عقیق:حجت‌الاسلام محمدحسن رحیمیان تولیت مسجد مقدس جمکران در دیدار حجت‌الاسلام سیدناصر میرمحمدیان مدیرعامل بنیاد هدایت پیرامون جایگاه مسجد اظهار داشت: معتقدیم که نظام اسلامی مبتنی بر جامعه اسلامی و جامعه اسلامی مبتنی بر فرهنگ اسلامی است. این فرهنگ باید در کجا ارائه شود؟ مگر می‌شود در فرهنگسراهایی که مدل غربی دارند این امر مهم صورت بگیرد؟!
وی فرهنگسرای، فرهنگ اسلامی را مساجد دانست و گفت: خداوند می‌فرماید «لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَىٰ مِنْ أَوَّلِ یَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِیهِ؛ فِیهِ رِجَالٌ یُحِبُّونَ أَنْ یَتَطَهَّرُوا» پیامبر اکرم(ص) نیز در نخستین گام‌های ساخت جامعه اسلامی، در روستای قبا مسجد ساخت و در ورود به مدینه نیز پیش از آنکه به فکر خانه شخصی و محل حکومت باشد، مسجد را احداث فرمود.
تولیت مسجد مقدس جمکران با بیان اینکه مسجد پایگاه اصلی شکل گیری جامعه اسلامی است، ابراز داشت: در روایت داریم «إذا نَزَلَتِ العاهاتُ وَالآفاتُ عوفِیَ أهلُ المَساجِد»؛ آفت‌ها و تباهی وقتی بر جامعه می‌بارد فقط اهل مساجد در امان هستند. این را ما به تجربه در زندگی خود مشاهده کرده‌ایم و نیاز به پژوهش هم ندارد. به طور کلی فرزندانی که در مسجد رفت و آمد دارند بسیار کمتر دچار آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی می‌شوند.
رحیمیان با اشاره به اینکه روانشناسان غربی نمی‌توانند معنویت اسلامی را درک کنند، گفت: از نگاه این افراد، اگر کسی در مراسم دعای کمیل شرکت کند و اشک می‌ریزد مشکل روحی دارد اما کسی که به رقص و پایکوبی می‌پردازد با نشاط است.
مسجد؛ سرنوشت سازترین مسئله نظام اسلامی
وی سرنوشت سازترین مسئله برای نظام اسلامی را مسئله مسجد دانست و بیان داشت: از دل همین مساجد ما با همه کم و کاستی‌ها، انقلاب رشد و نمو پیدا کرد؛ مساجد پایگاه ترویج تفکر امام(ره) بودند. به برکت مسجد، انقلاب متولد شد و در دفاع مقدس پیروز شدیم؛ ۹۷ درصد شهدای ما اهل مسجد بودند.
تولیت مسجد مقدس جمکران افزود: در زمانی که در بنیاد شهید بودم، بررسی کردیم و دیدیم، استانی که بیشترین شهید را تقدیم انقلاب و کشور کرده، استانی است که در آنجا مساجد و روحانیت فعال‌تری داشتند؛ دعاهای ندبه، ابوحمزه و کمیل در این استان به شدت رونق داشت؛ این امور معنوی شهید پرور است.
رحیمیان با تأکید بر اینکه همه چیز ما وابسته به مسجد است، گفت: با این وجود متأسفانه پس از انقلاب کار چندانی برای مساجد انجام ندادیم. به جای مساجد فرهنگسراها را راه انداختند و از دل آنها برخی انحرافات فرهنگی و سیاسی متولد شد که تبعات آن را تا به امروز هم مشاهده می‌کنیم.
وی وضعیت مساجد کشور را به لحاظ کمی و کیفی نامطلوب ارزیابی کرد و اظهار داشت: همه چیز در کشور استاندارد دارد اما برای مسجد هنوز استانداردی تعریف نشده است. مساجد طبق آداب و سنن شرعی، دارای مراتبی هستند ولی این امر مورد توجه نیست؛ اقتضائات مسجد محله، مسجد بازار، مسجد جامع در ساخت و سازها لحاظ نمی‌شود و هرکس به سلیقه خود مسجد بنا می‌کند.
خلأ قانونی در مورد مسائل مسجد احساس می‌شود
تولیت مسجد مقدس جمکران با اشاره به خلأ قانونی در این زمینه، گفت: هنوز قانونی وضع نکرده‌ایم که مثلاً وقتی شهرکی احداث می‌شود به همان اندازه که برای تدارک فضای سبز، پارک و فرهنگسرا در تلاش هستیم، به دنبال ساخت مسجد در آنجا هم باشیم.
