عقیق:قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
وَإِنْ یَکَادُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکْرَ وَیَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ
البته نزدیک است که کافران به چشمان (بد) خود (چشم زخمت زنند و) از پایت در آورند، آن گاه که آیات قرآن بشنوند و (چون در فصاحتش حیرت کنند از شدت حسد) گویند که این شخص عجب دیوانه است.
تفسیر آیه ۵۱ سوره قلم
علیّ‌بن‌ابراهیم در روایتی می‌گوید: «وَ إِن یَکَادُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکْرَ»، هنگامی‌که رسول خدا (ص) از مقام و منزلت امیرالمؤمنین (ع) برای آن‌ها صحبت کرد، گفتند: او دیوانه است. پس خداوند تعالی فرمود: «وَ مَا هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ لِّلْعَالَمِینَ»؛ که منظور امیرالمؤمنین (ع) است.
آیه ۵۱، بیانگر شدّت غضب کفّار است که به هنگام شنیدن آیات قرآن مى‌خواهند با چشمانشان تو را نابود کنند و مراد از آن یا نابود کردن طریق چشم زخم است و یا کنایه است، همان طور که مى‌گوییم فلانى بانگاهش مى‌خواست مرا بخورد. در آغاز این سوره به تهمت جنون به رسول اللّه (ص) اشاره شد و در این آیه که پایان این سوره است به این نسبت تصریح شده است. «وَ یَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ». «لَیُزْلِقُونَکَ» از ماده «زلق» به معناى لغزیدن و به زمین افتادن و کنایه از هلاکت و نابودى است.
بغض و کینه انسان را به تضادگویى وادار مى‌کند. از یک سو قرآن را عظیم مى‌داند به نحوى که حسادتش مى‌خواهد پیامبر (ص) را نابود کند و از سویى دیگر او را به پریشان گویى و دیوانگى متّهم مى‌کند. دشمن با دست مى‌جنگد، با زبان تهمت مى‌زند و با چشم قصد نابودى دارد. آغاز سوره، سخن از قلم و نوشتن بود و پایان سوره، بیدارى تمام جهانیان. شاید اشاره به این باشد که کلید بیدار شدن جهانیان، ابزار فرهنگى است.
پیامبر (ص) در روایتی فرمودند: «ان العین حق و ان‌ها تدخل الجمل و الثور التنور»؛ چشم زخم حق است و به قدرى کارساز است که شتر و گاو را داخل تنور مى‌کند. چشم زخم لازم نیست از دشمن باشد. گاهى دوست از دوست خودش به خاطر داشتن کمالى تعجب مى‌کند. البتّه حق بودن شورى چشم به این معنا نیست که ما به بعضى افراد سوءظن داشته باشیم و آنان را متهم به چشم شورى کنیم و یا کوتاهى‌هاى خودمان را در موارد مختلف به‌حساب چشم زخم بگذاریم. در روایات مى‌خوانیم: صدقه، دعا، خواندن سوره‌هاى ناس و فلق و امثال آن مى‌تواند مانع تأثیر چشم زخم شود.
پیام‌های آیه ۵۱ سوره قلم
۱- کینه دشمن جدى‌ست، باید به هوش بود. «وَ إِنْ یَکادُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ»
۲- قرآن، از توطئه‌هاى دشمن پرده برمى‌دارد. «وَ إِنْ یَکادُ الَّذِینَ کَفَرُوا»
۳- لبه تیز حمله دشمن رهبرجامعه اسلامى است. «لَیُزْلِقُونَکَ»
۴- چشم زخم یک واقعیّت است. «لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصارِهِمْ»
۵- در برابر تهمت به اولیاى الهى باید دفاع کرد. در برابر «یَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ» خداوند فرمود: «ما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّکَ بِمَجْنُونٍ»
۶- قرآن، وسیله غفلت زدایى است.
منبع:باشگاه خبرنگاران