهل‌بیت هستند، در گفتار و اشعارتان احترام و فاصله را حفظ کنید.

متاسفانه بزرگان مداحی نسبت به این انحرافات ورود نمی‌کنند و تذکر نمی‌دهند و این یک معضل است. این با دستورات دین ما مغایرت دارد! در شأن اهل‌بیت(ع) نیست! یک زمان در هیأت می‌خواندند که «رقص مستی می‌کنم در خانه حسین» این چه حرفی است یعنی طرف هم مست است و هم می‌رقصد؟! اصلاً همخوانی با این دستگاه ندارد! مشخص است که این افراد اصلاً استاد ندیده و آموزش ندیده‌اند! نبود معرفت و آموزش منجر به این هنجارشکنی‌ها می‌شود و فرد به جای آن که به محتوا بپردازد، بیشتر به ظواهر می‌پردازد. مثلاً چند دوربین دارید؟ چه تعداد مستمع دارید؟ اینها درحال حاضر ملاک حضور مداحان در جلسات شده است. اگر فرد از سن نوجوانی آموزش ببینند در آینده بهتر می‌تواند راه درست را طی کند.

مداحی فقط خواندن نیست، خیلی افراد صداهای بهتری از ما دارند ولی توفیق ندارند که بخوانند، حالا که خدا این توفیق را به ما داده‌اند، باید ادب را محضر امام، رعایت کنیم.

تبلیغات ۱۰ جلسه یا ۶ ماهه مداح شوید، دروغ است

این روزها در حوزه آموزش هم شاهد تبلیغات عجیبی هستیم که مانند کنکور اعلام می‌کنند یک هفته‌ای روضه‌خوان شوید! با این شیوه‌ها می‌توان مداح شد؟

قربانی‌نسب: تبلیغات مداحی را در فضای مجازی زیاد می‌بینم، مثلاً می‌گویند ما در ۱۰ جلسه شما را مداح می‌کنیم! بعد یک رزومه چند خطی هم از خودش می‌دهد که خنده‌دار است! مداحی نیاز به آموزش دارد، یکی دو سال شما صرفاً شعرشناسی و ردیف آوازی را یاد می‌گیرید بعد از آن باید وارد هیأت شوید و در هیات ادامه روند آموزش را سپری کنید. حضور در هیأت بزرگان و اساتید، یک آموزش است و فرد باید پای منبر بزرگان زانو بزند و ببیند حتی آن بزرگتر چطور روی منبر می‌نشیند؟ چطور با مستمعین برخورد می‌کند؟ الآن مثلاً بسیاری از مداحان با صدای بلند در جلسه می‌گویند سینه بزن! سر مستمع داد می‌زنند! مگر دعوا دارید؟! شما باید خاک پاک مستمع باشید، اگر مستمع نباشد شما کجا می‌خواهید بخوانید؟ باید پای منبر بزرگان بروند ببینند چه لباسی می‌پوشند؟ چطور به مستمعین نگاه می‌کنند؟ چطور مستمع را خطاب قرار می‌دهند؟ زیرا هیأت خودش یک کلاس مداحی است، بعد از آن خودش باید بروید بخواند و آموخته‌هایش را در هیأت به ظهور برساند.

اینکه ۶ ماهه فرد را مداح کنند، حقیقت ندارد. اساتید می‌گفتند باید ۱۰ سال در این راه بیاید و بروید، نه اینکه ۱۰ سال کلاس بروید، ۱۰ سال باید بروید و بیایید تا بشود به شما مداح گفت. اساتید مختلف را ببینید، تجربه کسب کنید. این تبلیغات دروغ است و مردم را سرکار می‌گذارند.

متاسفانه این روزها کلاس مداحی نوجوانان هم زیاد شده است. طرف ۳۰۰، ۴۰۰ شاگرد در یک کلاس دارد! شما چطور ۴۰۰ نوجوان را کنترل می‌کنید؟ چطور می‌خواهید ۴۰۰ نفر برای شما بخوانند؟ یک نوحه به دست همه می‌دهند می‌گویند بخوانید، این که مداحی نمی‌شود! کلاس مداحی اینطور نیست که من ۱۰۰ نفر را به خاطر آمار و شهریه وارد کلاس کنم.

استاد ما حاج‌ امیر احمدی که از شاگردان مرحوم نادعلی کربلایی است، می‌گفت من چون پول ندادم و رایگان مداحی یاد گرفتم، رایگان هم یاد می‌دهم، اگر پول داده بودم به روز حساب می‌کردم و پول آن را از شما می‌گرفتم! بعضی‌ها هم اینطوری هستند که انگار با پول، مداحی را یاد گرفتند و از بچه‌ها پول می‌گیرند و این راه درآمدزایی برای آنها شده است. توقع داریم سازمان تبلیغات اسلامی بر این امر نظارت کند. اگر نظارت وجود داشت این همه مداح زرد پیدا نمی‌شد که هر روز یک حاشیه درست کنند.

آرزو دارم محضر رهبری مداحی کنم

چه آرزویی برای آینده خود و در مسیر نوکری اهل‌بیت(ع) داری؟

حسینی: من از همان ابتدا که وارد تلاوت قرآن و بعد مداحی شدم یکی از انگیزه‌هایم دیدار با مقام معظم رهبری بود. زمانی که در تلویزیون می‌دیدم، قاریان و مداحان نزد حضرت آقا می‌خواندند، خوشم می‌آید و از خدا خواستم و آرزو دارم روزی محضر رهبری بخوانم.

فیلمی از این گفت‌وگو را اینجا مشاهده کنید:

منبع:فارس