رحیمیان در نگاهی آینده نگرانه به مسئله مسجد، ابراز داشت: ما باید ۸۰ هزار مسجد و روحانی ممحض داشته باشیم که پس از طی سطح خارج حوزوی، چهار سال سرفصل‌های تخصصی اداره مسجد را بگذراند؛ از روانشناسی و جامعه شناسی گرفته تا هر آنچه که یک امام موفق باید بداند را آموزش ببیند.
وی امام محله را سنگربان نظام خواند و گفت: نباید فکر کنیم که این کاری ساده و سطحی است. ما امامی می‌خواهیم که با مردم زندگی کند؛ در تعطیلات، حتی نوروز و همه ایام در خدمت مردم باشد. کسی که در امر ازدواج به جوانان مشورت دهد، میت را تلقین دهد، ارث را میان ورثه تقسیم کند، با جوانان به کوه برود، با آنها والیبال و فوتبال بازی کند.
تولیت مسجد مقدس جمکران در تبیین ملاک‌های موفقیت یک روحانی، گفت: روحانی موفق کسی است که همه کاره یک محله بوده و بسیاری از نیازهای مردم را برطرف می‌کند و مرجع، پناه و امید همه اقشار مردم است. الگو و مینیاتور امامت و امت در مسجد شکل می‌گیرد.
اهل مسجد همواره در نماز جماعت تبعیت از امام را تمرین می‌کنند
رحیمیان با بیان اینکه جایگاه امام باید هم سطح یا پائین‌تر از اضعف مأمومین باشد و باید مراعات آنها را کند، اظهار داشت: مأمومین نیز باید از امام تبعیت کنند؛ با او به رکوع و سجده بروند و گاهی سکوت کنند و فقط به امام گوش دهند و گاهی هرچه او می‌گوید را تکرار کنند، نه از امام جلو بیفتند و نه عقب بمانند.
وی ادامه داد: نماز جماعت برای ما یک مدل و الگو را مشخص می‌کند؛ فردی که اهل مسجد است به صورت مستمر زندگی در جامعه‌ای که امام بر آن حاکم است را تمرین می‌کند.
تولیت مسجد مقدس جمکران، دولتی شدن اداره مسجد را یک آفت دانست و گفت: مسجد باید مردمی اداره شود و در عین حال باید از برنامه‌ریزی منسجمی برخوردار باشد. مسجد کانون آموزش دین مردم است؛ بنابراین برای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت باید یک مسجد داشته باشیم و امام جماعت خود را مربی و خدمتگزار این جمعیت بداند. تمام مردم باید با مسجد پیوند بخورند.
رحیمیان با تأکید بر اینکه در اسلام چیزی به نام نمازخانه نداریم، گفت: معمولاً در گوشه‌ای از پارک‌ها و مراکز مختلف نمازخانه بنا می‌کنند و بیشتر هم محل استراحت افراد می‌شود؛ امیدوارم روزی برسد که به جای این نمازخانه‌ها، در هر منطقه و محله‌ای یک مسجد باشد و پیرامون آن امکانات تفریحی و ورزشی فراهم باشد. هر آنچه که امروزه در پارک‌ها و مساجد وجود دارد در گرد مسجد و با محوریت مسجد باشد.
مسجد باید محور همه فعالیت‌های اجتماعی باشد
وی تصریح کرد: مسجد باید برای همه فعالیت‌های اجتماعی محور باشد؛ طراحی کالبدی مسجد باید به گونه‌ای باشد که حتی اگر فرزند ما می‌خواهد آموزش کامپیوتر یا زبان انگلیسی ببیند، به مسجد مراجعه کند.
تولیت مسجد جمکران، این مسجد را نماد پیوند ولایت الهیه و توحید عنوان کرد و بیان داشت: چه خوب است که الگوی امامت و امت در مسجد عرضه و فرهنگ سازی شود؛ مسجد جمکران آمادگی دارد که هر نوع همکاری برای تعالی شبکه امامت لازم باشد، انجام دهد.
حجت الاسلام میرمحمدیان نیز ضمن ارائه گزارشی از ایده‌ها و برنامه‌های بنیاد هدایت گفت: یکی از برکات کرونا این بود که امامان، از مساجد بیرون آمدند و خدمات خود را در سطح جامعه گسترش دادند.